Cửa xả lũ của nhà máy thủy điện Đắk Mi 4 - Ảnh: B.D.
Buổi làm việc được trông chờ sẽ có câu trả lời rõ ràng quyền lợi thỏa đáng cho dân vùng hạ lưu thân đập thủy điện Đắk Mi 4 sau vụ xả lũ kinh hoàng hôm 28-4.
Đúng quy trình nhưng dân lãnh đủ
Đoàn công tác UBND tỉnh Quảng Nam do ông Hồ Quang Bửu - phó chủ tịch UBND tỉnh - đã trực tiếp xuống hiện trường và nghe người dân kể lại thời khắc bỏ của chạy lấy người vào chiều 28-4.
Sau 1 tuần, mọi thứ vẫn như bãi chiến trường, nhiều nhà dân bị kéo đổ sập, người dân trong chốc lát lâm vào cảnh trắng tay.
Phó chủ tịch UBND huyện Nam Giang A Viết Sơn cho biết thiệt hại cho dân là rất lớn. Việc thủy điện Đắk Mi 4 chọn xả lũ vào ngay thời điểm dân còn chạy sơ tán bão, chưa kịp về nhà đã khiến nhà cửa và đồ đạc hư hại nặng.
Ông Sơn cho rằng thủy điện Đắk Mi 4 phải chịu trách nhiệm. "Đơn của dân gửi lên huyện dày thành tập. Năm nay đã khó lại càng khó, chắc chắn số hộ thiếu đói, tái nghèo sẽ dài thêm" - ông Sơn nói.
Nhà dân tại xã Cà Dy, huyện Nam Giang bị lũ cào phá hư hại - Ảnh: B.D.
Bí thư Huyện ủy Nam Giang Lê Văn Hường cũng khẳng định thủy điện Đắk Mi không thể thoái thác trách nhiệm. Theo ông Hường, nếu không có thủ điện xả lũ thì sẽ không bao giờ có một lượng nước hơn 7.000m3/s xả ập xuống một lúc như chiều 28-10.
Bởi quy luật của lũ là lên từ từ, bà con sẽ chủ động di dời được đồ đạc ra ngoài để giảm bớt thiệt hại. "Tôi sẽ không bàn chuyện quy trình mà chỉ nói rằng giờ thiệt hại của dân thì ai chịu đây? Không thể đổ lỗi cho thiên tai được" - ông Lê Văn Hường nói.
Ông Nguyễn Đăng Chương - trưởng Phòng Nông nghiệp Nam Giang - nói chưa bao giờ huyện Nam Giang lại có lũ lớn vậy. Khi thấy lũ lớn thì huyện gọi cho tổng giám đốc Công ty thủy điện Đắk Mi nhưng không được, trong khi hệ thống loa cảnh báo dọc sông thì tê liệt.
"Nếu thật sự có lũ đổ về sông mức 15.000m3/s thì lũ cũng không khủng khiếp như vậy, nước sẽ dâng từ từ chứ không đổ sầm một lúc. Thủy điện Đắk Mi 4 xả lũ thì đúng quy trình nhưng quy trình đó lại khiến dân lãnh đủ" - ông Chương nói.
"Cắt lũ tuyệt vời"
Ông Nguyễn Thanh Bình - phó tổng giám đốc Công ty CP Thủy điện Đắk Mi - khẳng định thủy điện Đắk Mi 4 đã xả lũ đúng quy trình vận hành. Lượng nước về hồ đạt gần 17.000m3/s là lịch sử và Đắk Mi 4 chỉ xả 7.000m3/s. "Thủy điện đã cắt một đợt lũ lịch sử" - ông Bình nói.
Ông Trương Xuân Tý - phó giám đốc Sở NN-PTNT Quảng Nam - cho rằng đợt lũ vừa qua là lịch sử, việc thủy điện Đắk Mi 4 xả lũ về hạ du dù khẩn cấp nhưng lại... rất kịp thời và góp phần cắt lũ.
"Rất thuận lợi trong vụ xả lũ hôm 28-10 là thủy điện Đắk Mi 4 đã xả vào ban ngày, thời điểm phù hợp. Dù ngập nhưng vẫn thuận lợi trong việc giúp đỡ người dân. Việc điều hành của thủy điện Đắk Mi 4 cũng không vi phạm, thủy điện đã tham gia cắt lũ cho hạ du, người dân cần thông cảm cho thủy điện.
Ông Trương Xuân Tý - phó giám đốc Sở NN-PTNT Quảng Nam
Cùng dành lời khen cho việc xả lũ của Đắk Mil 4, ông Mạc Vĩnh Châu - phó phòng quản lý năng lượng Sở Công thương tỉnh Quảng Nam - nói: "Thủy điện Đắk Mi 4 đã tham gia rất tốt trong việc cắt lũ. Việc lũ về tại Nam Giang là bất khả kháng, chúng tôi đề nghị chính quyền tuyên truyền nói rõ cho bà con hiểu" - ông Châu nói.
Nghe các ý kiến ngược chiều này, phó chủ tịch huyện Nam Giang A Viết Sơn đứng dậy nói: "Quy trình thì đúng mà dân thì vẫn thiệt hại, nói như vậy thì huyện sai, bà con đều sai hết?
Chúng tôi là đảng viên, là cán bộ và hơn ai hết cảm nhận rõ mất mát của bà con. Nếu giờ mà nói thủy điện đúng, rồi không bồi thường thì chúng tôi ăn nói ra sao với dân?".
Kết luận buổi làm việc, ông Hồ Quang Bửu - phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam - cho rằng vì người dân ở Nam Giang nằm quá sát đập thủy điện Đắk Mi 4 nên khi xả lũ thì mực nước dâng lên nhanh.
Ông Bửu cũng đề nghị chính quyền tuyên truyền cho bà con hiểu, đồng thời đề nghị phía thủy điện Đắk Mi có trách nhiệm hỗ trợ để bà con trở lại cuộc sống "bình thường mới".
"Chưa biết nước từ đâu ra"
Tại cuộc họp, lãnh đạo huyện Nam Giang thắc mắc việc bão số 9 gây mưa không lớn nhưng nước về hồ Đắk Mi 4 lại tới 17.000m3/s. "Vậy tôi hỏi nước đó ở đâu ra?" - bí thư Huyện ủy Nam Giang đặt câu hỏi. Ông Trương Xuân Tý nói để trả lời cho câu hỏi vì sao lại có lượng nước khổng lồ như vậy thì "cần có sự tham gia đánh giá của các nhà khoa học".
Yêu cầu Thủy điện Đắk Mi 4 báo cáo sau vụ xả lũ kinh hoàng TTO - Ngày 2-11, Cục Kỹ thuật an toàn và môi trường công nghiệp, Bộ Công thương có văn bản yêu cầu Công ty CP thủy điện Đắk Mi phối hợp với huyện Nam Giang (Quảng Nam) khảo sát, đánh giá, đưa ra hướng khắc phục sau vụ xả lũ kinh hoàng ngày 28-10.