Sau một ngày xét xử, chiều tối ngày 29.11, TAND tỉnh Nam Định đã tuyên án đối với cựu Giám đốc CDC Nam Định Đỗ Đức Lưu cùng 7 bị cáo khác trong vụ án sai phạm về quá trình mua kit xét nghiệm của Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á).

XUÂN THU

HĐXX tuyên phạt Đỗ Đức Lưu 16 năm 6 tháng tù về hai tội "nhận hối lộ" và "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".

Cùng tội danh với Đỗ Đức Lưu, bị cáo Vũ Ngọc Tuyên, cựu Kế toán trưởng CDC Nam Định, bị tuyên phạt 18 năm tù.

Bị cáo Vũ Thị Ngọc Thanh, cựu Phó trưởng khoa Xét nghiệm, 15 năm tù về tội "tham ô tài sản".

Các bị cáo Phạm Thị Nga, cựu Trưởng khoa Dược, Vật tư y tế; Vũ Khánh Vân, cựu Trưởng phòng Kế hoạch nghiệp vụ; Nguyễn Thị Phương Thảo, kỹ thuật viên xét nghiệm Khoa Xét nghiệm; Lâm Thị Hà, Vũ Thị Yến, nhân viên Khoa Xét nghiệm chịu mức án từ 21 - 36 tháng tù về các tội "tham ô tài sản", "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".

Gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước hơn 14,6 tỉ đồng

Theo cáo trạng, trong thời gian từ tháng 8.2020 đến tháng 11.2021, lợi dụng việc CDC Nam Định được UBND tỉnh Nam Định giao làm chủ đầu tư mua sắm trang thiết bị y tế, hóa chất, sinh phẩm phục vụ công tác phòng chống dịch Covid-19, Đỗ Đức Lưu biết Công ty Việt Á trích lại tiền cho CDC Nam Định theo phần trăm giá trị hợp đồng khi mua sinh phẩm của Công ty Việt Á và Vũ Ngọc Tuyên đã thỏa thuận với Vũ Đình Hiệp, Phó giám đốc Công ty Việt Á, về việc được tiền theo phần trăm giá trị hợp đồng do Công ty Việt Á đưa cho CDC Nam Định và cá nhân Tuyên để mua sản phẩm của công ty này.

CDC NAM ĐỊNH

Sau mỗi lần thanh lý hợp đồng, Tuyên nhận tiền do Hiệp chuyển đã báo cáo Lưu, Lưu chỉ đạo nhập quỹ cơ quan và chi một phần cho các thành viên Hội đồng mua sắm (HĐMS), tổ chuyên gia đấu thầu.

Hiệp đã đưa cho Tuyên tổng 3,1 tỉ đồng, Tuyên báo cáo Lưu là Công ty Việt Á chuyển hơn 1,2 tỉ đồng và đưa vào quỹ CDC Nam Định để ký 4 hợp đồng mua 46.756 test của Công ty Việt Á.

Để mua sản phẩm của Công ty Việt Á như thỏa thuận, Đỗ Đức Lưu đã chỉ đạo Nga, Tuyên, Vân vay sinh phẩm của Công ty Việt Á sử dụng trước, cam kết khi có kế hoạch và dự toán được UBND tỉnh phê duyệt, CDC Nam Định sẽ hoàn thiện các thủ tục mua sắm theo quy định và hoàn trả số sinh phẩm đã vay trước đó; đồng thời xin báo giá của các công ty khác với giá cao hơn của Công ty Việt Á, được đưa vào nội dung hồ sơ yêu cầu để hợp thức hóa hồ sơ các gói thầu theo hình thức chỉ định thầu.

Mục đích để Công ty Việt Á làm nhà thầu cung cấp sinh phẩm xét nghiệm cho CDC Nam Định, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước tổng hơn 14,6 tỉ đồng.

Trong thời gian từ tháng 5.2021 đến tháng 9.2021, lợi dụng việc được giao trực tiếp quản lý và phụ trách sinh phẩm đã mua của Công ty Việt Á, Vũ Thị Ngọc Thanh đã chỉ đạo Thảo, Hà, Yến đóng gói các sinh phẩm do Khoa Xét nghiệm tiết kiệm được trong quá trình xét nghiệm gộp mẫu để bán cho Công ty Việt Á. Thanh đã chiếm đoạt hàng nghìn kit test, tổng trị giá 791 triệu đồng.

Tin tưởng sinh phẩm của Công ty Việt Á đảm bảo chất lượng

Tại tòa, cựu Giám đốc CDC Nam Định Đỗ Đức Lưu thừa nhận việc vay sinh phẩm dùng trước, sau đó mới hoàn thiện thủ tục với Công ty Việt Á là sai.

Cựu Giám đốc CDC Nam Định cũng thừa nhận quá trình thực hiện 5 hợp đồng kinh tế với doanh nghiệp hoàn toàn không đúng quy định của pháp luật.

Trong việc xin báo giá của các đơn vị khác, cựu Giám đốc CDC Nam Định cũng thừa nhận không đúng.

Theo bị cáo Lưu, CDC Nam Định đã tin tưởng khi nhận được thông tin của Bộ Y tế và một số cơ quan chuyên môn công bố liên quan danh mục sinh phẩm của Công ty Việt Á đảm bảo chất lượng, được đảm bảo các giấy phép lưu hành, kèm theo các tiêu chuẩn kỹ thuật, danh bạ người liên hệ, cổng thông tin Bộ Y tế cũng công bố giá.

Theo bị cáo Lưu, đến hết năm 2021, CDC Nam Định cũng không tìm được nhà thầu thứ 2 nào cung cấp sinh phẩm để xét nghiệm Covid-19.

Về cáo buộc gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 14,6 tỉ đồng, bị cáo Lưu khai hoàn toàn không nghĩ mình gây thiệt hại cho Nhà nước.

Đỗ Đức Lưu cho rằng, vì sự khốc liệt của dịch Covid-19 thời điểm đó nên đã thực hiện một số công việc chưa đúng như cáo buộc đã nêu.

Về số tiền 3,1 tỉ đồng Tuyên nhận của Công ty Việt Á, bị cáo Lưu khai không biết, mãi đến tháng 7.2023 mới biết việc này thông qua đối chất.

Việc Tuyên thỏa thuận với Hiệp chi phần trăm ngoài hợp đồng, bị cáo Đỗ Đức Lưu nói sau khi thực hiện một số hợp đồng với Công ty Việt Á thì có tiền bồi dưỡng chuyển về CDC Nam Định. Lưu khai rằng ông đã không để ý và bảo có tiền thì chuyển cho Phòng Kế hoạch nghiệp vụ quản lý.

Bị cáo Lưu thừa nhận đã nhận 3 lần tiền là 85 triệu đồng. Về chi tiết Tuyên khai đưa cho mình 60 triệu đồng, ông Lưu nói không nhận số tiền này.

Cựu Giám đốc CDC Nam Định trình bày, sau khi nhận kết luận điều tra, cáo trạng, bị cáo Lưu không chối tội nhưng hết sức băn khoăn, bởi ông hoàn toàn không đặt vấn đề gì và không có ý định liên hệ với nhà thầu để có mục đích cá nhân.

Khi Công ty Việt Á chuyển tiền, bị cáo Lưu nghĩ đó là tiền bồi dưỡng nên không cầm mà chuyển cho Phòng Kế hoạch nghiệp vụ để sử dụng chung, bồi dưỡng cho "anh em trong hội đồng".

Ba lần ngăn cản giám đốc vay hàng trước khi ký hợp đồng

Tại tòa, Vũ Ngọc Tuyên, cựu Kế toán trưởng CDC Nam Định, khai nhận từ tháng 10.2019 đến tháng 11.2021 đã thực hiện 5 hợp đồng kinh tế ký kết mua sinh phẩm của Công ty Việt Á, hiện đã thanh toán với Công ty Việt Á 4 hợp đồng.

Tuyên trình bày mình là thành viên của HĐMS, thành viên của tổ chuyên gia đấu thầu, đã được tập huấn quy định của Luật Đấu thầu.

Nhận thức về vai trò của mình trong thực hiện 5 hợp đồng kinh tế nêu trên, Tuyên khai đã làm sai. Tuy nhiên Vũ Ngọc Tuyên cho rằng đã ngăn cản Giám đốc Đỗ Đức Lưu ít nhất 3 lần "kể cả về mặt tình cảm và chuyên môn" khi thực hiện vay hàng trước khi ký kết hợp đồng.

Vũ Ngọc Tuyên cũng thừa nhận việc vay hàng của Công ty Việt Á trước khi ký kết hợp đồng kinh tế là sai quy định. Sau này việc ký kết 5 hợp đồng với Công ty Việt Á, theo Tuyên cũng là hoàn toàn không hợp lệ.

Trình bày tại tòa về quá trình thực hiện 5 hợp đồng kinh tế với Công ty Việt Á, Tuyên khai, tháng 8.2019 Đỗ Đức Lưu bảo liên hệ với Công ty Việt Á để xem "người ta có đủ năng lực để cung cấp hàng, kit test không và người ta bán như thế nào?".

Tuyên sau đó đã liên hệ với Hiệp, giới thiệu là Kế toán trưởng của CDC Nam Định, cần mua sinh phẩm. Phía Công ty Việt Á nói đã cung cấp nhiều đơn vị, giá cả cũng như vậy. Hiệp cũng nói cơ chế của Công ty Việt Á sẽ hỗ trợ trong thời điểm này là 10%. Sau này khi về giới thiệu sản phẩm ở CDC Nam Định, đại diện Công ty Việt Á nói hỗ trợ bằng sinh phẩm. Khi CDC Nam Định chuyển trả tiền hợp đồng thứ nhất, Hiệp nói hỗ trợ sinh phẩm thì không xuất được hóa đơn VAT 10%, sau đó chuyển sang hỗ trợ bằng giá trị 10% hợp đồng trước thuế.

Theo bị cáo Tuyên, Tuyên hiểu tiền này là tiền chi ngoài hợp đồng. Tuyên cũng thừa nhận còn được Công ty Việt Á trích bồi dưỡng riêng cho 4% và xác nhận đã nhận của Công ty Việt Á tổng 3,1 tỉ đồng (cả 10% chung của CDC và 4% riêng của Tuyên).

Sau khi nhận tiền, Tuyên khai có báo cáo lại lãnh đạo CDC nhưng chỉ thông báo Công ty Việt Á đã chuyển tiền cho từng lần và do gọi điện thoại nên không báo cáo cụ thể.

Về số tiền 3,1 tỉ đồng nhận từ Công ty Việt Á, Tuyên chuyển hơn 1,2 tỉ đồng cho Vân. Trong số 1,2 tỉ đồng này, Tuyên có làm danh sách đề xuất đưa cho Lưu ký phê duyệt, Tuyên tiếp tục được nhận 61,5 triệu đồng.

Trình bày lý do vì sao chuyển tiền cho Vân mà không chuyển cho thủ quỹ, bị cáo Tuyên khai làm theo chỉ đạo của ông Đỗ Đức Lưu. Tuyên cũng thừa nhận bị truy tố đúng. Hiện bị cáo đã nộp lại khoảng hơn 1,7 tỉ đồng để khắc phục hậu quả.