Không để sàn trực tuyến là nơi mua bán hàng hóa vi phạm pháp luật

Vân Ly

(TBKTSG Online) - Bộ Công Thương đang triển khai điều chỉnh hành lang pháp lý để thương mại điện tử không bị kẻ xấu lợi dụng trở thành phương thức thực hiện các hành vi mua bán, lưu thông hàng hóa vi phạm pháp luật.

Trong thời gian gần đây, thương mại điện tử đã có nhiều bước tiến vượt bậc, góp phần tạo ra diện mạo và phương thức vận hành mới cho thương mại nói chung và nền kinh tế số nói riêng. Ảnh minh họa: TTXVN

Tại cuộc hội thảo lấy ý kiến về dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 52/2013/NĐ-CP của Chính phủ về thương mại điện tử, do Bộ Công Thương tổ chức ngày 3-11 tại Hà Nội, ông Cao Quốc Hưng, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết: “Việc sửa đổi nghị định này sẽ khắc phục những vướng mắc, bất cập phát sinh từ thực tiễn thi hành Nghị định số 52, hướng đến đảm bảo môi trường lành mạnh, cạnh tranh bình đẳng cho hoạt động thương mại điện tử; đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng trong thương mại điện tử và không để thương mại điện tử bị lợi dụng trở thành phương thức thực hiện các hành vi mua bán, lưu thông hàng hóa vi phạm pháp luật.”

Tại sự kiện, ông Nguyễn Kỳ Minh, Phó chánh văn phòng Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) cho rằng, các hoạt động giao dịch, mua bán diễn ra trên thương mại điện tử ngày càng đa dạng và phát triển, tạo thuận lợi cho cả người mua và bán. Song, cũng nảy sinh nhiều hoạt động buôn bán, kinh doanh bất hợp pháp trên kênh mua bán này.

Chỉ tính trong năm 2019, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra 2.403 vụ thì phát hiện tới 2.213 vụ (chiếm 92%) có dấu hiệu vi phạm các quy định của pháp luật trên thương mại điện tử. Do đó ông Minh cho rằng việc minh bạch hóa của người bán hàng là vô cùng quan trọng. Song việc chống hàng giả đặc biệt trên mạng nếu không có cách nào để kiểm soát được truy suất xuất xứ hàng hóa sẽ rất khó.

Được biết, Nghị định số 52/2013/NĐ-CP là văn bản trực tiếp điều chỉnh các hành vi kinh doanh trên môi trường điện tử. Sau 7 năm thực hiện, thương mại điện tử Việt Nam đã có nhiều bước tiến vượt bậc. Thị trường thương mại điện tử bán lẻ tăng trưởng nhanh chóng từ 2,2 tỉ đô la Mỹ năm 2013 lên 10,08 tỉ đô la Mỹ năm 2020, đóng góp 4,9% doanh thu bán lẻ và dịch vụ tiêu dùng của cả nước.

Để có kết quả nêu trên, Thứ trưởng Cao Quốc Hưng cho rằng có sự đóng góp rất lớn của khuôn khổ pháp lý về Thương mại điện tử được hình thành từ khá sớm và mang tính đón đầu. Trong đó, nổi bật là Nghị định 52/CP với vai trò là văn bản mang tính định hướng, tạo hành lang pháp lý cho các hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam suốt thời gian qua.

Tuy nhiên, với bản chất của thương mại điện tử là hoạt động thương mại ứng dụng các thành tựu công nghệ số, lĩnh vực thương mại điện tử cũng đang chịu nhiều tác động và thay đổi nhanh chóng.

Nhiều mô hình thương mại điện tử mới xuất hiện, đa dạng về cách thức hoạt động và chủ thể tham gia, đặc biệt các mạng xã hội đang nổi lên là một phương thức giao dịch thương mại điện tử phổ biến nhưng chưa được điều chỉnh… thì các hành vi vi phạm trong thương mại điện tử diễn ra ngày càng phức tạp, đặc biệt là vấn nạn hàng giả, hàng lậu, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên các sàn giao dịch thương mại điện tử và mạng xã hội… Chính vì vậy, việc sửa đổi, bổ sung thêm một số điều của Nghị định 52/CP là hết sức cần thiết.

Ông Nguyễn Thanh Hưng, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam đề xuất, việc sửa đổi Nghị định 52/CP cần tạo thuận lợi thỏa đáng cho doanh nghiệp để những doanh nghiệp tiên phong dám nghĩ, dám làm qua đó mới có bước tiến phát triển thương mại điện tử. Ngoài ra, cần hướng tới tạo dựng môi trường cạnh tranh bình đẳng trong hoạt động giao dịch thương mại điện tử.

Được biết, ngày 7-10 vừa qua, Chính phủ đã thông qua Nghị quyết số 144/NQ-CP về việc xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 52/CP về thương mại điện tử.

Trong đó, Nghị quyết đã thông qua những bổ sung mới so với Nghị định 52 trước đó như: thu gọn đối tượng thực hiện thủ tục hành chính; minh bạch thông tin hàng hóa, dịch vụ trong hoạt động thương mại điện tử, chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; quản lý hoạt động thương mại điện tử trên mạng xã hội và quản lý hoạt động thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài.