Nghị định số 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 được kỳ vọng tạo sự minh bạch trong việc khoanh nợ, xóa nợ thuế. Tại nghị định, Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan trình Chính phủ quy định về thủ tục, hồ sơ xóa nợ đối với các trường hợp do ảnh hưởng bởi thiên tai, thảm họa, dịch bệnh có phạm vi rộng, để đảm bảo chính sách phù hợp với từng thời kỳ.

Trình tự, thủ tục rõ ràng

Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 đã sửa đổi, bổ sung các trường hợp được khoanh tiền thuế nợ, xoá nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt. Để rõ ràng, minh bạch trong việc khoanh nợ, xóa nợ thuế, mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 126/2020/NĐ-CP quy định cụ thể về thành phần hồ sơ, thời gian, trình tự thủ tục đối với từng trường hợp cụ thể.

Theo đó, về khoanh nợ số tiền phải nộp vào ngân sách nhà nước (NSNN), nghị định quy định rõ, người nộp khoản thu khác thuộc NSNN được khoanh nợ số tiền nộp vào NSNN nếu thuộc các trường hợp quy định tại Điều 83 của Luật Quản lý thuế, trừ trường hợp văn bản quy phạm pháp luật của từng khoản thu có quy định khác.

Về thủ tục, hồ sơ, thời gian khoanh nợ thực hiện theo quy định tại Điều 23 nghị định này. Thủ trưởng cơ quan quản lý thuế hoặc cơ quan có thẩm quyền quản lý trực tiếp người nộp thuế quyết định việc khoanh nợ. Cơ quan quản lý thuế, cơ quan có thẩm quyền khoanh nợ tiếp tục theo dõi các khoản tiền nợ được khoanh và phối hợp với các cơ quan có liên quan để thu hồi tiền nợ khi người nộp có khả năng nộp hoặc thực hiện xóa nợ.

Về xoá nợ số tiền phải nộp vào NSNN, nghị định quy định, người nộp khoản thu khác vào NSNN được xoá nợ số tiền phải nộp nếu thuộc các trường hợp quy định tại Điều 85 của Luật Quản lý thuế, trừ khoản thu về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuê mặt nước và tiền bảo vệ và phát triển đất trồng lúa. Hồ sơ, thẩm quyền và trách nhiệm giải quyết hồ sơ xoá nợ thực hiện theo quy định tại Điều 86, Điều 87 và Điều 88 của Luật Quản lý thuế.

Các trường hợp được Chính phủ cho phép gia hạn thời gian nộp thuế được tiếp tục thực hiện theo quy định của Chính phủ. Bộ Tài chính có trách nhiệm hướng dẫn các trường hợp thuộc diện kê khai thuế theo quy định tại khoản 2 và khoản 4 Điều 11 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP đảm bảo thực hiện cho năm đầu tiên của thời kỳ ổn định ngân sách tiếp theo kể từ khi Luật Quản lý thuế 2019 và các văn bản hướng dẫn có hiệu lực thi hành.

Tại điều 24 về trình tự, thủ tục, hồ sơ xóa nợ, nghị định nêu rõ khi xảy ra các trường hợp thiên tai; thảm họa; dịch bệnh có phạm vi rộng theo công bố của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan trình Chính phủ quy định trình tự thủ tục, hồ sơ xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp của người nộp thuế.

Trao đổi với Lao Động, ông Nguyễn Đức Huy - Phó Chánh Văn phòng Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính - cho biết, Bộ Tài chính được giao chủ trì phối hợp với các bộ tham mưu cho cấp có thẩm quyền ra những chính sách khi mà doanh nghiệp, người dân gặp thảm họa, thiên tài, dịch bệnh.

Phải công bằng

Cũng về vấn đề này, trao đổi với Lao Động, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh - chuyên gia tài chính - cho rằng, việc đưa ra những chính sách như vậy có tính khuyến khích cao đối với doanh nghiệp, doanh nhân và hộ gia đình khi họ gặp khó khăn. Đặc biệt là do dịch bệnh, thảm họa do thiên tai mà họ chưa kịp hoạt động trở lại.

Ông Thịnh nói rằng, về mặt nguyên tắc thì làm sao thu được, đáp ứng được NSNN, giảm được trây ỳ thuế. Nhưng chúng ta cũng phải có chính sách, quy định mang tính pháp luật mà phải linh động; phải có chế độ miễn, giảm, xóa cho trường hợp như trên.

Tuy nhiên, theo vị chuyên gia này, khi có cơ chế cần phải cẩn trọng, chúng ta phải đánh giá được chất lượng chính xác về việc khoanh, miễn giảm, xóa nợ thuế. “Rõ ràng có nhiều vấn đề cần phải nghiên cứu cụ thể để đối tượng nào được giảm, được xóa. Đảm bảo tính công bằng các trường hợp khoanh nợ. Việc xóa nợ phải được công khai minh bạch. Phải có sự giám sát của cộng đồng doanh nghiệp, người dân” - ông Thịnh nói thêm.

Cũng theo vị này, cần phải có các thủ tục, căn cứ pháp lý rõ ràng đưa ra căn cứ nào, tiêu thức cụ thể dễ áp dụng chứ không nên làm khó người dân, doanh nghiệp. “Có thể làm thủ tục trực tuyến để mất thời gian” - ông Thịnh nhấn mạnh.