Thu ngân sách vượt dự toán

Theo số liệu từ Cục Hải quan tỉnh Thanh Hóa, năm 2023, dự kiến số thu Ngân sách Nhà nước (NSNN) vượt khoảng 11,1% so với số dự toán Bộ Tài chính giao đầu năm. Tuy nhiên, mức thu này chỉ đạt khoảng 76% so với năm 2022.

Theo đó, tính tới ngày 19/11, số thu NSNN đạt 14.089,71 tỷ đồng, giảm 20% so với cùng kỳ năm 2022, đạt 104% chỉ tiêu do Bộ Tài chính giao.

Cụ thể, số thu NSNN từ dầu thô nhập khẩu đạt 11.247,13 tỷ đồng chiếm tỷ lệ 79,8% trong tổng thu NSNN. tính tới thời điểm nêu trên, Cục Hải quan Thanh Hóa đã làm thủ tục hải quan cho 29 chuyến tàu dầu thô nhập khẩu, khối lượng nhập khẩu đạt gần 7,9 triệu tấn tương đương với 58 triệu thùng, 

Các mặt hàng nhập khẩu khác (ngoài dầu thô) đạt 2.520,68 tỷ đồng chiếm 17,9% tổng số thu NSNN. Số thu nêu trên chủ yếu từ các nguyên phụ liệu nhập khẩu phục vụ cho sản xuất như: phế liệu sắt thép (883 tỷ đồng), than đá (857 tỷ đồng), phụ liệu lọc hóa dầu (250 tỷ đồng), dầu cọ tinh luyện (109 tỷ đồng),…

Số thu từ hàng hóa xuất khẩu đạt 321,9 tỷ đồng, chiếm 2,3% trong tổng số thu NSNN. Trong đó, số thu của từng nhóm hàng xuất khẩu có sự tăng/giảm không đồng đều nhưng không ảnh hưởng đáng kể tới tổng số thu NSNN do số tuyệt đối nhỏ.

Tính tới ngày 9/11, số lượng Doanh nghiệp đăng ký làm thủ tục hải quan năm 2023 đạt 405 doanh nghiệp giảm 8% so với cùng kỳ năm 2022 (trong đó: 283 DN trong tỉnh; 122 DN ngoài tỉnh). Số lượng tờ khai đăng ký đạt hơn 110.000 tờ khai, tăng 5,2% so với cùng kỳ năm 2022, tuy nhiên số lượng tăng chủ yếu là tờ khai hàng gia công, sản xuất xuất khẩu không chịu thuế, lượng tờ khai các loại hình có phát sinh thuế giảm gần 15% so với cùng kỳ năm 2022. Tổng kim ngạch hàng hóa XNK làm thủ tục tại Cục Hải quan tỉnh Thanh Hóa đến 21/11/2023 ước đạt hơn 11 tỷ USD bằng 80% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt 4 tỷ USD giảm 12% so với cùng kỳ năm 2022, kim ngạch nhập khẩu đạt 7 tỷ USD giảm 21% so với cùng kỳ năm 2022. 

Trên cơ sở đánh giá tình hình thực tế, Cục Hải quan tỉnh Thanh Hóa dự kiến số thu NSNN năm 2023 ước đạt 15.030 tỷ đồng.

Theo đó, từ nay tới cuối năm, Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn còn 2 chuyến nhập khẩu, nâng tổng khối lượng dầu thô nhập khẩu năm 2023 khoảng 8,4 triệu tấn, tương đương 62 triệu thùng. Theo đơn giá dầu thô bình quân hiện đang ở mức 95 - 98 USD/thùng, tương đương với số thu bình quân khoảng 400 tỷ đồng/chuyến. Từ đó nâng tổng số thu NSNN năm 2023 từ dầu thô nhập khẩu ước đạt hơn 12.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 83% tổng thu Ngân sách dự kiến. Trước đó, năm 2022, thu từ hoạt động nhập khẩu dầu thô của Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn cũng chiếm tỷ trọng lớn, khoảng 85% tổng thu NSNN từ hoạt động xuất nhập khẩu tại Thanh Hóa.

Bên cạnh đó, các hàng hóa nhập khẩu khác (ngoài dầu thô) dự kiến không có biến động lớn, nguồn thu chủ yếu vẫn là nguyên phụ liệu nhập khẩu phục vụ sản xuất của các dự án đầu tư, tổng số thu NSNN năm 2023 từ nguồn này ước đạt 2.700 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là: sắt thép phế liệu (950 tỷ đồng), than đá (920 tỷ đồng), dầu cọ (120 tỷ đồng), phụ liệu lọc hóa dầu (250 tỷ đồng). Còn lại là số thu NSNN từ hàng hóa xuất khẩu năm 2023 ước đạt hơn 330 tỷ đồng.

Dự kiến thu 13.550 tỷ năm 2024

Phân tích đánh giá về các nguyên nhân khiến thu NSNN từ hoạt động XNK trên địa bàn Thanh Hóa giảm mạnh so với năm 2022, Cục Hải quan Thanh Hóa cho biết, nguyên nhân chủ yếu do trong năm dầu thô nhập khẩu phục vụ Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn có sự biến động mạnh về số lượng và giá nhập khẩu.  

Cụ thể, trong năm nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn tiến hành bảo dưỡng tổng thể trong 50 ngày, khiến cho số chuyến tàu nhập khẩu giảm 3 chuyến, tương đương giảm 1.200 tỷ đồng tiền thuế. Bên cạnh đó, đơn giá bình quân của dầu thô nhập khẩu năm 2023 giảm mạnh so với cùng kỳ khiến số thu bình quân theo từng chuyến tàu cũng giảm tương ứng từ 490 tỷ đồng/chuyến xuống còn 370 tỷ đồng/chuyến, dẫn tới giảm thu 3.600 tỷ đồng. Vì vậy, số thu từ dầu thô nhập khẩu năm 2023 dự kiến giảm so với năm 2022 từ 5.120 đến 5.880 tỷ đồng.

Ngoài ra, năm 2023 tình hình kinh tế thế giới tăng trưởng thấp với, lạm phát tăng và sức tiêu thụ giảm, đặc biệt là các thị trường xuất khẩu quan trọng như Mỹ, EU đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, tỷ lệ các dự án đầu tư xây dựng mới ở mức thấp,….

Về dự toán thu NSNN năm 2024, sau khi phân tích đánh giá về các yếu tố thuận lợi và khó khăn, dự kiến thu NSNN năm 2024 của Cục Hải quan tỉnh Thanh Hóa là 13.550 tỷ đồng. Trong đó, thu từ dầu thô nhập khẩu dự kiến đạt 10.730 tỷ đồng; thu từ hàng hóa nhập khẩu khác (ngoài dầu thô) 2.500 tỷ đồng; thu từ hàng hóa xuất khẩu 320 tỷ đồng, không biến động nhiều so với năm 2023.

Để thực hiện mục tiêu đó, ngay trong thời gian cuối năm 2023, Cục Hải quan đã triển khai 5 giải pháp cơ bản, bao gồm: thực hiện đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, tạo thuận lợi cao nhất cho họat động XNK của doanh nghiệp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của đơn vị; nâng cao chất lượng đối thoại hải quan - doanh nghiệp, tăng cường đối thoại trực tiếp, giải quyết kịp thời các khó khăn vướng mắc của DN; đẩy mạnh công tác tuyên truyện, vận động doanh nghiệp XNK làm thủ tục hải quan tại đơn vị, bổ sung nguồn thu NSNN; tiếp tục triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp chống thất thu NSNN, nâng cao hiệu quả khâu hậu kiểm; phối hợp với các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát hàng hóa XNK, chống buôn lậu và gian lận thương mại trên địa bàn quản lý.

Việt Phương