Ngày 9-11, tại phiên chất vấn của Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi trường (TN-MT) Trần Hồng Hà đã trả lời chất vấn của đại biểu (ĐB) Trương Trọng Nghĩa (TP HCM) về dự án khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ (huyện Cần Giờ, TP HCM).

Theo ĐB Trương Trọng Nghĩa, đối với dự án này, có những nhà khoa học và cử tri hết sức băn khoăn là nó sẽ tác động xấu đến khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ và rừng ngập mặn Cần Giờ. Vị ĐB đề nghị Bộ trưởng Bộ TN-MT nêu các giải pháp để triển khai dự án nhằm thúc đẩy kinh tế của địa phương nhưng vẫn bảo vệ được khu dự trữ sinh quyển và rừng ngập mặn Cần Giờ.

Trả lời chất vấn về nội dung này, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh TP HCM coi Cần Giờ là một địa bàn hết sức đặc biệt, là một biểu tượng, là lá phổi của thành phố. Cần Giờ với 31.000 ha rừng dự trữ sinh quyển, trong đó, 20.000 ha là do công sức lao động của những thanh niên xung phong TP HCM, phục hồi lại từ 11.000 ha sau chiến tranh năm 1979.

"Nên tôi hiểu về sự quan tâm đặc biệt của Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân TP về vấn đề này. Chính vì vậy, TP đã đặt vấn đề về phát triển đô thị Cần Giờ"- Bộ trưởng cho hay.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng nếu so với nhiều quận, huyện khác, thì Cần Giờ hiện vẫn là một đô thị có mức sống, thu nhập của người dân chưa được cải thiện nhiều. Cho nên, quá trình thực hiện dự án nêu trên đã đặt ra các mục tiêu rất cụ thể.

Mục tiêu thứ nhất là phải giữ được biểu tượng đó, đó là lá phổi, giữ được hệ sinh thái, sinh quyển đã được UNESCO (Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc) công nhận. "Mục tiêu cao nhất, muốn làm gì thì làm, phát triển kinh tế phải dựa trên sự cân bằng về sinh thái. Hội nghị thượng đỉnh gần đây nhất cũng đã nhấn mạnh là con người phải thay đổi thái độ, phát triển kinh tế phải dựa trên nền tảng của tự nhiên"- Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.

Theo người đứng đầu ngành TN-MT, dự án khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ đã được phê duyệt từ năm 2003 với diện tích lấn biển là khoảng 600 ha, bây giờ nâng lên cả đô thị là hơn 2.800 ha, trong đó có phần diện tích trên bờ. Với điều chỉnh này, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Đảng bộ, nhân dân TP HCM đã thống nhất rất cao.

Lãnh đạo Bộ TN-MT cho biết khi phê duyệt đã trao đổi với UNESCO về các khung pháp lý. Qua đó cho thấy, Cần Giờ phân ra 3 vùng vùng lõi, vùng đệm và vùng lân cận, bán lân cận. Theo ông Trần Hồng Hà, dự án nằm tiếp giáp, kết nối với phần bán lân cận.

"Đã có văn bản chính thức của UNESCO khẳng định đây là vùng không nằm trong quản lý mà thực hiện theo đầu tư dựa trên cân bằng sinh thái do quốc gia quản lý quyết định. Như vậy, về pháp luật quốc tế và pháp luật Việt Nam là phù hợp"- Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định.

Bên cạnh đó, những tác động của dự án này đã được tính toán kỹ lưỡng. Chủ đầu tư đã sử dụng các chuyên gia, các tổ chức nghiên cứu trong và ngoài nước để nghiên cứu, đặc biệt là các tập đoàn của Hà Lan hay các tập đoàn đứng thứ 3 thế giới về đánh giá tác động môi trường và xã hội để thực hiện đối với dự án này.

Cũng theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, thẩm định đánh giá tác động môi trường của dự án này với tinh thần là không phê duyệt khi mà chưa nhận dạng đầy đủ các tác động. Báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án đã đánh giá được tác động trong khu vực của đô thị, bao gồm nước sạch, không khí, chất thải, tác động của đô thị lên môi trường tự nhiên.

Trả lời đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ TN-MT nhấn mạnh với mục tiêu bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên, sinh quyển, bộ đã tham vấn với các tổ chức bảo tồn thế giới, đặc biệt là tổ chức về đất ngập nước và xác định dự án phải đảm bảo hệ sinh thái không thay đổi.

"Đây là khu vực giao thoa nước ngọt và nước mặn, là nước lợ và nước này phải lên xuống thay đổi theo triều, phải giữ được. Bảo vệ rừng ngập mặn phải theo tiêu chí để đảm bảo cân bằng sinh thái"- Bộ trưởng cho hay.

Vấn đề đánh giá tác động đối với môi trường biển cũng như tác động liên quan đến các dòng chảy hải dương học, địa chất của biển và đặc biệt là các hoạt động liên quan đến bồi lấp, xói mòn đối với các vùng khác của các địa phương khác cũng đều được xem xét.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, khu vực triển khai dự án có nhiều cửa sông lớn, vừa bồi tụ nhưng nếu tác động lớn thì có thể tạo ra những xói mòn ở nơi khác. Hiện nay chủ đầu tư đã công khai tất cả những tác động sẽ có để các nhà khoa học trong nước và các tổ chức có liên quan xem xét.

Đối với vật liệu để san lấp khi lấn biển, Bộ trưởng cho biết dự án trong báo cáo đánh giá tác động môi trường đã nêu rất cụ thể là cần phải có nghiên cứu và hiện nay chủ đầu tư đang mời các nhà khoa học, các cơ quan có liên quan để nghiên cứu.

"Hiện nay, chủ đầu tư đưa ra phương án lấy vật liệu tại chỗ. Cùng với việc để duy trì hệ sinh thái nước mặt, nước ngọt thì chủ đầu tư sẽ tạo ra một cái hồ rất lớn để bổ sung nước biển và nước ngọt ở khu vực ngay giữa trung tâm đô thị. Với việc lấy vật liệu tại đây san lấp ra bên ngoài, nếu làm được, chúng tôi cho rằng đây là giải pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề này"- Bộ trưởng Bộ TN-MT nói. Ông cũng khẳng định các tác động từ quy mô dân số, đường giao thông đều được đánh giá rất kỹ.