Tháng 3-2022, tuyến buýt điện D4 (Vinhomes Grand Park - bến xe buýt Sài Gòn) là tuyến xe buýt điện đầu tiên tại TP.HCM đi vào hoạt động, do Công ty VinBus vận hành.

Buýt điện được người dân quan tâm bởi xe được trang bị các tiện ích hiện đại. Tuy lượng khách bình quân mỗi chuyến buýt điện tăng nhưng doanh thu vẫn không đủ bù chi phí.

Lý do là tỉ lệ trợ giá cho tuyến xe buýt điện D4 hiện nay quá thấp (44,1%). Mức này chỉ bằng khoảng 2/3 so với tỉ lệ giá của tuyến xe buýt sử dụng diesel, CNG (khí nén thiên nhiên).

Nếu không được xem xét điều chỉnh tỉ lệ trợ giá và sớm ban hành định mức kinh tế kỹ thuật cho buýt điện thì VinBus không thể mở tiếp được các tuyến khác. Đồng thời công ty xin dừng hoạt động của tuyến buýt điện D4 vào cuối năm 2023 do thua lỗ.

Thật tiếc nếu buýt điện dừng chạy

Bất ngờ và tiếc nuối, đó là cảm xúc của nhiều bạn đọc khi biết được nguy cơ tuyến buýt điện đầu tiên của thành phố sẽ dừng chạy vào cuối năm nay.

Bạn đọc Tiên Linh bày tỏ: "Nếu phải dừng tuyến buýt điện này thì thật sự quá đáng tiếc. Nhà tôi rất thích đi xe này. Xe xanh sạch, tiết kiệm. 

Nếu thành phố không có cơ chế hỗ trợ cho doanh nghiệp phát triển giao thông xanh công cộng thì bao giờ mới đạt được mục tiêu Net-zero (giảm phát thải bằng 0)?".

Chung nỗi tiếc nuối, bạn đọc Hoài Sang chia sẻ: "Tiếc thế! Mô hình xe điện công cộng nên cần được tạo điều kiện để nhân rộng chứ. Mình đi xe này hằng ngày luôn và chưa bao giờ phải than vãn về chất lượng cả".

Kể từ ngày có tuyến buýt điện này, bạn đọc Tran Huy đã chuyển hẳn sang đi làm hằng ngày bởi vừa tiện lợi, xe lại sạch sẽ, phục vụ văn minh.

"Sẽ thật đáng tiếc nếu tuyến buýt điện này phải dừng. Mong chính quyền có thêm chính sách hỗ trợ tích cực cho loại phương tiện này và dần thay thế các xe buýt chạy bằng xăng dầu" - bạn đọc Tran Huy mong thành phố sẽ có thêm nhiều tuyến buýt điện tương tự.

Thay buýt điện cho các tuyến xe buýt hiện nay?

Nhiều bạn đọc đề xuất thành phố cần nhanh chóng điều chỉnh mức trợ giá cho buýt điện như các loại xe buýt hiện nay.

Bạn đọc Hoàng Trà đặt câu hỏi: "Một tuyến buýt được người dân yêu thích, ủng hộ mà mức trợ giá chỉ bằng khoảng 2/3 so với tỉ lệ giá của tuyến xe buýt sử dụng diesel, CNG (khí nén thiên nhiên), không hiểu tại sao Sở Giao thông vận tải lại tính toán như vậy?".

"Tại sao buýt điện ở Hà Nội được trợ giá tận 80% mà tại TP. HCM lại chỉ được trợ giá 44,1% nhỉ? Trong khi dân số ở TP. HCM nhiều hơn và nhu cầu đi lại hơn gấp nhiều lần" - bạn đọc Vupa91 băn khoăn.

Theo bạn đọc Hung, "chủ trương chuyển đổi xanh thì phải trợ giá cao hơn để tạo động lực cho doanh nghiệp tăng đầu tư mở rộng mạng lưới buýt xanh phục vụ người dân ngày càng tốt hơn".

"Đề nghị tăng mức trợ giá cho buýt điện và về lâu dài có thể xem xét tăng giá vé vì buýt điện bảo vệ môi trường và bảo vệ sức khỏe người dân" - bạn đọc Trần Đăng Hiến bổ sung.

Và nhiều bạn đọc đặt vấn đề: nên nhanh chóng thay buýt điện cho các tuyến xe buýt hiện nay.

Bạn đọc Hải Âu có ý kiến: "Nên thay toàn bộ hệ thống xe buýt trong thành phố bằng buýt điện, vừa giảm tải các phương tiện cá nhân, vừa làm xanh sạch thành phố".

Bởi theo lý giải của bạn đọc TP: "Ai đi xe máy trong thành phố, đặc biệt lúc kẹt xe, sẽ hiểu nỗi khổ bị xe buýt chạy dầu diesel phà khói vô mặt. TP.HCM là đầu tàu phát triển của cả nước thì nên có kế hoạch dài hạn thay đổi sang kinh tế - vận tải xanh. Nếu không lại tụt hậu với các nước xung quanh, trong khi chúng ta đang có lợi thế xe xanh sản xuất trong nước".

Bạn đọc Dung Huynh kiến nghị: "Nếu được nên nhân rộng ra thêm ở các tuyến đường khác để người dân được thụ hưởng dịch vụ công cộng có chất lượng như buýt điện. Và nên đầu tư xe hai tầng để tăng số lượng người đi, tiết kiệm chi phí vận hành thêm xe khác".

Góp thêm giải pháp phát triển buýt điện, bạn đọc Nguyễn Đình cho rằng cần nghiên cứu loại xe nhỏ gọn phù hợp với phố xá nhiều đường hẻm nhỏ, vừa linh động di chuyển vừa tiếp cận được nhiều hành khách hơn.

Buýt điện ở TP.HCM nguy cơ phải ngừng chạy

Do trợ giá thấp dẫn đến chạy lỗ, Công ty VinBus có khả năng phải xin ngừng hoạt động tuyến buýt điện D4 vào cuối năm 2023.