Quy định thu hồi, phát triển quỹ đất cho hoạt động du lịch là cần thiết

Ngày 3-11, Quốc hội thảo luận về dự án Luật Đất đai sửa đổi. Đối với quy định về thu hồi đất phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia cộng đồng, đại biểu Huỳnh Thanh Phương (Tây Ninh) đề nghị bổ sung trường hợp thu hồi đất đối với khu vui chơi, giải trí, tổ hợp đa năng bên cạnh kinh doanh thương mại, dịch vụ.

Ông nói theo các chuyên gia kinh tế, khung pháp lý về phát triển cơ sở hạ tầng du lịch hiện nay chưa đầy đủ, chưa khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong việc tiếp cận nguồn lực đất đai để phát triển cơ sở hạ tầng du lịch.

Thêm đó, phạm vi điều chỉnh của Luật Du lịch không bao gồm việc xây dựng và hình thành, phát triển hạ tầng du lịch và tài nguyên du lịch.

Trong khi đó, các lĩnh vực khác được hỗ trợ, tiếp cận được đất đai để thực hiện hoạt động sản xuất kinh doanh thông qua việc Nhà nước thực hiện thu hồi đất.

Do vậy, việc Luật Đất đai không có quy định tiếp cận đất đai đối với tổ chức, cá nhân để phát triển du lịch, dịch vụ sẽ không khuyến khích phát triển hạ tầng du lịch và tạo sự không bình đẳng với các thành phần kinh tế khác trong tiếp cận đất đai.

Vì vậy, ông cho rằng việc quy định thu hồi, phát triển quỹ đất cho hoạt động du lịch là cần thiết trong Luật Đất đai.

Cũng theo ông Phương, dù quy định pháp luật hiện hành đã cho phép đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện các dự án thương mại dịch vụ.

Tuy vậy, hiện còn thiếu cơ chế thu hồi đất đối với các loại dự án này nên dẫn đến những ách tắc trong việc phát triển các dự án du lịch, khu vui chơi giải trí và tổ hợp giải trí đa năng.

Cụ thể, việc lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án du lịch hoặc dịch vụ có thể thông qua hình thức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Song một trong những điều kiện để thực hiện đấu thầu đó là dự án phải thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất. Trong khi đó, dự luật không có quy định về thu hồi đất để phát triển các dự án du lịch. Đây là vướng mắc chính trong việc phát triển dự án du lịch.

Do vậy, việc quy định thu hồi đất và thực hiện đấu thầu đối với các dự án du lịch, thương mại dịch vụ là xuất phát từ yêu cầu thực tế hiện nay.

Giá do Nhà nước bồi thường khi thu hồi phải sát giá thị trường

Đại biểu Trần Văn Tuấn (Bắc Giang) cho rằng quy định các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia công cộng đã liệt kê 31 trường hợp cụ thể.

Song ông còn băn khoăn vì liệt kê các trường hợp cụ thể như vậy có thể vẫn chưa bao quát hết, chưa giải quyết triệt để một trong những bất cập lớn nhất đang đặt ra khi Nhà nước thu hồi đất, người có đất được bồi thường theo bảng giá đất do Nhà nước ban hành.

Trong khi các doanh nghiệp và người có đất thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án thì giá đất thường cao hơn.

"Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng người dân luôn cảm thấy thiệt thòi, thiếu sự đồng thuận khi Nhà nước thu hồi đất", ông Tuấn nói.

Mặt khác, theo ông Tuấn, với doanh nghiệp khi triển khai dự án phải thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, nhiều trường hợp phải mất nhiều năm để thỏa thuận. Có trường hợp "phải đi đêm" để thỏa thuận với giá cao hơn, gây thiếu công bằng với số còn lại.

Song doanh nghiệp vẫn rơi vào tình trạng dở khóc dở cười khi đã thỏa thuận chuyển nhượng được trên 90% diện tích, thậm chí cao hơn mà vẫn không thể triển khai dự án, dù chỉ còn số ít không đồng thuận, làm cho doanh nghiệp phải tăng chi phí, lãng phí nguồn lực, mất cơ hội đầu tư.

Đây là nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng khiếu kiện đơn thư phức tạp về đất đai hiện nay (chiếm đến khoảng 75%).

Vì vậy, ông đề xuất xem xét chỉnh sửa bổ sung các điều khoản liên quan trong dự thảo theo hướng Nhà nước thu hồi đất với các trường hợp thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội, nhất là thu hồi để chuyển đổi mục đích sử dụng thực hiện dự án.

Ông cũng đề nghị cần cụ thể hóa nguyên tắc giá đất do Nhà nước bồi thường khi thu hồi đất phải sát với giá thị trường và cơ chế điều tiết địa tô chênh lệch để tạo sự công bằng.

Báo cáo Quốc hội 16 vấn đề chưa chốt được phương án sửa Luật Đất đai

Sáng 3-11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).