Startup drone sôi động với các hợp đồng vận chuyển vaccine ngừa Covid
Ricky Hồ
(TBKTSG Online) - Các quỹ đầu tư mạo hiểm đã chi đến 405 triệu đô la Mỹ cho các startup drone trong 9 tháng đầu năm nay, tức tương đương với các năm trước đây - theo số liệu của hãng phân tích hàng không và quốc phòng Teal Group Corp. Một vài startup về vận chuyển bằng drone đang thử nghiệm dùng loại máy bay không người lái này để vận chuyển vaccine ngừa Covid-19.
 |
| Các nhà bán lẻ Mỹ hy vọng các nới lỏng luật lệ sẽ cho phép họ dùng drone trong giao nhận hàng ở đô thị đông đúc. Ảnh: Tech News |
Các hãng này có tham vọng định hình lại thị trường logistics. Khi vận chuyển vaccine, các startup này có thể chứng minh với các nhà đầu tư và khách hàng tiềm năng trên thế giới về khả năng của họ trong việc tăng hiệu quả hoạt động và giảm chi phí trên toàn hệ thống phân phối. Đây là tiền đề mới cho thương mại điện tử trong giai đoạn hậu Covid-19.
Thị trường giao nhận khẩn
Nhiều doanh nghiệp drone đã ký các thỏa thuận vận chuyển vật phẩm y tế với các hãng dược và nhà bán lẻ. Trong khi đó, một số startup đã thảo luận với chính phủ nhiều nước về khả năng sử dụng máy bay không người lái để vận chuyển các liều vaccine, phần lớn ở các vùng hẻo lánh.
Drone chỉ được dùng ở những khu vực hẻo lánh, khó tiếp cận và bay theo tuyến bay định sẵn. Các biện pháp an ninh nghiêm ngặt đang được chính phủ và các công ty bảo vệ chú ý để chống lại nạn trộm cắp. Bên cạnh đó là đòi hỏi đặc biệt khắc khe về nhiệt độ. Trong một vài trường hợp, phân phối vaccine Covid chỉ là một phần của hoạt động giao nhận bằng drone mà các công ty đang thực hiện.
Đội bay drone có thể giảm sự phụ thuộc vào “phi công”, tăng khả năng vận chuyển và rút ngắn thời gian từ nhà cung cấp đến bệnh nhân, Hannan Parvizian – đồng sáng lập và CEO của hãng drone Volansi Inc. Ông Parvizian cũng nói rằng những lợi điểm này càng quý giá trong việc phân phối vaccine Covid đầy phức tạp và khẩn cấp.
“Chúng tôi cho rằng công nghệ drone sẽ là yếu tố chính trong việc phân phối vaccine ngừa Covid-19”, ông nói. Ví dụ, đội bay hàng chục chiếc drone có thể thực hiện nhiều chuyến bay 30 phút để vận chuyển hàng ngàn lọ vaccine đến các trung tâm y tế ở nơi hẻo lánh.
Gã khổng lồ ngành dược Merck đã hợp tác với Volansi trong tháng 9 vừa rồi trong việc dùng drone đưa thuốc và vaccine từ nơi sản xuất ở bang North Carolina đến một cơ sở thuộc chuỗi bệnh viện Vidant Health gần đó. Drone chạy bằng pin của Volansi có thể đưa kiện hàng khoảng 5 pound, gần hai ký rưỡi, vật phẩm y tế đến những địa điểm cách đó 80 cây số.
Hợp tác với Volansi nằm ngoài chương trình phát triển vaccine ngừa Covid-19 của Merck. Người phát ngôn của Merck nói đây là kế hoạch thử nghiệm khả năng vận chuyển vật phẩm y tế trong chuỗi cung ứng của Merck.
Ông Parvizian cũng cho biết Volansi đã thảo luận với quân đội Mỹ về khả năng vận chuyển vaccine của drone. Volansi hiện cung cấp dịch vụ vận tải hàng không đối với phụ tùng máy móc và hàng hóa cho các hãng công nghiệp và quân đội Mỹ. Hãng này đã phát triển công nghệ kiểm soát nhiệt độ rất cần thiết cho quá trình vận chuyển vaccine. Một vài loại vaccine đang được phát triển đòi hỏi được lưu trữ ở nhiệt độ âm 80oC.
Merck và hãng Volansi đã hợp tác từ năm 2018 trong việc dùng drone vận chuyển vật phẩm y tế và vaccine trong các cuộc khủng hoảng. Riêng Merck gần đây bắt đầu thử nghiệm loại vaccine ngừa Covid-19 của hãng trên người khỏe mạnh ở Bỉ. Còn Volansi có trụ sở ở San Francisco trong tháng 9 rồi cũng gọi được 50 triệu đô la của quỹ đầu tư Lightspeed Venture Partners.
Tại Úc, hãng drone Swoop Aero cũng đang chuẩn bị cho sự xuất hiện của vaccine Covid trên thị trường. CEO Eric Peck đã thảo luận với chính phủ Cộng hòa Congo trong tháng 10 về việc dùng drone vận chuyển vaccine. Startup này đang phát triển hệ thống vận chuyển bằng drone ở quốc gia châu Phi này.
Sabrina Ravail, Giám đốc thương mại của Swoop Aero, nói rằng công ty cũng có các thảo luận tương tự với chính phủ Úc và New Zealand. Swoop Aero điều hành nhiều drone có cánh cố định, chạy bằng pin và có thể cất hạ cánh theo chiều thẳng đứng. Hãng đã từng sử dụng drone để vận chuyển vaccine ngừa Ebola cũng như cung ứng vật tư y tế ở châu Phi vào năm 2018. Một vài máy bay của hãng có thể bay hơn 140 cây số với một lần sạc điện và có thể chở hơn 500 liều vaccine.
 |
| Hãng Volansi của Mỹ đã phát triển công nghệ trữ lạnh cần thiết để vận chuyển vaccine ngừa Covid-19. Ảnh: Volansi Inc. |
Chuẩn bị cho bước tiến mới trong thương mại điện tử
Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đã nới lỏng các quy định về khai thác drone thương mại. Tuy nhiên, những quy định hiện hành giới hạn việc sử dụng drone ở các trung tâm dân cư. Ông Parvizian nói rằng các giới hạn đối với drone ngoài tầm nhìn của người điều khiển sẽ hạn chế các nỗ lực triển khai các hoạt động dùng drone vận chuyển vaccine.
Mặc dù có nhiều trở ngại và thách thức, nhiều đợt thử nghiệm đã được tiến hành ở Mỹ. Mùa thu này, hãng dịch vụ DroneUp LLC bắt đầu hợp tác với Walmart và Quest Diagnostic Inc trong việc vận chuyển các test kit xét nghiệm Covid-19 đến các hộ đơn thân ở North Las Vegas và khu vực Buffalo thuộc thành phố New York trong bán kính một dặm của các điểm xét nghiệm cố định.
Doanh thu của startup này trước đây phần lớn là từ dịch vụ kiểm tra các tháp viễn thông, nay nhà sáng lập kiêm CEO DroneUp Tom Walker cho biết họ đã chuyển mạnh sang dịch vụ giao vận.
Còn Walmart cho biết dự án thử nghiệm với DroneUp sẽ giúp đại siêu thị này hiểu rõ hơn về khả năng giao vận bằng drone trong vận chuyển hàng y tế và bán lẻ trong mùa dịch. DroneUp tin rằng những chuyến bay không người lái chuyển hàng đến người dân trong đô thị đông đúc sẽ càng phổ biến sau dịch.