Sáng 28-11, Quốc hội thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản. Nội dung liên quan tiền đặt trước, xử lý bỏ cọc nhận được nhiều sự quan tâm.

Đề xuất phạt thêm tiền nếu bỏ cọc đấu giá

Nêu ý kiến, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Long An) cho rằng quy định mức tiền đặt trước từ 5 - 20% là phù hợp.

Bà nói nếu nâng lên quá cao sẽ ảnh hưởng đến quyền tự do giao dịch, giảm tính cạnh tranh, ít người tham gia đấu giá tài sản, ảnh hưởng tới kết quả đấu giá.

Bà đề cập việc một số tổ chức, cá nhân tham gia đấu giá với mục đích không tốt, như là phô trương thanh thế hoặc thao túng thị trường để hình thành mặt bằng giá mới, chứ không phải để mua tài sản, sẵn sàng mất tiền cọc.

Để giải quyết vấn đề này, bà đề xuất sau thời gian nhất định mà người trúng đấu giá không hoàn thành nghĩa vụ tài chính, không chứng minh được lý do bất khả kháng thì ngoài việc mất tiền đặt trước còn bị phạt thêm một số tiền.

Theo bà Dung, việc phạt này phải dựa trên cơ sở bổ sung các quy chế, chế tài có liên quan về xử phạt vi phạm hành chính và thẩm quyền xử phạt là của cơ quan nhà nước có tài sản đưa ra đấu giá...

Đặc biệt, bà Dung nêu thời gian qua, nhiều cuộc đấu giá mà người tham gia có biểu hiện bất thường, trả giá quá cao so với mặt bằng chung, nhất là tài sản công như quyền sử dụng đất, quyền khai thác mỏ, giá trả cao từ mấy chục lần tới 204 lần so với giá khởi điểm.

"Từ giá khởi điểm 24 tỉ đồng nhưng giá trúng đấu giá lên tới 1.684 tỉ đồng", bà Dung dẫn chứng và cho rằng luật chưa quy định đấu giá viên hoặc người có tài sản đấu giá được quyền dừng hoặc yêu cầu dừng cuộc đấu giá để xử lý các trường hợp tương tự. 

Từ đó, bà đề nghị rà soát, bổ sung nội dung này.

Đề nghị bổ sung xử lý hình sự bỏ cọc đấu giá, có dấu hiệu thao túng

Đại biểu Nguyễn Duy Thanh (Cà Mau) cho hay gần đây chứng kiến nhiều vụ đấu giá bất thường, trong đó Thủ tướng đã có văn bản yêu cầu rà soát việc đấu giá 3 mỏ cát ở Hà Nội.

Ông Thanh khẳng định cần có các quy định để hướng tới hạn chế tình trạng bỏ cọc đấu giá.

Theo ông Thanh, luật hiện hành quy định mức tiền đặt trước từ 5 - 20% giá khởi điểm (sau khi trúng đấu giá chuyển thành tiền đặt cọc), trong khi đó nhiều trường hợp giá khởi điểm thấp nên người trúng đấu giá không phải cân nhắc quá nhiều khi bỏ cọc.

Để hạn chế câu chuyện người trúng đấu giá bỏ cọc, nhất là yếu tố lợi ích nhóm, thao túng đấu giá, ông Thanh cho rằng cần tách biệt giữa tiền đặt trước và tiền đặt cọc.

Trong đó, tiền đặt cọc có thể là 20 - 30% giá trúng đấu giá, phải nộp ngay sau khi có kết quả trúng đấu giá. Nếu người trúng đấu giá không nộp thì kết quả bị hủy, cuộc đấu giá tiếp tục được diễn ra.

"Giả sử tiền đặt cọc phải nộp ngay lên tới hàng trăm, hàng ngàn tỉ đồng thay vì chỉ vài trăm triệu hoặc vài tỉ đồng thì người trúng đấu giá chắc chắn sẽ rất thận trọng khi bỏ giá", ông Thanh nêu quan điểm.

Đáng chú ý, vị đại biểu còn dẫn có thể tham khảo kinh nghiệm quốc tế, bổ sung quy định cụ thể theo hướng xử lý hình sự đối với hành vi bỏ cọc đấu giá, có dấu hiệu thao túng, gây rối trật tự, ảnh hưởng xấu đến an ninh kinh tế.

"Bộ luật Hình sự cần bổ sung các hành vi tương ứng trong hoạt động đấu giá tài sản cho phù hợp, tránh tình trạng thổi giá, phá giá, gây hệ lụy lớn như thời gian vừa qua", ông Thanh đề nghị.

Phát biểu tranh luận về ý kiến cho rằng phải xử phạt, phạt tù, cấm tham gia đấu giá với người trúng đấu giá từ bỏ quyền mua tài sản, đại biểu Phạm Văn Thịnh (Bắc Giang) cho rằng đây là quan hệ dân sự.

Trong mọi trường hợp, phải tôn trọng, bảo vệ quyền được từ bỏ tài sản trúng đấu giá của người trúng đấu giá.

Theo ông Thịnh, chỉ nên điều chỉnh bằng các quan hệ khác, trong trường hợp này cần điều chỉnh về tiền đặt trước.

Ông đề xuất khi đấu giá theo hình thức trả giá lên nhiều vòng liên tục, khi nào giá bắt đầu đến mức gấp 2 lần giá khởi điểm ban đầu thì cho phép điều chỉnh tiền đặt trước. Khi nào lặp lại vòng nữa sẽ tiếp tục và chỉ đặt ra với tài sản nhà nước mang ra đấu giá.

Ông Thịnh cũng đề nghị cần rút ngắn thời gian người trúng đấu giá phải nộp tiền trúng đấu giá.

Đề xuất tăng mức cọc, xử lý hình sự người trúng đấu giá bỏ cọc: Bộ trưởng nói gì?

Bộ trưởng Lê Thành Long cho rằng nếu nâng mức đặt cọc lên quá cao, sẽ có ít người đủ điều kiện tham gia đấu giá, tiềm ẩn nguy cơ thông đồng, móc nối để dìm giá.