Tín hiệu vui cho vaccine Covid-19

Chánh Tài

(TBKTSG Online) - Hôm 9-11, hãng dược phẩm Pfizer (Mỹ) và Công ty công nghệ sinh học BioNTech (Đức) cho hay vaccine Covid-19 của họ đạt hiệu quả 94% trong việc ngăn ngừa virus SARS-CoV-2. Đây là kết quả lạc quan ngoài mong đợi, hứa hẹn mở đường cho vaccine BNT162b2 được cấp giấy phép sử dụng khẩn cấp tại Mỹ vào cuối năm nay.

Vaccine BNT162b2 của Pfizer và BioNTech đạt hiệu quả ngừa virus SARS-CoV-2 lên đến mức 94%. Ảnh: MedPage Today

Kết quả quá ấn tượng

Theo thông báo của Pfizer và  BioNTech, kết quả phân tích sơ bộ của một ủy ban giám sát dữ liệu độc lập bên ngoài hai công ty này cho thấy vaccine Covid-19 có tên gọi BNT162b2 của họ bảo vệ sức khỏe của người tình nguyện được tiêm vaccine này hiệu quả hơn 94% so với những người tình nguyện sử dụng giả dược.

Ủy ban giám sát dữ liệu độc lập cũng ghi nhận chưa phát hiện mối lo ngại an toàn nghiêm trọng nào trong cuộc thử nhiệm lâm sàng giai đoạn 3 của vaccine BNT162b2.

Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Pfizer, Albert Bourla, cho biết thử nghiệm sẽ được tiếp tục theo dõi cho đến số ca nhiễm virus SARS-CoV-2 ở những người tình nguyện lên con số 164.

Nếu dữ liệu tích cực về tính hiệu quả của vaccine vẫn được duy trì và dữ liệu an toàn trong hai tháng qua của khoảng 50% trong số gần 44.000 người tình nguyện được tiêm vaccine BNT162b2, dự kiến công bố trong vòng một tuần tới, cũng có kết quả tốt, Pfizer sẽ nộp đơn lên Cục Quản lý Thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) để xin cấp giấy phép sử dụng khẩn cấp vaccine BNT162b2 cho người từ 16-85 tuổi. FDA đòi hỏi điều kiện cấp phép cho một loại vaccine là hiệu quả của nó phải đạt trên 50%.

Tính đến nay, trên toàn thế giới có hơn 51 triệu ca nhiễm virus SARS-CoV-2, gây bệnh viêm phổi cấp Covid-19 kể từ khi virus này lần đầu tiên được phát ở Trung Quốc vào tháng 12 năm ngoái.

Gần 1,3 triệu người trên thế giới đã chết vì dịch bệnh này và gần 20% trong số đó là ở Mỹ, theo dữ liệu thống kê của Đại học Johns Hopkins. Cuộc chạy đua phát triển một vaccine Covid-19 an toàn và hiệu quả được theo dõi chặt chẽ khi các công ty dược và công nghệ sinh học tăng tốc quy trình phát triển vaccine vốn thường kéo dài nhiều năm.

Ông Albert Bourla  nói: “Đây là một ngày trọng đại đối với khoa học. Đây là một ngày trọng đại đối với nhân loại khi bạn biết rằng vaccine Covid-19 hiệu quả hơn 90%. Điều này quá ấn tượng. Các bạn đều hiểu rằng hy vọng của hàng tỉ người, hàng triệu doanh nghiệp và hàng trăm chính phủ đều dồn lên vai chúng tôi. Giờ đây, tôi nghĩ chúng ta có thể ánh sáng cuối con đường hầm”.

Giám đốc điều hành BioNTech, Ugur Sahin, cho biết các chuyên gia từng dự báo các vaccine Covid-19 đầu tiên trên thế giới chỉ đạt hiệu quả quả 60-70%, vì vậy, mức hiệu quả hơn 90% của vaccine BNT162b2 là điều đặc biệt. Ông nói: “Điều đó cho thấy đại dịch Covid-19 có thể được kiểm soát. Rốt cục, đây thực sự là một chiến thắng của khoa học”.

William Schaffner, chuyên gia bệnh lây nhiễm ở Trường Y khoa thuộc Đại học Vanderbilt (Mỹ), nói: “Dữ liệu về tính hiệu quả (của vaccine BNT162b2) thực sự ấn tượng và tốt hơn nhiều so với dự báo của hầu hết chúng tôi”.

Một người tình nguyện ở Bệnh viên nhi Cincinnati ở bang Ohio, Mỹ tham gia cuộc thử nghiệm vaccine BNT162b2 của Pfizer và BioNTech. Ảnh: Business Insider

Có thể được sử dụng vào cuối tháng 12

Tiến sĩ Scott Gottlieb, cựu Giám đốc FDA, dự báo vaccine BNT162b2 có thể được phân phối để sử dụng ở quy mô hạn chế vào cuối tháng 12 và sẽ được tiêm chủng rộng rãi vào quí 3-2021. Ông Bourla nói:  “Với hiệu quả của vaccine BNT162b2 cao như vậy, chúng tôi nhận thấy rằng nhu cầu sẽ vượt xa năng lực sản xuất của chúng tôi. Chúng tôi đang xem xét liệu có những cách khác giúp chúng tôi ngay lập tức gia tăng năng lực sản xuất cao hơn nữa hay không”.

Bourla cho biết ông luôn tỏ sự lạc quan ở mức thận trong trong quá trình phát triển vaccine BNT162b2 vì nhiều vaccine ngừa các căn bệnh khác thỉnh thoảng thất bại ở cuộc  thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 dù đạt kết quả tích cực ở giai đoạn 1 và giai đoạn 2.

“Tôi rất vui nhưng đồng thời tôi cũng rớm nước mắt khi tôi nhận ra rằng đây là kết quả sau chín tháng làm việc bất kể ngày đêm của nhiều người và hàng tỉ người cũng đang đặt hy vọng vào chúng tôi. Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng vaccine đạt hiệu quả đến mức 90%”.

Ông cũng bày tỏ sự biết ơn với hơn 40.000 người tình nghiệm tham gia cuộc thử nghiệm lâm sàng bất chấp những bất trắc. Ông nói: “Tôi tin rằng đây có thể là bước tiến y khoa quan trọng nhất trong 100 năm qua khi xem xét tác động tích cực của vaccine Covid-19 đến sức khỏe cộng đồng và nền kinh tế toàn cầu”.

Các dữ liệu về tính hiệu quả của của vaccine BNT162b2 vẫn có những hạn chế. Dữ liệu này chưa được các đồng nghiệp thẩm định (hay còn gọi là bình duyệt) và chưa được công bố chi tiết và đầy đủ trên một tạp chí y khoa uy tín.

Vẫn chưa rõ liệu vaccine BNT162b2 có hiệu quả ở những nhóm khác hay không, chẳng hạn như người già. Hầu hết người tình nguyện đều mới nhận liều tiêm thứ hai của vaccine BNT162b2 trong thời gian gần đây nên chưa thể biết thời hạn bảo vệ của vaccine này sẽ kéo dài bao lâu. Giám đốc điều hành BioNTech, Ugur Sahin, tin tưởng hiệu quả miễn dịch của vaccine sẽ kéo dài một năm.

Vaccine BNT162b2 được phát triển dựa vào công nghệ mRNA (axit ribonucleic thông tin). Công nghệ này được thiết kế để kích hoạt phản ứng miễn dịch mà không cần sử dụng mầm bệnh, chẳng hạn như các phân tử virus thực sự. mRNA sẽ hướng dẫn các tế bào trong cơ thể sản xuất các kháng nguyên, tức các phân tử chỉ điểm trên bề mặt của virus SARS-CoV-2 để thúc đẩy hệ thống miễn dịch chống lại chúng. 

Theo Bloomberg, CNBC, Reuters