Sau thời gian thử nghiệm 15.000km trên đường sắt quốc gia, 13 toa tàu hạng sang của Tập đoàn Jinxin đang nằm "đắp chiếu" tại Nhà máy xe lửa Gia Lâm từ năm 2022. Những toa tàu này đang có cơ hội sớm được khai thác khi quy định số km chạy thử chỉ còn 5.000km thay vì 100.000km như trước đây.

Cụ thể, theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về kiểm tra toa xe, phương tiện chuyên dùng không tự hành khi sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu (QCVN 18:2023/BGTVT) được bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải ban hành, từ 21-12-2023 các toa tàu kiểu loại mới chạy trên đường sắt quốc gia chỉ phải thử nghiệm 5.000km thay vì 100.000km.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại diện Cục Đăng kiểm cho biết việc chạy thử nghiệm 13 toa tàu hạng sang của Tập đoàn Jinxin trước đây thực hiện theo thông tư 21/2018/TT-BGTVT quy định về đăng ký phương tiện giao thông đường sắt, di chuyển phương tiện giao thông đường sắt trong trường hợp đặc biệt.

Do việc chạy thử nghiệm 13 toa xe hạng sang của Tập đoàn Jinxin thuộc trường hợp được phép "di chuyển trong trường hợp đặc biệt" nên không cần phải cấp giấy chứng nhận đăng kiểm theo quy định tại khoản 2, điều 30 Luật Đường sắt được hướng dẫn chi tiết tại thông tư 21/2018/TT-BGTVT.

Theo đại diện Cục Đăng kiểm, quy chuẩn QCVN 18:2023/BGTVT quy định sau khi kết thúc thử nghiệm vận hành toa xe, nhà sản xuất phải lập báo cáo thử nghiệm vận dụng ghi lại quãng đường, thời gian thử nghiệm, các hư hỏng phát sinh nếu có.

"Hiện nay, Tập đoàn Jinxin đang trong quá trình hoàn thiện hồ sơ đề nghị đăng kiểm 13 toa xe nên Cục Đăng kiểm chưa nhận được báo cáo này. Cục Đăng kiểm Việt Nam sẽ tiến hành thực hiện chứng nhận khi có đề nghị chính thức từ phía Công ty Jinxin. Trình tự, thủ tục nộp hồ sơ cấp giấy chứng nhận chất lượng theo thông tư số 29/2018/TT-BGTVT về kiểm tra chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện giao thông đường sắt" - đại diện Cục Đăng kiểm cho biết.

Liên quan đến việc quy chuẩn QCVN 18:2023/TT-BGTVT giảm số km chạy thử nghiệm của đoàn tàu kiểu loại mới trên đường sắt quốc gia từ 100.000km còn 5.000km, đại diện Cục Đăng kiểm cho biết việc này là cập nhật lại theo các tiêu chuẩn quốc tế.

Từ năm 2019, Cục Đăng kiểm đã tiến hành sửa đổi 3 quy chuẩn về phương tiện, 6 quy chuẩn về linh kiện, thiết bị của phương tiện giao thông đường sắt, trong đó có quy chuẩn QCVN 18:2018/BGTVT (quy chuẩn này quy định toa tàu kiểu loại mới chạy trên đường sắt quốc gia phải thử nghiệm 100.000km).

Các nội dung sửa đổi QCVN 18:2018/BGTVT liên quan đến yêu cầu kỹ thuật, quy định về kiểm tra, thử nghiệm phương tiện đường sắt đô thị, đường sắt quốc gia nhằm đảm bảo hài hòa với các tiêu chuẩn quốc tế và phù hợp với điều kiện thực tế ở Việt Nam.

Trong quá trình biên soạn, sửa đổi QCVN 18:2018/BGTVT, ban soạn thảo đã tiến hành rà soát các tiêu chuẩn quốc tế (tiêu chuẩn quốc tế IEC - Ủy ban Kỹ thuật điện quốc tế, tiêu chuẩn châu Âu EN, tiêu chuẩn Hàn Quốc, tiêu chuẩn Trung Quốc) và lấy ý kiến các doanh nghiệp, tổ chức có liên quan. Sau khi tổng hợp ý kiến góp ý, quy định về quãng đường chạy thử nghiệm vận dụng đối với phương tiện kiểu loại mới đã được cập nhật lại tối thiểu là 5.000km theo các tiêu chuẩn quốc tế.