Philippines dừng cấp phép dự án nhiệt điện than mới

Khánh Lan

(TBKTSG Online) - Trong một thông báo nhận được sự ngoan nghênh của các tổ chức bảo vệ môi trường, Chính phủ Philippines cho biết sẽ không cấp phép cho các dự án xây dựng nhà máy nhiệt điện than mới để xây dựng một cơ cấu năng lượng linh hoạt hơn, giảm sự phụ thuộc vào than.

Các nhà máy nhiệt than đang cung cấp gần 50% tổng sản lượng của Philippines. Ảnh: Bohol Chronicle

Dừng nhiệt điện than để tạo cơ hội cho năng lượng tái tạo

Phát biểu tại một hội nghị trực tuyến trong khuôn khổ sự kiện Tuần lễ Năng lượng quốc tế Singapore được tổ chức ở Singapore vào hồi tuần trước, Bộ trưởng Năng lượng Philippines, Alfonso Cusi thông báo nước này sẽ tạm dừng cấp phép cho các dự án nhà máy nhiệt điện than mới.

Ông nói: “Trong khi Bộ Năng lượng Philippines đánh giá lại tính phù hợp của cơ cấu năng lượng hiện tại của Philippines với các mục tiêu năng lượng của đất nước, tôi lạc quan rằng quyết định này sẽ tạo ra nhiều cơ hội hơn cho năng lượng tái tạo để tạo dấu ấn nổi bật trong tương lai năng lượng của đất nước chúng tôi”.

Ông nói tiếp: “Chúng tôi cũng thúc đẩy sự chuyển đổi từ việc sử dụng công nghệ dựa vào nhiên liệu hóa sạch sang các nguồn năng lượng sạch hơn để bảo đảm sự tăng trưởng bền vững hơn cho đất nước”. Một danh sách các dự án nhiệt điện than có tổng công suất 12GW đang được xây dựng hoặc quy hoạch sẽ tăng gấp đôi công suất nhiệt điện than của Philippines trong những năm tới.

Quyết định tạm dừng cấp phép trên có thể khiến các dự án nhiệt điện than ở giai đoạn tiền cấp phép có tổng công suất 8 GW ở Philippines phải dừng lại, theo tổ chức tư vấn E3G.  Tuy nhiên, chính phủ Philippines vẫn chưa nói rõ dự án nào đối mặt với nguy cơ bị dừng lại.

Bộ Năng lượng Philippines cho biết quyết định này nhằm xây dựng một cơ cấu nguồn cung năng lượng linh hoạt hơn, có thể chống chọi tốt hơn khi đối mặt với sự thay đổi cấu trúc của nhu cầu cũng như để thúc đẩy các sáng tạo công nghệ sạch hơn.

Philippines đang dựa vào một lưới điện thiếu linh hoạt, phụ thuộc quá lớn vào các nhà máy nhiệt điện than khổng lồ để cung cấp nguồn điện nền. Điều này gây khó khăn và tốn kém để đóng cửa các nhà máy nhiệt điện than nhằm thích ứng với nhu cầu đang thay đổi.

Đồng thời, chính phủ Philippines cũng muốn khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài rót tiền vào các dự án địa nhiệt có quy mô lớn bằng cách cho phép họ sở hữu 100% cổ phần ở các dự án có vốn đầu tư ít nhất 50 triệu đô la, theo thông báo của ông Alfonso Cusi.

Hôm 28-10,  Ramon Ang, Chủ tịch San Miguel Corp., tập đoàn lớn nhất Philippines, cho biết sẽ từ bỏ các kế hoạch xây dựng các nhà máy nhiệt điện than ở Philippines. Trước đó, các công ty con của San Miguel Corp. đang lên phương án xây dựng các dự án nhà máy nhiệt điện than với tổng công suất 3.628 MW.

Trong những năm gần đây, nhiều dự án nhiệt than ở Philippines vấp phải sự phản đối của người dân. Ảnh: Greenpeace

Các tổ chức vận động bảo vệ môi trường hoan nghênh

Các tổ chức vận động bảo vệ môi trường ca ngợi quyết định trên là một bước đi tiến bộ, đáng hoan nghênh đối với Philippines, nơi than chiếm gần 50% tổng sản lượng điện của nước này vào năm 2019.

“Thông báo trên rất quan trọng vì đó là một tuyên bố công khai đối với những khoản đầu tư nước ngoài mà chính phủ muốn thu hút. Nó truyền đi một thông điệp trực tiếp đối với cộng đồng nhà đầu tư ở trong nước lẫn nước ngoài rằng Philippines muốn thúc đẩy năng lượng tái tạo”,  Red Constantino, Giám đốc  Viện Khí hậu và các thành phố bền vững ở Philippines, nói.

Chi nhánhh Tổ chức Hòa bình xanh (Greenpeace) ở Philippines cũng ra tuyên bố ủng hộ quyết định trên nhưng cho rằng để tăng tốc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo, Bộ Năng lượng Philippines cần hàng động mạnh mẽ hơn nữa bằng cách dừng cấp phép vĩnh viễn cho các dự án nhà máy nhiệt điện than lẫn các dự án điện khí,

Sara Jane Ahmed, nhà phân tích tài chính năng lượng của Viện Phân tích tài chính và Kinh tế năng lượng (Ieefa), cho biết Nam Á và Đông Nam Á từ lâu là những ‘thành trì cuối cùng’ cho tăng trưởng nhiệt điện than. Bà nói: “Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy Philippines giờ đây đang hiện đại hóa hệ thống năng lượng. Bấy lâu nay, các tay chơi lớn trong ngành công nghiệp than tìm cách bán công nghệ than lạc hậu cho các nước đang phát triển như Philippines nhưng giờ đây, họ sẽ phải tìm nơi khác”.

Phó Chủ tịch Hạ viện Philippines, Loren Legarda Legarda, ra tuyên bố hoan nghênh của quyết định cua Bộ Năng lượng Philippines về việc tạm dừng cấp phép các dự án nhiệt điện than mới. Bà nói: “Người dân Philippines xứng đáng và có thể sớm được hưởng dịch vụ năng lượng bền vững, giá rẻ, đáng tin cậy”. Bà hy vọng chính phủ Philippines sẽ noi gương các nước Đông Nam Á khác trong việc cam kết hành động hướng đến các mục tiêu phi carbon hóa. 

Theo Climate Home, Phil Star, MB