Lý do vay tiêu dùng tăng chậm là do kinh tế khó khăn trong khi lãi suất vay tăng cao, nhiều người có tâm lý ngại vay, ngại mua hàng trả góp. Ông Đặng Thanh Phong - Trưởng phòng Truyền thông Điện máy xanh - cho biết hiện doanh số cho vay mua hàng của các công ty tài chính giảm. Đại diện một số siêu thị/trung tâm điện máy lớn cũng cho biết, sức mua hàng điện máy (tủ lạnh, máy giặt…), công nghệ (điện thoại, máy tính bảng…) liên tục giảm từ cuối năm ngoái cho đến nay chưa có dấu hiệu phục hồi. Lợi nhuận của các chuỗi bán lẻ ngành hàng này giảm khá mạnh.

Vay tiêu dùng tăng chậm phản ánh thực trạng người dân giảm mua sắm do những tác động tiêu cực từ tình hình kinh tế (ảnh minh họa)

Một yếu tố nữa khiến vay tiêu dùng tăng chậm, do nhiều khách hàng chây ì không trả nợ, nợ xấu tăng cao nên các ngân hàng ngại cho vay, chọn lọc đối tượng cho vay khắt khe hơn trước. Theo tiến sĩ Nguyễn Quốc Hùng, hiện nay, nợ xấu cho vay tiêu dùng trong toàn hệ thống có xu hướng tăng cao hơn các năm trước. Nếu như từ năm 2018-2022, tỉ lệ nợ xấu chỉ trên dưới 2% tổng dư nợ tín dụng tiêu dùng thì từ đầu năm 2023 đến nay đã khoảng 3,7%. Thậm chí có công ty tài chính có nguy cơ tăng nợ xấu trên 15%. 

Theo một nhân viên tín dụng thuộc Ngân hàng Đầu tư và Phát triển (HDBank), hiện ngân hàng này chỉ cho vay tiêu dùng theo hình thức khách vay có chi lương hằng tháng qua tài khoản thuộc HDBank. Việc cấp thẻ tín dụng cho khách cũng khó hơn. Trước đây, khách hàng có sở hữu thẻ tín dụng của ngân hàng khác là được HDBank xem xét cho mở thẻ tín dụng nhưng nay chỉ cấp thẻ cho khách hàng có hồ sơ vay vốn, có tiền gửi tiết kiệm tại HDBank hoặc có chi trả lương thông qua tài khoản HDBank. 

Một nhân viên tín dụng tại Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) cho biết, điều kiện vay tại ngân hàng vẫn như trước nhưng hệ thống điểm số tín dụng và phương pháp xếp hạng nội bộ tại ngân hàng đã thêm một số tiêu chí để nâng cao chất lượng khách hàng vay. 

Thanh Hoa