Một số người đã đề xuất thành lập một bộ máy chính thức để điều tra ông Trump sau khi ông rời Nhà Trắng. Hạ nghị sĩ Dân chủ Eric Swalwell thậm chí còn đưa ra ý tưởng thành lập một “Ủy ban tội ác tổng thống”, gồm các công tố viên độc lập, để điều tra ông.
Trát đòi tiền hoàn thuế của ông Trump quay trở lại Tòa án Tối cao sau khi vấp phải phản ứng của Tổng thống.
Cuộc điều tra hình sự
Nguy cơ pháp lý nghiêm trọng nhất mà ông Trump đối mặt là cuộc điều tra hình sự mở rộng của công tố viên quận Manhattan, liên quan đến hoạt động tài chính của Trump Organization (Tổ chức Trump - gồm khoảng 500 thực thể kinh doanh, do bố mẹ ông Trump sáng lập từ năm 1923).
Trong hồ sơ tòa án, các công tố viên đề xuất rằng cuộc điều tra này có thể xác minh liệu Tổng thống và công ty của ông có dính líu tới các gian lận ngân hàng, gian lận bảo hiểm, gian lận thuế và giả mạo các hồ sơ kinh doanh hay không.
Đối mặt với cuộc điều tra đó, Tổng thống Trump đã thách thức một trát hầu tòa đối với công ty kế toán của ông, liên quan đến hồ sơ tài chính và khai thuế trong 8 năm. Tuy nhiên, 5 tòa án ở Mỹ đã phán quyết rằng trát đòi hầu tòa này là hợp lệ và tuần trước, tòa phúc thẩm liên bang từ chối kháng cáo của ông, cho rằng rằng trát đòi của bồi thẩm đoàn không vượt quá thẩm quyền và đã được đưa ra với thiện ý.
Hôm 13/10, luật sư của ông Trump đã đề nghị Tòa án Tối cao ngăn cản thực thi trát hầu tòa để họ có thêm thời gian kháng cáo. Ông Trump cũng đã thua đơn kháng cáo lên tòa án tối cao hồi tháng 7, khi tòa này phán quyết rằng tổng thống không được miễn trừ khỏi một trát hầu tòa cấp bang.
“Lúc này ông ấy quá mạnh. Họ biết rằng không thể truy tố ông ngay lúc này, vì thế họ cứ chuẩn bị hồ sơ và sẵn sàng. Tôi nghĩ nếu ông Trump thất cử và rời nhiệm sở, mọi thứ sẽ diễn ra rất nhanh”, Jennifer Rodgers, cựu công tố viên liên bang, nhà phân tích pháp lý của CNN, dự đoán.
Tổng chưởng lý bang New York Letitia James đang thụ lý cuộc điều tra dân sự nhằm vào Trump Organization. Photo: Diego M. Radzinschi/ALM
Điều tra dân sự về Trump Organization
Tổng chưởng lý bang New York cũng đang xúc tiến một cuộc điều tra dân sự riêng nhằm vào Trump Organization, xác minh xem tổ chức này có thổi phồng giá trị tài sản hoặc hạ thấp chúng như thủ thuật nhằm đảm bảo quyền vay và thu được các lợi ích thuế.
Các nhà điều tra đang xem xét các khoản giảm thuế cho công ty bất động sản Trump Seven Springs ở Bedford, New York, và Câu lạc bộ Trump National Golf ở Los Angeles. Họ cũng đang điều tra giá trị của Tháp văn phòng Trump trên Phố Wall và việc miễn trả với khoản vay trên 100 triệu USD của Tháp và Khách sạn quốc tế Trump ở Chicago.
Các luật sự liên bang khẳng định cuộc điều tra của họ hiện mang tính dân sự, nhưng có thể chuyển thành hình sự nếu họ có đủ bằng chứng.
“Xả cửa" cho các vụ kiện
Tổng thống Trump không ở lại Nhà Trắng thêm một nhiệm kỳ, ông sẽ mất đi sự tôn trọng mà các tòa án dành cho một tổng thống đương nhiệm, và mở đầu cho nhiều vụ kiện.
Tổng công tố bang ở Washington DC và Maryland đã kiện ông chủ Nhà Trắng từ năm 2017, cáo buộc ông Trump thu lợi trái pháp luật nhờ vị trí của mình khi đặt lợi ích tài chính bản thân lên trên lợi ích của công dân Mỹ. Hiện tại nhà điều tra đã chuẩn bị sẵn hơn 30 trát hầu tòa, trong đó có trát tới Trump Organization và các công ty khác trong đế chế kinh doanh của gia đình Trump.
Về phần mình Tổng thống Mỹ đã tìm cách ngăn cản các vụ kiện, vốn cáo buộc ông vi phạm các điều khoản về tài sản được quy định trong Hiến pháp. Ông đã kháng cáo lên Tòa án Tối cao, nhưng tòa hiện vẫn chưa quyết định có thụ lý vụ việc hay không.
Vụ kiện về vi phạm tài sản thứ hai nhằm vào các nhà điều hành khách sạn và nhà hàng của gia đình Trump ở New York, hiện cũng đang bị treo.
Hồi tháng 8, sau khi thẩm phán liên bang từ chối nỗ lực của ông Trump nhằm trì hoãn một vụ kiện phỉ báng, Tổng thống đã yêu cầu Bộ Tư pháp tham gia vào vụ kiện tụng kéo dài gần 1 năm này. Bộ Tư pháp Mỹ được đề nghị đại diện cho Tổng thống trong vụ kiện phỉ bảng do nguyên đơn là Carroll, từng là nhà báo tạp chí Elle, cáo buộc bị Tổng thống cưỡng hiếp trong một phòng thay quần áo vào giữa thập niên 1990. Ông Trump đã bác bỏ cáo buộc này.
Nguyên đơn Carroll theo đuổi vụ kiện tổng thống tội phỉ báng, liên quan đến việc bà cáo buộc ông tội cưỡng hiếp. Ảnh: Getty Images
Động thái trên, nếu được phép, có thể dập tắt vụ kiện, do theo luật thì Bộ Tư pháp không thể bị kiện vì cáo buộc phỉ báng. Một thẩm phán đã lên kế hoạch xem xét vụ kiện này vào ngày 21/10.
Một trường hợp khác đang chờ phán quyết là vụ kiện phỉ báng đệ trình lên tòa án bang New York của một cựu diễn viên serie phim "The Apprentice", Summer Zervos, người tuyên bố đã bị ông Trump tấn công tình dục vào năm 2007. Zervos cáo buộc ông Trump đã hôn vào môi cô tại văn phòng của ông ở Thành phố New York, hôn cô một cách hung hãn và chạm vào ngực cô trong một cuộc gặp gỡ khác ở Beverly Hills. Zervos đã kiện ra tòa sau khi nhận được những lời đe dọa và xúc phạm từ phía ông Trump kèm theo lời bác bỏ của ông với cáo buộc trên.
Vụ Zervos hiện đang chờ phán quyết từ Tòa Phúc thẩm bang New York, để xác định tòa án bang liệu có thẩm quyền buộc tội Tổng thống đương nhiệm hay không.
Trong một vụ kiện khác, chính cháu gái của ông Trump là Mary Trump đã kiện Tổng thống, em gái của ông về tội lừa đảo, cáo buộc họ tước đoạt quyền lợi của cô trong đế chế bất động sản gia đình, được gây dựng từ thời ông Fred Trump Sr.
Với các vụ việc dân sự này, cựu công tố viên Harry Sandick cho rằng ông Trump sẽ mất khả năng tranh luận rằng ông được hưởng những sự bảo vệ nhất định nếu phải rời Phòng Bầu dục. "Nếu ông ấy không phải là Tổng thống, tất cả những điều đó sẽ biến mất", ông Sandick nói.