Tình huống như vậy sẽ đặt ra nguy cơ lặp lại cú sốc dầu lửa của những năm 1970 nếu các quốc gia sản xuất dầu lớn trong khu vực cắt giảm nguồn cung năng lượng này.
Trong báo cáo về triển vọng thị trường hàng hóa cơ bản, World Bank cho rằng nếu kéo dài, cuộc xung đột Israel - Hamas có thể khiến giá năng lượng và thực phẩm tăng mạnh, tạo ra một "cú sốc kép" trên thị trường hàng hóa cơ bản vẫn còn chưa hoàn toàn thoát khỏi ảnh hưởng của cuộc chiến tranh Nga - Ukraine.
"Cuộc xung đột mới nhất ở Trung Đông nối tiếp ngay sau cú sốc lớn nhất đối với thị trường hàng hóa cơ bản kể từ thập niên 1970, tức là cuộc chiến tranh ở Ukraine", nhà kinh tế trưởng Indermit Gill của World Bank nhấn mạnh.
Theo kịch bản dự báo cơ bản mà World Bank đưa ra, giá hàng hóa cơ bản toàn cầu sẽ giảm 4,1% trong năm 2024, trong đó giá dầu sẽ giảm còn bình quân 81 USD/thùng do tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại.
Tuy nhiên, báo cáo cũng nói rằng kịch bản này có thể nhanh chóng bị đảo ngược nếu xung đột ở Trung Đông leo thang. Trong kịch bản xấu nhất, nguồn cung dầu toàn cầu có thể giảm 6-8 triệu thùng/ngày, đẩy giá dầu tăng lên khoảng từ 140-157 USD/thùng, nếu các nước Arab sản xuất dầu như Saudi Arabia có động thái cắt giảm xuất khẩu dầu.
Cú sốc dầu lửa của những năm 1970 có thể lặp lại nếu các quốc gia sản xuất dầu lớn trong khu vực cắt giảm nguồn cung (Ảnh: Nature).
Trong các kịch bản có sự gián đoạn nguồn cung ở mức độ thấp và trung bình, giá dầu có thể tăng lên mức từ 102-121 USD/thùng, theo báo cáo. Nhu cầu tiêu thụ dầu toàn cầu hiện đang ở mức 102 triệu thùng/ngày.
Giá khí đốt ở châu Âu đã tăng mạnh trong tháng nay, lên mức cao nhất kể từ tháng 3, do các nhà giao dịch lo ngại rằng nguy cơ gián đoạn hệ thống ống dẫn có thể ảnh hưởng tới nguồn cung khí đốt toàn cầu.
Hiện nay, tầm quan trọng của Trung Đông trong xuất khẩu dầu toàn cầu cũng giảm so với cách đây 50 năm. Khu vực này đang chiếm khoảng 30% nguồn cung dầu của thế giới, từ mức 37% vào thập niên 1970.
Tuy nhiên, theo ông Ayhan Kose, phó kinh tế trưởng của World Bank, 30% vẫn là một tỷ trọng lớn.
"Khi nói về giá dầu, thì những gì diễn ra ở Trung Đông sẽ không chỉ nằm ở Trung Đông, mà có ảnh hưởng lan rộng toàn cầu", ông Kose nhấn mạnh với Financial Times.
Ngoài ra, báo cáo của World Bank cảnh báo rằng thị trường hàng hóa toàn cầu vẫn chưa ổn định lại hoàn toàn sau cú sốc gây ra bởi cuộc xung đột Nga - Ukraine.
Ông Kose cũng cho rằng hệ quả tiêu cực có thể xảy đến nếu xung đột tiếp tục leo thang và dẫn tới giá hàng hóa cơ bản tăng kéo dài. Tình huống như vậy sẽ kéo theo một làn sóng lạm phát mới và buộc các Ngân hàng Trung ương phải hành động.