Hiện tại người chồng và nhân tình đã có con với nhau. Người chồng không có ý định muốn ly hôn với chị tôi.

Trường hợp này chị gái tôi muốn đơn phương ly hôn phải làm thế nào? Chị tôi đã lên tòa án tỉnh để hỏi về thủ tục ly hôn đơn phương, nhưng tòa yêu cầu phải có giấy tờ chứng minh người chồng đang ở Nhật.

Hiện tại người chồng lại không phối hợp và không đưa giấy tờ. Trường hợp này chị tôi phải làm sao để tòa chấp nhận đơn xin đơn phương ly hôn?

- Luật sư Trương Nguyễn Công Nhân (Đoàn luật sư TP.HCM) trả lời:

Trường hợp muốn ly dị nhưng bên đương sự là bị đơn đang ở nước ngoài không có địa chỉ, không có tin tức hoặc giấu địa chỉ nên nguyên đơn ở trong nước không thể biết địa chỉ, tin tức của họ thì giải quyết như sau:

- Nếu bị đơn ở nước ngoài không có địa chỉ, không có tin tức gì về họ (kể cả thân nhân của họ cũng không có địa chỉ, tin tức gì về họ), thì tòa án ra quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án theo quy định tại điểm c khoản 1 điều 45 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án dân sự và giải thích cho nguyên đơn biết họ có quyền khởi kiện yêu cầu tòa án cấp huyện nơi thường trú tuyên bố bị đơn mất tích hoặc đã chết theo quy định của pháp luật về tuyên bố mất tích, tuyên bố chết.

- Nếu thông qua thân nhân của họ mà biết rằng họ vẫn có liên hệ với thân nhân trong nước nhưng thân nhân của họ không cung cấp địa chỉ, tin tức của bị đơn, không thực hiện yêu cầu của tòa án thông báo cho bị đơn biết để gửi lời khai về thì coi đây là trường hợp bị đơn cố tình giấu địa chỉ, từ chối khai báo, từ chối cung cấp những tài liệu cần thiết.

Nếu tòa án đã yêu cầu đến lần thứ hai mà thân nhân của họ cũng không chịu cung cấp địa chỉ, tin tức của bị đơn cũng như không chịu thực hiện yêu cầu của tòa án thông báo cho bị đơn biết, tòa đưa vụ án ra xét xử vắng mặt bị đơn theo thủ tục chung.

Sau khi xét xử, tòa án cần gửi ngay cho thân nhân của bị đơn bản sao bản án hoặc quyết định để những người này chuyển cho bị đơn, đồng thời niêm yết công khai bản sao bản án, quyết định tại trụ sở UBND cấp xã nơi bị đơn cư trú cuối cùng và nơi thân nhân của bị đơn cư trú để đương sự có thể sử dụng quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật tố tụng.

Như vậy đối với trường hợp của chị bạn, xử lý như sau:

Nếu chồng của chị bạn đang ở Nhật không có địa chỉ, không có tin tức gì (kể cả thân nhân của người chồng cũng không có địa chỉ, tin tức gì về anh ấy): Chị của bạn có quyền khởi kiện yêu cầu tòa án cấp huyện nơi anh chồng thường trú tuyên bố anh chồng mất tích hoặc đã chết.

Sau khi có quyết định của tòa án về tuyên bố anh chồng mất tích hoặc chết thì chị bạn đính kèm quyết định này vào hồ sơ khi thực hiện thủ tục khởi kiện đơn phương ly hôn.

Nếu chị bạn có chứng cứ cung cấp cho tòa rằng anh chồng cố tình giấu địa chỉ, từ chối khai báo, từ chối cung cấp những tài liệu cần thiết như quy định trên thì tòa án đưa vụ án ra xét xử vắng mặt người chồng theo thủ tục chung.