Cuộc thi Thiết kế biểu tượng hữu nghị TP.HCM do Sở Ngoại vụ TP.HCM cùng báo Tuổi Trẻ tổ chức, Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM và Công ty xi măng INSEE đồng hành. Dự kiến công trình được đặt tại công viên Lam Sơn (quận 1).

Nghệ thuật công cộng cũng phải vận động cùng đời sống

Họa sĩ Siêu Quý - phó chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM - cho rằng cuộc thi Thiết kế biểu tượng hữu nghị TP.HCM do Sở Ngoại vụ TP.HCM và báo Tuổi Trẻ tổ chức là một ý tưởng hay. 

Ông Quý kể tại lễ hội đường hoa Nguyễn Huệ dịp đầu năm mới thường có một không gian giới thiệu những nét văn hóa đặc trưng đón mừng năm mới của các quốc gia. Ý tưởng do Sở Ngoại vụ TP.HCM và các cơ quan liên quan, tổng lãnh sự quán các nước tại TP phối hợp tổ chức.

"Đó là nét chấm phá thú vị giúp quảng bá hình ảnh, văn hóa của Việt Nam ra thế giới, giúp người dân TP hiểu thêm về văn hóa các nước; đồng thời kết nối, tạo sân chơi văn hóa sáng tạo cho cộng đồng ngoại giao tại TP. Tuy nhiên, nó chỉ diễn ra trong khoảng 10 ngày và khép lại. Quá ít" - ông Quý đánh giá.

Họa sĩ Siêu Quý chia sẻ TP.HCM đang mở cửa chào đón tất cả các mối quan hệ hữu nghị, hợp tác. 

Nếu có một không gian cố định cho những hoạt động trên, đồng thời có tính nghệ thuật, thể hiện bước chuyển mới của TP thì "hay quá". 

"Đặt trong bối cảnh TP.HCM đang thiếu những không gian công cộng ngoài trời, tôi xem đây là một trong những cơ hội để TP.HCM có thêm một công trình nghệ thuật công cộng" - ông Quý bày tỏ góc nhìn.

Còn với giám tuyển Ace Lê, bên cạnh việc bảo tồn những công trình có giá trị lịch sử, TP.HCM vẫn thiếu những không gian nghệ thuật công cộng mang hơi thở đương đại. 

Tuy nhiên, ở TP.HCM cũng như Việt Nam nói chung, hiện các công trình nghệ thuật công cộng đa số vẫn còn "mang hơi hướng của dòng chảy hiện thực xã hội chủ nghĩa thời chiến và bao cấp".

Dòng chảy này đã từng đóng vai trò quan trọng trong một bối cảnh lịch sử nhất định, khi toàn dân phải đồng lòng vì một mục tiêu chung trước mắt. Tuy nhiên, ngôn ngữ cần vận động theo thời đại. 

"Ở thời điểm kinh tế thị trường và toàn cầu hóa như hiện tại, công trình nghệ thuật công cộng mới cũng phải vận động để phản ánh được hơi thở của thời đại mới với dấu ấn riêng, đa dạng mà vẫn sâu sắc", Ace Lê nói.

Sáng tạo đi đôi với cân nhắc thực tế

Giám tuyển Ace Lê nói: "Quá trình thiết kế hay sáng tác công trình nghệ thuật công cộng là một sự cân bằng có tính toán". 

Cụ thể, một mặt phải đảm bảo được tính sáng tạo và chiều sâu cá nhân của tác giả, bởi khi quá nhiều người cho ý kiến thì giải pháp cuối cùng thường là lựa chọn bị ít người phản đối nhất thay vì lựa chọn táo bạo và ấn tượng nhất.

Mặt khác, do đây là công trình thiết kế công cộng dành cho mọi người dân TP và du khách, tính sáng tạo phải đi song song với những cân nhắc thực tế khác như độ an toàn, độ ảnh hưởng tới những công trình hiện có, độ thân thiện với các nhóm thiểu số... 

"Người dự thi có thể tham khảo ý kiến của một số chuyên gia về lĩnh vực này", Ace Lê nói.

Họa sĩ Siêu Quý thích ý tưởng cuộc thi, nhưng ông cũng lưu ý người dự thi nên tránh tính hình thức, minh họa sống sượng cho cuộc thi hoặc mang tính cổ động quá. 

Đồng thời thiết kế phải phát huy được sức trẻ, tính sáng tạo, có thể đưa yếu tố công nghệ vào.

Ông Quý chia sẻ ngoài đảm bảo tính truyền thống lẫn hiện đại, thiết kế nên đáp ứng được ba tiêu chí là tính công năng, tính sáng tạo và tính thẩm mỹ.

Ace Lê trao đổi thêm: "Một trong những yếu tố quan trọng nhất chính là khả năng nghiên cứu thấu đáo của tác giả để thể hiện tính tương tác, kết nối với văn hóa và cộng đồng bản địa, mà thuật ngữ chuyên môn gọi là "site-specificity" (tính gắn kết với không gian bản địa)".

Giám tuyển Ace Lê cho rằng đây là xương sống cho ý tưởng công trình, từ đó mới triển khai ra các khía cạnh cụ thể khác như kích cỡ, chất liệu... Nếu không có tính "site-specificity" thì hoàn toàn có thể gỡ công trình đó để lắp vào một TP, một địa điểm khác mà không làm thay đổi bản chất của nó.

Thời gian gửi bài dự thi bắt đầu từ ngày 27-10 đến hết 27-12. Hình thức dự thi có thể viết bài, làm đồ họa, video, powerpoint, công trình, dự án... để đưa ra các ý tưởng, phác thảo cụ thể về các biểu tượng phù hợp với TP.HCM hiện nay và sau này. Gửi bài dự thi trực tiếp vào email: bieutuonghuunghi@tuoitre.com.vn.

Cuộc thi có các giải thưởng: 1 giải nhất trị giá 50 triệu đồng, 1 giải nhì trị giá 25 triệu đồng, 1 giải ba trị giá 10 triệu đồng, 5 giải khuyến khích trị giá 3 triệu đồng/giải.

Mời bạn tham gia thiết kế biểu tượng hữu nghị TP.HCM

Tính đến tháng 10 năm nay, TP.HCM hiện có quan hệ hữu nghị hợp tác với 58 địa phương trên thế giới, trải khắp cả 5 châu lục. Những địa phương kết nghĩa này vừa là nguồn lực vừa là động lực để giúp thành phố phát triển và vươn tầm ra thế giới.