“Qua GoogleMaps có thể thấy rõ chất lượng rừng ở nhiều nơi nước ta rất thấp so các nước có chung đường biên giới, nhất là Lào và Campuchia. Phải chăng năng lực bảo vệ rừng của chúng ta không tốt bằng các nước trên?”, ĐB Nguyễn Văn Hiển (Lâm Đồng) chất vấn Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường sáng 6-11.
ĐB Nguyễn Văn Hiển đặt vấn đề về diện tích rừng Việt Nam so với Lào, Campuchia trên GoogleMaps. Ảnh: QH
Đến lượt trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường xin khẳng định bản đồ GoolgeMaps là hoàn toàn chính xác. “Bởi vì, tỷ lệ che phủ rừng của Lào hiện nay là 58%, của Campuchia hiện nay là 47%, trong khi của chúng ta thì ít hơn. Chúng ta bây giờ là 41,89% xấp xỉ 42%. Chính vì vậy, tới đây là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn dân với 2 loại rừng đều phải có trách nhiệm, cố gắng cao nhất” - Bộ trưởng Cường nói.
Ông cho rằng phải kiên quyết, trách nhiệm với rừng tự nhiên, không để can thiệp, chuyển diện tích rừng tự nhiên. Bất kỳ chuyển diện tích nào phải tuân thủ đúng Luật Lâm nghiệp và Quốc hội phải thông qua, để hạn chế đến mức thấp nhất.
Bộ trưởng cũng nhắc tới cơ chế chính sách để người dân tham gia quản lý, bảo vệ rừng cần tăng cường để phục hồi chất lượng của rừng tự nhiên nhanh hơn. Các khu vực như Lâm Đồng, Tây Bắc, ven biển, theo Bộ trưởng Cường, ngoài dự án chung của rừng thì phải có những chương trình riêng để tập trung phục hồi nhanh khu vực này.
Chính phủ có một Đề án phát triển rừng của Tây Nguyên, rừng ven biển, rừng Tây Bắc. 3 khu vực trọng yếu này phải tập trung hơn cùng với công tác chung.
Về trồng rừng, Bộ trưởng Cường nói rừng trồng hiện nay khoảng 4,3 triệu ha nhưng cơ cấu cây trồng chủ yếu là keo, chiếm tỷ lệ nhiều.
“Cây này đúng là sinh khối thì nhanh nhưng độ che phủ và độ bền vững trước thiên tai thì nó chống chịu kém hơn. Do vậy, chúng ta phải thay dần các cây gỗ lớn bằng các cây bản địa” - ông nói.
Bộ trưởng cũng nói cần phải tăng cường biện pháp quản lý nhà nước từ Trung ương đến địa phương và kiên quyết thái độ, trong đó có trách nhiệm của từng cơ quan, từng địa phương.
“Đặc biệt là chúng ta áp dụng chế tài mạnh trong xử lý hình sự về những vi phạm rừng. Năm 2019 đã xử lý hình sự tới 373 vụ và khởi tố 48 vụ, nhưng chỗ này theo chúng tôi vẫn phải kiên quyết làm, thái độ phải làm tích cực hơn nhiều”, Bộ trưởng Cường nói.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường khẳng định GoogleMaps phản ánh diện tích rừng Việt Nam là đúng. Ảnh: QH
Đến lúc này, Chủ tịch Nguyễn Thị Kim Ngân nhắc Bộ trưởng Cường phải trả lời vào câu hỏi của đại biểu Hiển là nguyên nhân nào mà độ che phủ rừng của Việt Nam thấp hơn, chất lượng rừng chúng ta kém hơn.
“Bộ trưởng đi vào nói về những nguyên nhân, còn giải pháp thì trong thảo luận về kinh tế - xã hội, Bộ trưởng đã nói rất nhiều. Trả lời thẳng vào câu hỏi vì sao mà che phủ rừng của chúng ta thấp hơn các nước xung quanh”, Chủ tịch Quốc hội nhắc.
Sau khi Chủ tịch Quốc hội có ý kiến, Bộ trưởng Cường giải thích: “Hai nước Lào, Campuchia diện tích tự nhiên bình quân chia đầu người tài nguyên đất rộng hơn. Lào chủ yếu là rừng và hơn 5 triệu dân. Thành ra 18 triệu ha đất tự nhiên, diện tích rừng bản thân tự nhiên là nhiều rồi”.
Bộ trưởng Cường cho hay: rừng Việt Nam là rừng tự nhiên, phục hồi từ năm 1990 từ chỗ có 9 triệu ha đến nay đạt được 10,3 triệu ha.
“Đến bây giờ chất lượng rừng chúng ta là non, chất lượng chưa đảm bảo, có tính chất lịch sử như vậy. Đương nhiên cũng có trách nhiệm về công tác quản lý nhà nước”, Bộ trưởng Cường nói.