Ngày 18-11, UBND huyện Chư Prông đã công bố kết quả điều tra vụ sự cố tại Nhà máy thủy điện Ia Glae 2. Theo đó, nguyên nhân chính của sự cố là do mưa to, lũ lớn bất thường và việc chủ đầu tư cùng nhà thầu không tuân thủ đầy đủ các biện pháp thi công, dẫn dòng thi công trong mùa lũ.
Cố tình thi công thủy điện trong mùa mưa bão
Các hạng mục công trình như đập dâng chính, đập tràn tự do trên và các hạng mục khác không gặp sự cố do mưa lũ. Tuy nhiên, khi lưu lượng lũ từ thượng nguồn về đột ngột lớn, tốc độ dòng chảy cao đã phá vỡ phần tường thượng lưu đang trong quá trình thi công, đẩy trôi về phía hạ lưu.
Đáng chú ý, công trình thi công chậm tiến độ so với chủ trương đầu tư được duyệt. Chủ đầu tư, đơn vị thi công vẫn tiếp tục xây dựng, trong khi biện pháp thi công, dẫn dòng thi công trong mùa lũ và phương án ứng phó thiên tai vùng hạ du trong thời gian thi công khi xây dựng phần tường thượng lưu, thân đập chưa được chủ đầu tư, nhà thầu xây dựng lập, phê duyệt theo quy định.
Theo hồ sơ biện pháp tổ chức thi công, công trình chỉ thi công đến tháng 5-2023 là hoàn thành cụm đầu mối 2A. Tuy nhiên, qua hồ sơ, đoàn kiểm tra phát hiện chủ đầu tư vẫn thi công tại công trường trong mùa mưa bão (từ tháng 6 đến tháng 9).
Việc tổ chức thi công công trình trong mùa mưa là không tuân thủ theo phương án ứng phó thiên tai vùng hạ du trong quá trình thi công được UBND huyện Chư Prông phê duyệt.
Theo phương án này, công trình chỉ được thi công đến hết ngày 30-6-2023, nhưng thực tế ngoài công trình và hồ sơ quản lý chất lượng, nhật ký thi công, chủ đầu tư và nhà thầu xây dựng vẫn tiếp tục tổ chức thi công trong mùa mưa (từ tháng 7 đến tháng 9-2023).
Ẩu từ thi công đến giải pháp an toàn
Chủ đầu tư, đơn vị thi công tổ chức thi công hạng mục công trình chưa tuân thủ nội dung, chỉ dẫn kỹ thuật theo hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, biện pháp thi công đã được phê duyệt và chưa có biện pháp gia cố, bảo đảm an toàn phần thân đập sau khi đã thi công hoàn thành phần tường thượng lưu.
Tại thời điểm xảy ra sự cố, phần tường thượng lưu công trình bị phá vỡ, đẩy trôi chưa đạt cường độ chịu lực theo thiết kế được duyệt, thời gian đổ bê tông của tường thượng lưu bị đẩy trôi chưa đạt cường độ.
Ngoài ra, khi có cơn bão số 4 trên Biển Đông (từ đêm ngày 8 đến sáng 9-10), địa bàn Gia Lai và huyện Chư Prông có mưa lớn trên diện rộng. Mưa lớn kéo dài làm nước từ thượng nguồn suối Ia Glae đổ về đột ngột, tốc độ dòng chảy cao cuốn theo cây cối, đất, đá về phía công trình thủy điện.
Chủ đầu tư chưa cập nhật, nắm bắt kịp thời tình hình diễn biến bất thường của thời tiết trước khi xảy ra sự cố công trình để có biện pháp gia cố, bảo đảm an toàn phần tường thượng lưu của đập tràn tự do đã thi công.
Giải quyết xong thiệt hại mới tính đến chuyện thi công tiếp
UBND huyện Chư Prông yêu cầu chủ đầu tư và nhà thầu tạm dừng thi công ngay sau khi xảy ra sự cố, đảm bảo an toàn cho người, tài sản, công trình và tổ chức bảo vệ hiện trường sự cố.
Chủ đầu tư cũng phải chịu trách nhiệm khắc phục sự cố, bồi thường thiệt hại của người dân và các chi phí liên quan theo quy định của pháp luật.
Sau khi chủ đầu tư và các đơn vị liên quan hoàn thành việc giải quyết thiệt hại, khắc phục sự cố, cơ quan giải quyết sự cố sẽ quyết định việc tiếp tục thi công hạng mục công trình.
Theo báo cáo của Sở Công Thương Gia Lai, chủ đầu tư cho rằng sự cố vỡ tường bê tông tại Nhà máy thủy điện Ia Glae 2 là do lũ quét đột ngột.