Nhận lời mời của Tổng thống Mỹ Joe Biden, ngày 16-11 (giờ Mỹ, tức ngày 17-11 giờ Việt Nam), Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã đến dự và phát biểu tại cuộc gặp cấp cao các nhà lãnh đạo Khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương vì sự thịnh vượng (IPEF).
Trong đó, người đứng đầu Nhà nước Việt Nam nhấn mạnh IPEF là nỗ lực chung nhằm tăng cường hợp tác, phối hợp giữa các nền kinh tế trong bối cảnh thế giới đối mặt với nhiều thay đổi, cơ hội và thách thức đan xen.
IPEF được kỳ vọng là mô hình liên kết, kết nối kinh tế năng động, hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, đóng góp cho hòa bình, ổn định và thịnh vượng của khu vực và toàn cầu.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng cũng ghi nhận các bộ trưởng đã thống nhất được tiền đề quan trọng cho hợp tác trên cơ sở các nguyên tắc bình đẳng, cùng có lợi, bao trùm, tuân thủ luật pháp quốc tế, tôn trọng pháp luật và thể chế chính trị của mỗi nước, đề cao tính linh hoạt và tự nguyện.
Người đứng đầu Nhà nước Việt Nam kế đó đề xuất ba định hướng lớn trong triển khai hợp tác thời gian tới nhằm bảo đảm hợp tác IPEF phát huy tối đa tiềm năng và thực sự hiệu quả.
Thứ nhất, theo Chủ tịch nước, IPEF cần là cơ chế hợp tác mở, bao trùm, không phân biệt đối xử, ủng hộ hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ. IPEF cần hoan nghênh sự tham gia của các nước trong và ngoài khu vực, phải tương trợ, bổ sung các sáng kiến kết nối, liên kết kinh tế khu vực khác.
Thứ hai, Chủ tịch nước đề nghị hợp tác cần đáp ứng nhu cầu phát triển, cân bằng lợi ích của các bên cũng như tôn trọng, tính đến sự khác biệt, đặc thù riêng mỗi nước và chú trọng hỗ trợ kỹ thuật và nâng cao năng lực.
Thứ ba, IPEF cần khuyến khích đầu tư mới vào xây dựng kết cấu hạ tầng, chuyển đổi năng lượng sạch, sản xuất công nghiệp công nghệ cao tại khu vực.
Cũng tại cuộc gặp, các nhà lãnh đạo đã ghi nhận những tiến triển tích cực trong thảo luận, đàm phán về hợp tác thương mại, chuỗi cung ứng, kinh tế sạch và kinh tế công bằng.
Các bên khẳng định mục tiêu xây dựng IPEF là một khuôn khổ hợp tác mở, bao trùm, linh hoạt, bền vững và năng động, đóng góp vào một tương lai hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng cho mọi người dân.
IPEF cần đem lại lợi ích thiết thực cho các nền kinh tế, nhất là các nước đang phát triển thông qua thu hút các nguồn tài chính và đầu tư mới vào khu vực.
Theo đó, hai quỹ tài chính mới sẽ được thành lập là Quỹ IPEF về khí hậu và Quỹ tài chính xúc tác IPEF, với số vốn ban đầu khoảng 30 triệu USD, nhằm hỗ trợ các dự án về chuyển đổi kinh tế sạch.
Các nước cũng sẽ thảo luận việc thiết lập một số cơ chế hợp tác chuyên ngành như Chương trình tăng tốc đầu tư IPEF, Đối thoại khoáng sản thiết yếu và Diễn đàn đầu tư về kinh tế sạch.
Kết thúc cuộc gặp, các nhà lãnh đạo đã thông qua tuyên bố lãnh đạo về IPEF. Trong đó đề cập đến việc bộ trưởng/đại diện các bên kết thúc đàm phán Thỏa thuận kinh tế sạch IPEF, Thỏa thuận kinh tế công bằng IPEF tại San Francisco và ký Thỏa thuận chuỗi cung ứng IPEF.
IPEF là gì?
IPEF là một sáng kiến do Mỹ khởi xướng, được công bố vào tháng 5-2022 nhằm mục đích chứng minh các cam kết của Washington với khu vực sau khi rút khỏi Hiệp định xuyên Thái Bình Dương (TPP).
Sáng kiến này bao gồm bốn trụ cột là thương mại, chuỗi cung ứng, kinh tế sạch và kinh tế công bằng. Việt Nam cùng 13 nước khác bao gồm Mỹ đã tham gia đàm phán về những vấn đề trong các trụ cột của IPEF kể từ đó.
Đoàn Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân làm trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị các bộ trưởng IPEF tại San Francisco trong ngày 15-11 (giờ Mỹ). Đây là cuộc họp cấp bộ trưởng thứ ba của IPEF kể từ khi nó được công bố.
Hồi tháng 5-2022, khi được hỏi về khả năng Việt Nam là thành viên IPEF, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết việc tham gia của mỗi nước, trong đó có Việt Nam phụ thuộc vào kết quả của quá trình thảo luận.
Tuần lễ cấp cao APEC đang diễn ra tại San Francisco là cơ hội không thể tốt hơn để Mỹ chia sẻ các thông điệp quan trọng của họ về chính sách kinh tế, trong đó có IPEF và các cam kết đối với khu vực châu Á - Thái Bình Dương.