Masan vừa công bố Báo cáo tài chính hợp nhất Quý III/2020 và 9 tháng đầu năm 2020. Trong đó, càng ngày càng thấy được vai trò quan trọng của mảng mới – retail cùng hệ thống siêu thị VinMart mà họ mới mua lại từ VinGroup vào tháng 10 năm ngoái.

Sau 9 tháng đầu năm, doanh thu thuần của Masan đạt 55.618 tỷ đồng: mảng tiêu dùng – Masan Consumer Holding đóng góp 16.359 tỷ đồng, mảng chăn nuôi – thịt tươi – thịt chế biến Masan MEATLife góp 11.412 tỷ đồng, mảng khoáng sản Masan High-Teach Materials góp 5.073 tỷ đồng, mảng bán lẻ VinCommerce (VCM) đóng góp nhiều nhất 23.678 tỷ đồng – chiếm 42,6% doanh thu thuần của Tập đoàn.

Về hệ thống VinMart+

Doanh thu VinMart+ tăng 38,4% trong Quý III/2020 so với Quý III/2019 và tăng 56,5% trong 9 tháng đầu năm 2020 so với 9 tháng đầu năm 2019 dù đã đóng cửa 421 cửa hàng.

Cụ thể: tăng trưởng doanh thu/m2 trên cơ sở so sánh tương đương (LFL) lần lượt là 8,4% trong Quý III và 11,2% trong 9 tháng đầu năm. Tăng trưởng LFL được thúc đẩy bởi giá trị hóa đơn trung bình tăng trưởng 18,1% trong Quý III/2020 - các cửa hàng tại TP.HCM có mức tăng trưởng nhanh nhất, đạt 25,4%.

Tại TP. HCM, tăng trưởng doanh thu/m2 trên cơ sở so sánh tương đương đạt 14,9% trong Quý III/2020 so với Quý 3/2019, tăng 25,4% giá trị hóa đơn trung bình, dù lượng khách đến cửa hàng giảm 7,9% do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Quan trọng nhất, biên EBITDA cấp cửa hàng đã cải thiện 4,9% đối với những cửa hàng mở cửa trước năm 2019, trên cơ sở so sánh tương đương (LFL).

Tại Hà Nội, tăng trưởng doanh thu/m2 trên cơ sở so sánh tương đương tại đây với các thành phố cấp 1 (Đà Nẵng, Cần Thơ và Hải Phòng) tăng trưởng hơn 4%, trong khi tại các thành phố cấp 2 (ít bị ảnh hưởng nhất bởi dịch bệnh) doanh thu/m2 trên cơ sở so sánh tương đương tăng 15,7%. Đối với các cửa hàng tại Hà Nội và các thành phố cấp 1, với hơn 60% doanh thu đóng góp vào mảng siêu thị mini, doanh thu/m2 đạt điểm hòa vốn hơn 7,5 triệu đồng/m2/tháng.

Do đó, mặc dù có sự cạnh tranh gay gắt, nhưng mức tăng trưởng doanh thu cao tại TP.HCM và các thành phố cấp 2 đã cùng nhau đóng góp 40% doanh thu của VinMart+ trong Quý III/2020.

Nhìn chung, lượng khách đến cửa hàng giảm 7,9% trong Quý III/2020 do ảnh hưởng của các biện pháp giãn cách xã hội đầu Quý III, tuy nhiên lượng khách đến cửa hàng tại các thành phố cấp 2 tăng 2,6% do tác động của đại dịch ít rõ nét hơn tại khu vực này.

Về quy mô thương hiệu: trong Quý III/2020, việc đóng cửa các cửa hàng không đạt lợi nhuận tiếp tục tăng với 276 cửa hàng VinMart+, gần phân nửa trong đó tại TP.HCM.

Còn nếu tính cả trong 9 tháng đầu năm 2020, có 57 cửa hàng VinMart+ khai trương và 421 cửa hàng đóng cửa. Hơn 80% số cửa hàng đóng cửa đặt tại TP.HCM và các thành phố cấp 2 có tỷ lệ doanh thu/m2 thấp hơn gần 50% so với mức yêu cầu để đạt điểm hòa vốn tại cửa hàng. Tổng mức thua lỗ EBITDA của các cửa hàng bị đóng cửa là 202 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm 2020 và khoản lỗ này không xảy ra lại trong năm 2021.

Ban Điều Hành đang điều chỉnh mô hình hoạt động và hình thức bày trí bằng việc khai trương các cửa hàng thí điểm mới tại TP.HCM và Hà Nội. Các mô hình thí điểm này sẽ được áp dụng khi mở cửa hàng mới nhằm mang lại hiệu quả tốt hơn.

3 cửa hàng với 3 mô hình bày trí mới đã được khai trương từ tháng 8, nằm cung cấp nhiều sản phẩm tươi sống hơn, nâng cao trải nghiệm khách hàng, qua đó giúp thấu hiểu hành vi người tiêu dùng và mang đến hình thức trưng bày cửa hàng bắt mắt hơn cho đợt mở rộng tiếp theo. Hiện tại, hệ thống siêu thị VinMart vẫn chưa chính thức đổi tên thành WinMart như dự định của Masan. Tại cửa hàng mới khai trương của VCM vào đầu tháng 10/2020, vẫn có bảng hiệu đề VinMart.

Hệ thống VinMart

Doanh thu của VinMart trong Quý III/2020 tăng 5,4% so với Quý II/2020 vì lượng khách đến siêu thị đã phục hồi. Tăng trưởng doanh thu/m2 đạt 8,3% so với quý trước, chủ yếu nhờ vào lượng khách tăng 9,3%. Tuy nhiên, doanh thu Quý III/2020 vẫn thấp hơn 15,8% so với Quý III/2019 do sự sụt giảm doanh số của các trung tâm thương mại thuộc Vincom Retail (VRE).

Cụ thể: hơn 95% doanh số sụt giảm là do các siêu thị VinMart thuộc VRE. Trước đây, các siêu thị VinMart thuộc VRE đóng góp 66% vào tổng doanh số của VinMart, nhưng trong Quý III/2020, con số này giảm còn 56%.

Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu/m2 của các siêu thị VinMart không thuộc VRE tăng 1,3% trong Quý III và 4,1% trong 9 tháng đầu năm 2020. Giá trị hóa đơn trung bình tăng 6,6% trên cả nước, trong đó Hà Nội đạt mức tăng trưởng nhanh nhất với 15,8% trong Quý III/2020. Tuy nhiên, lượng khách đến cửa hàng giảm ở tất cả các vùng do các yếu tố như đã đề cập ở trên.

Đóng góp của các khu vực cụ thể: đóng góp 48% tổng doanh thu của siêu thị VinMart, khu vực Hà Nội có tăng trưởng doanh thu/m2 đạt 4,3% trong Quý III/2020 và 6,5% trong 9 tháng đầu năm 2020 nhờ vào vị thế dẫn đầu của VinCommerce tại miền Bắc. Tại TP.HCM và các thành phố cấp 1 - cấp 2 (những khu vực tập trung nhiều siêu thị thuộc VRE hơn) có mức tăng trưởng âm.

Quy mô thương hiệu: trong 9 tháng đầu năm 2020 có 1 siêu thị mới được mở cửa và có 12 siêu thị đóng cửa. Tương tự, những cửa hàng này có tỷ lệ doanh thu/m2 thấp hơn 50% so với mức yêu cầu để đạt điểm hòa vốn tại cửa hàng. Tổng mức thua lỗ EBITDA của các cửa hàng đã đóng cửa là 37 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm 2020.

Chủ tịch Hội đồng Quản trị Masan Group - Tiến sỹ Nguyễn Đăng Quang, cho biết: "Chúng tôi tin rằng, chỉ những thay đổi bứt phá mới có thể mang đến giá trị vượt trội cho người tiêu dùng. Với sự tự tin và khát khao phụng sự, chúng tôi cởi mở chia sẻ tầm nhìn của Masan, dù không phải ai cũng đồng ý hay thấu hiểu tầm nhìn này cho đến khi quá trình chuyển đổi hoàn tất.

Chiến lược tích hợp mảng tiêu dùng bán lẻ đang bắt đầu gặt hái những trái ngọt đầu tiên khi VinCommerce sẽ đạt mục tiêu hòa vốn vào Quý IV năm nay. Đây là cột mốc đầu tiên trong hành trình trở thành Tập đoàn tiêu dùng bán lẻ tích hợp online – offline hàng đầu Việt Nam".

VCM đang trên đà đạt EBITDA hòa vốn trong Quý IV/2020 và có lợi nhuận vào năm 2021

VCM ghi nhận EBITDA âm 221 tỷ đồng hoặc biên EBITDA (2,8%) trong Quý II/2020 cải thiện 3,7% so với Quý III/2019.

Tại cấp cửa hàng hợp nhất, biên lợi nhuận thương mại tổng hợp (bao gồm cả biên lợi nhuận doanh thu trên giá vốn và lợi nhuận chính sách mua hàng với các nhà phân phối) cải thiện 2,4% trong 9 tháng đầu năm 2020 nhờ vào việc quản lý chương trình khuyến mãi và đàm phán hiệu quả với nhà phân phối tốt hơn.

Tính trên tỷ lệ phần trăm doanh số, chi phí hoạt động đã giảm 1,3%, bao gồm cải thiện 0,6% trong chi phí hoạt động từ cửa hàng và 0,7% trong chi phí hoạt động từ các bộ phận hỗ trợ, dẫn đến mức tăng trưởng của cửa hàng và việc đóng cửa các cửa hàng hoạt động không hiệu quả kể từ đầu năm 2020.

Đối với tất cả các cửa hàng VinMart+ mở cửa trước năm 2019, biên EBITDA ở cấp cửa hàng của toàn chuỗi dương trong Quý III/2020. Đối với VinMart, biên EBITDA ở cấp cửa hàng dương tại Hà Nội.

"Sau 9 tháng tập trung cải thiện các vấn đề cốt lõi của mô hình siêu thị mini, Ban Điều Hành hiện đang cải tiến mô hình siêu thị và định vị đây là thành tố quan trọng trong nền tảng tích hợp online cho hàng tươi sống.

Tối ưu hóa danh mục sản phẩm, đưa ra chính sách giá mới và đàm phán lại điều khoản với nhà cung cấp là 3 động lực chính thúc đẩy VCM cải thiện 2,4% lợi nhuận gộp trong Quý III/2020. Các cải thiện giá vốn hàng bán dự kiến sẽ được thực hiện vào Quý IV/2020 và bắt đầu cho kết quả vào nửa đầu năm 2021. Tức là, VCM đang trên đà đạt EBITDA hòa vốn trong Quý IV/2020 và đạt lợi nhuận vào năm 2021.

Lợi nhuận VCM cũng được cải thiện nhờ vào việc đóng cửa 421 siêu thị mini và 12 siêu thị hoạt động kém hiệu quả trong 9 tháng đầu năm 2020. Do đó, VCM đã có khoản lỗ EBITDA bất thường (238 tỷ đồng) trong 9 tháng đầu năm 2020, khoản lỗ này không bao gồm trong số liệu LFL. Lợi nhuận được cải thiện từ việc đóng cửa các điểm bán không đạt kỳ vọng sẽ cho thấy kết quả vào năm 2021", đại diện Masan khẳng định.

Quỳnh Như