Ngày 28/9, gã khổng lồ bất động sản Trung Quốc Evergrande đã ra thông báo, chính thức xác nhận tỷ phú Hứa Gia Ấn - Chủ tịch hội đồng quản trị Tập đoàn - bị quản thúc do nghi ngờ vi phạm pháp luật.

Trước đó, ngày 21/9, công ty con của Evergrande là Evergrande Automobile đã công bố báo cáo tài chính nửa đầu năm 2023. Theo đó, tính đến ngày 30/6, tổng tài sản của công ty là 42,9 tỷ nhân dân tệ (RMB, tương đương 5,9 tỷ USD) và tổng nợ phải trả là 75,7 tỷ RMB (10,4 tỷ USD).

Theo trang Baijiahao (Trung Quốc), 4 năm trước, ông Hứa Gia Ấn quyết định “chuyển làn vượt xe” sang lĩnh vực chế tạo ô tô và tin rằng giấc mơ này chắc chắn sẽ thành hiện thực.

Ông Hứa cho rằng, Evergrande sẽ mất từ 3 đến 5 năm để chế tạo ô tô và trở thành tập đoàn xe sử dụng năng lượng mới lớn nhất và mạnh nhất trên thế giới. Định vị phát triển của doanh nghiệp bao gồm "chi phí sản xuất phải giảm đáng kể".

Nhưng bây giờ có vẻ như thực tế đã khác xa với giấc mơ. Theo báo cáo tài chính của Evergrande Automobile, khoản lỗ gộp trong nửa đầu năm 2023 là 60,9 triệu RMB (8,3 triệu USD), tăng 531,54% so với cùng kỳ năm ngoái, nguyên nhân chính là do "thiếu sản xuất quy mô lớn khiến chi phí sản xuất cao hơn".

Nợ "chất như núi"

Theo báo cáo tài chính, tính đến ngày 30/6/2023, khoản nợ khổng lồ của Evergrande Automobile chủ yếu đến từ các khoản vay, nợ thương mại và các khoản phải trả khác, và tất cả đều tăng.

Trong đó, khoản vay của Evergrande Automobile là 27 tỷ RMB (3,7 tỷ USD), tăng 1 tỷ RMB (137 triệu USD) từ mức 26 tỷ RMB (3,6 tỷ USD) vào cuối năm 2022.

Evergrande Automobile cho biết, một phần khoản vay được đảm bảo bằng tài sản và thiết bị của công ty, quyền sử dụng đất, tài sản đang được phát triển và vốn cổ phần của một số công ty con trong tập đoàn, với lãi suất trung bình hàng năm là 7,1%.

Tính đến ngày 30/6, doanh thu thương mại và các khoản phải trả khác của Evergrande Automobile là 42,3 tỷ RMB (5,8 tỷ USD), tăng 11,5 tỷ RMB (1,6 tỷ USD) từ mức 30,8 tỷ RMB (4,2 tỷ USD) vào cuối năm 2022.

Evergrande Automobile cũng có tổng cộng 9,3 tỷ RMB (1,3 tỷ USD) nợ chưa thanh toán đến hạn và khoảng 3,6 tỷ RMB (493,2 triệu USD) trong hóa đơn thương mại quá hạn.

Vỏn vẹn 760 xe được giao trong nửa năm

Theo báo cáo tài chính, trong nửa đầu năm 2023, Evergrande Automobile tập trung vào sản xuất và giao mẫu xe Hengchi 5, với hơn 760 xe được giao.

Baijiahao nhận định, nếu đặt vào thời điểm 4 năm trước, tỷ phú Hứa Gia Ấn chắc chắn sẽ không hài lòng với tình hình hiện tại của Evergrande Automobile.

Khi đó, ông Hứa giải thích về lộ trình “chuyển làn vượt xe” của Evergrande như sau: “Thứ nhất, mua, mua, mua; Thứ hai, hợp, hợp, hợp; Thứ ba, vòng, vòng, vòng; Thứ tư, lớn, lớn, lớn; Thứ năm, tốt, tốt, tốt."

Trong đó, "lớn, lớn, lớn" đề cập đến mô hình lớn, chiến lược lớn và quy mô lớn.

Trong lĩnh vực hoạch định sản phẩm, Evergrande đã hợp tác với 5 chuyên gia hàng đầu về công nghệ kỹ thuật ô tô để phát triển đồng thời 15 mẫu xe mới dựa trên kiến ​​trúc khung gầm 3.0 tiên tiến nhất thế giới, bao phủ mọi phân khúc.

Cụ thể, Evergrande có kế hoạch đạt công suất sản xuất hàng năm là 500.000 xe tại 10 cơ sở sản xuất hàng đầu thế giới, với giai đoạn đầu là 100.000 xe.

Trong 5 đến 10 năm tiếp theo, sản lượng hàng năm sẽ đạt 1 triệu xe; trong 10 đến 15 năm tiếp theo, sản lượng hàng năm sẽ vượt quá 5 triệu xe. Đồng thời, Evergrande cũng sẽ hợp tác với thương hiệu xe thể thao hàng đầu thế giới Koenigsegg và dự kiến ​​sản xuất 1.000 siêu xe thể thao mỗi năm.

Hứa Gia Ấn từng nói: “Chỉ thông qua sản xuất quy mô lớn, chúng tôi mới có thể giảm chi phí sản xuất ô tô.”

Theo báo cáo tài chính, doanh thu của Evergrande Automobile trong nửa đầu năm 2023 là 155 triệu RMB (21,2 triệu USD), tăng 540,98% so với cùng kỳ năm ngoái, chủ yếu là do mẫu xe Hengchi 5 bắt đầu được bán ra.

Còn “vòng, vòng, vòng” là chỉ "vòng tròn bạn bè" trong ngành sản xuất ô tô của Evergrande, bao gồm ba vòng tròn bạn bè chính kết nối với các nhà cung cấp công nghệ kỹ thuật ô tô tiên tiến, thiết kế kiểu dáng và phụ tùng thay thế trên thế giới. Evergrande Automobile tiếp tục thực hiện các thỏa thuận hợp tác chiến lược với các chuỗi sửa chữa ô tô Huasheng và Bosch để duy trì mạng lưới dịch vụ sau bán hàng.

4 năm trước, Hứa Gia Ấn từng cho biết: “Với vòng tròn bạn bè làm ô tô như vậy, Evergrande sẽ không thể không thành công trong lĩnh vực chế tạo ô tô.”

“Giấc mơ chế tạo ô tô” đi được bao xa?

Trong báo cáo tài chính của mình, Evergrande Automobile cho biết, trong nửa đầu năm 2023, thị trường xe sử dụng năng lượng mới của Trung Quốc tiếp tục phát triển và các chính sách của nhà nước sẽ hỗ trợ sự phát triển của ngành.

Hiện tại, thị trường xe năng lượng mới tại Trung Quốc có tính cạnh tranh cao. Vào tháng 6/2023, Giám đốc điều hành bộ phận kinh doanh tiêu dùng của Huawei Dư Thừa Đông cho biết, công cuộc cải tổ trong ngành công nghiệp ô tô mới chỉ bắt đầu và sẽ rất tàn khốc trong tương lai.

Ông Dư đánh giá: "Những công ty không thể sản xuất hơn 5 triệu xe, hoặc thậm chí hơn 10 triệu xe mỗi năm, sẽ khó có được chỗ đứng trong thời đại này."

Chủ tịch BYD Vương Truyền Phúc và những chuyên gia khác cũng đề cập rằng, ngành công nghiệp xe năng lượng mới tại Trung Quốc đã bước vào giai đoạn "loại trực tiếp" trong năm 2023 và đang trong giai đoạn cung vượt cầu.

Tại Triển lãm Ô tô Thượng Hải được tổ chức vào tháng 4/2023, sự khác biệt hóa của các công ty ô tô đã tăng tốc. Phóng viên của Shanghai Securities News nhận thấy gian hàng của các hãng xe điện hàng đầu như BYD rất đông đúc, trong khi gian hàng của một số công ty ô tô và xe chạy nhiên liệu vô danh lại vắng tanh.

"Trong tương lai, tập đoàn sẽ nỗ lực hết sức để thúc đẩy sản xuất hàng loạt và giao xe Hengchi 5." Nhìn về tương lai, Evergrande Automobile cho biết công ty sẽ tiếp tục đặt nền tảng vững chắc cho hoạt động nghiên cứu và phát triển, đồng thời đẩy nhanh quá trình phát triển các công nghệ cốt lõi để dẫn đầu trong việc nghiên cứu phát triển công nghệ xe điện thông minh, tiếp tục tập trung nghiên cứu phát triển các mẫu xe mới.

Tính đến ngày 30/6, Evergrande Automobile có 457 nhà khoa học và chi phí nghiên cứu và phát triển trong nửa đầu năm 2023 là 41,9 triệu RMB (5,7 triệu USD).

Theo Baijiahao, về “giấc mơ chế tạo ô tô”, tỷ phú Hứa Gia Ấn 4 năm trước từng cho biết, Evergrande đã nhắm đến tất cả các nguồn lực quốc tế hàng đầu có lợi cho việc tạo ra những sản phẩm đẳng cấp thế giới và đứng trên vai nhiều gã khổng lồ trong ngành ô tô thế giới, giấc mơ này chắc chắn sẽ thành hiện thực.

Nhưng giờ đây, “giấc mơ chế tạo ô tô” của Evergrande có thể đi được bao xa với khoản nợ khổng lồ và ông chủ Hứa đã bị quản thúc? Vẫn chưa biết.