Chiều 6-11, đại biểu Ksor H’Bơ Khắp đã chất vấn về vấn đề phát triển thủy điện đối với Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà.
"Bộ trưởng nói bão lũ, sạt lở ở miền Trung trong những ngày qua là do trời mưa, địa chất bị đứt gãy. Vậy bộ trưởng cho biết thời gian tới bộ trưởng vẫn tiếp tục ủng hộ việc xây dựng, phát triển thủy điện nhỏ đúng không?" - ĐB của Gia Lai hỏi.
ĐB Ksor H'Bơ Khắp nói Bộ trưởng Trần Hồng Hà không hiểu bà hỏi gì. Ảnh: QH
Rồi bà tiếp tục: “Theo Bộ trưởng, ông trời, mẹ thiên nhiên và rừng có quan hệ gì với thực trạng bảo vệ rừng hiện nay ở Việt Nam. Với tư cách chuyên gia, đơn vị tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng thấy mình có trách nhiệm như thế nào với thực trạng đó?".
Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói: "Tôi muốn nói với đại biểu rằng khi trả lời tôi không nói thủy điện là nguyên nhân hay thủy điện không là nguyên nhân. Tôi nói rằng con người là nguyên nhân. Khi quyết định làm thủy điện thân thiện với môi trường như nhiều quốc gia văn minh khác, như Na Uy có rất nhiều thủy điện, họ dựa trên thế năng tự nhiên. Còn nếu chúng ta tận dụng mọi cơ hội để khai thác thủy điện và chúng ta chấp nhận bỏ rừng thì khi đó là nguyên nhân con người".
Đi vào câu trả lời, Bộ trưởng Hà giãi bày: "Đại biểu nói với tôi rằng rừng quan trọng như thế nào, là trời. Tôi nghĩ rừng còn quan trọng hơn cả trời. Bởi vì tôi thở không khí từ oxy. Rừng cung cấp 70% các tài nguyên cung cấp cho cuộc sống của con người. Rừng là hết sức thiêng liêng. Rừng sinh thủy. Rừng chứa chúng ta, trong chiến tranh thì rừng che bộ đội".
Ông tiếp: "Tôi muốn nói về vấn đề đại biểu nêu thì tôi nói thủy điện không phải là nguyên nhân, mà hậu quả là do các việc chúng ta khai thác tài nguyên thiên nhiên mà không dựa vào quy luật tự nhiên, việc này chúng ta có thể khắc phục được. Thứ hai, mất rừng không có nghĩa là cứ nghĩ đến thủy điện".
Bộ trưởng Trần Hồng Hà còn cho rằng: Mất rừng là do tư duy sai trái, trong nhà toàn dùng đồ gỗ, sử dụng các động vật hoang dã. Mất rừng là do đã thay thế rừng tự nhiên bằng những cánh rừng sản xuất bình thường như cây cà phê - không thể thay thế được hệ sinh thái rừng tự nhiên.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà rất mong ĐB của Gia Lai nghe lại băng để có sự hiểu biết nhau hơn. Ảnh: QH
"Tôi muốn nói rằng chúng ta phải hiểu là mất rừng còn nhiều nguyên nhân khác. Từ góc độ này, với tư cách là người làm môi trường, chúng tôi sẽ cùng với Bộ NN&PTNT xem xét, cùng Quốc hội rà soát từng mét vuông đất nếu chuyển từ rừng tự nhiên và rừng phòng hộ đặc dụng” - Bộ trưởng Hà nói.
Với rừng phòng hộ đặc dụng, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói sắp tới nếu nơi nào không còn rừng nhưng có chức năng bảo vệ, phòng hộ con người thì phải phục hồi lại rừng, mà phải phục hồi rừng nguyên sinh, rừng tự nhiên.
"Tôi rất mong đại biểu nghe lại băng tôi trả lời để có sự hiểu biết nhau hơn" -Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhắn nhủ.
Sau giờ giải lao, ĐB Ksor H’Bơ Khắp tranh luận lại. Vị ĐB là Trung tá Công an nói: “Tôi đã chăm chú lắng nghe và cố gắng thấu hiểu nhưng Bộ trưởng thì có nghe mà không hiểu tôi hỏi gì”. Theo ĐB, bà hỏi về việc Bộ trưởng có tiếp tục ủng hộ xây dựng thủy điện nhỏ không, Bộ trưởng chưa trả lời. Bà hỏi Bộ trưởng xem trời, mẹ thiên nhiên và rừng có mối quan hệ thế nào đối với sạt lở, lũ lụt hiện nay nhưng Bộ trưởng cũng chưa trả lời. “Không tự nhiên mà trời mưa được. Không tự nhiên mà địa chất đứt gãy. Bộ trưởng có nói ở hội trường này là dân ở các khu vực đó đã hàng trăm năm nay và họ cần rừng để sinh sống và sản xuất. Đấy chính là lý do của vụ sạt lở” - ĐB Ksor H’Bơ Khắp nói. ĐB giải thích: Tức là cây rừng ở đó đã đã mất đi rất lâu rồi, không cải tạo đất và điều này đã gây ra địa chấn về môi trường. Trách nhiệm của Bộ TN&MT trong việc đánh giá tác động môi trường đối với các dự án, công trình rõ ràng có sự sai sót nên mới gây hậu quả như ngày hôm nay. “Cuối cùng với tư cách là đơn vị tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng nhận thấy trách nhiệm thế nào đối với thực trạng bảo vệ môi trường hiện nay. Bộ trưởng chỉ tập trung vào “rừng” vì có lẽ mọi người nhìn thấy tên tôi đã nghĩ đến rừng rồi” - ĐB Ksor Khắp nói. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân sau đó nói đề nghị các Bộ trưởng trả lời riêng các ĐB đối với các tranh luận lại trong hôm nay. |