Người tiêu dùng muốn nhà sản xuất hạn chế rác thải nhựa

Tâm An

(TBKTSG Online) - 80% số người Việt được khảo sát vẫn giữ thói quen mua sắm “tay không” – nghĩa là không mang theo giỏ xách hay túi đựng cá nhân mà vẫn sử dụng các loại bao bì sẵn có của cửa hàng. Trong khi đó, 44% số người được khảo sát trông chờ nhà sản xuất có hành động giảm thiểu sự tác động tiêu cực đến môi trường, thay vì dựa vào hành động của chính mỗi cá nhân.

Vẫn còn rất ít người tiêu dùng chọn lối "tiêu dùng xanh". Trong ảnh: một cửa hàng bán các loại dầu gội đầu, nước rửa chén mà khách hàng mang chai đến để đựng. Ảnh: Minh Tâm

Báo cáo về môi trường và phát triển bền vững “Who Cares Who Does” được công ty nghiên cứu thị trường Kantar Việt Nam công bố hôm nay, 11-11, cho biết có đến 44% số người tham gia khảo sát trông chờ nhà sản xuất có hành động giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường.

Trong khi đó, chỉ 3% số người tiêu dùng kỳ vọng vào việc thực hiện các giải pháp của nhà bán lẻ, 29% số người tham gia tin rằng Chính phủ sẽ tạo ra những thay đổi lớn trong việc bảo vệ môi trường. Đáng chú ý, 25% số người tiêu dùng được hỏi nhận thức được vai trò của mình nhưng vẫn chưa hiểu khái niệm “tiêu dùng xanh” là như thế nào.

Doanh nghiệp cần tăng cường truyền tải thông điệp “xanh” 

Theo Kantar Việt Nam, trong thực tế, Chính phủ Việt Nam cũng đã và đang có những động thái tích cực bằng các dự án bảo vệ môi trường với sự góp sức từ các doanh nghiệp, các tổ chức trong và ngoài nước cũng như từ cá nhân mỗi người.

Bản thân một số doanh nghiệp cũng đang có chiến lược hành động cụ thể cho mục tiêu bảo vệ môi trường. Chẳng hạn, các doanh nghiệp lĩnh vực sản xuất hàng tiêu dùng (FMCG) và bao bì đã bắt tay nhau thành lập Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Vietnam) gồm TH Group, Coca-Cola Việt Nam, Friesland Campina Việt Nam, La Vie, Nestle, Nutifood, Suntory PepsiCo Việt Nam, Tetra Pak và Universal Robina Corporation.

Trong khi đó, Unilever đã ra mắt các trạm “lại đầy” - refill, nơi người tiêu dùng có thể mang chai, lọ sẵn có ở nhà để mua thêm sản phẩm nhằm hạn chế và giảm thiểu lượng rác thải nhựa ra môi trường.

Hay như Vinamilk đã xây dựng và triển khai dự án “quỹ 1 triệu cây xanh” cho Việt Nam. Những dự án này đều được đầu tư lớn về chi phí và nhân lực.

Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên, theo nghiên cứu này chỉ có 5% số người tham gia kể tên được nhà sản xuất hay thương hiệu tiêu biểu cho những hành động “xanh” này và đến 95% còn lại không ấn tượng với bất kỳ cái tên nào.

Theo Kantar, các doanh nghiệp cần cân nhắc đến việc truyền tải thông điệp “xanh” nhiều hơn và có những hoạt động cụ thể để truyền cảm hứng đến những nhóm người tiêu dùng đã và đang sẵn sàng hành động vì môi trường.

Bởi lẽ, đây là những người quan tâm và lo ngại những tác động đến từ rác thải nhựa, từng bước giảm thiểu lượng nhựa sử dụng đồng thời ủng hộ các công ty, doanh nghiệp thực sự hành động.

Hơn hết, phần lớn người thuộc nhóm quan tâm sẵn sàng từ bỏ các sản phẩm hay dịch vụ có tác động tiêu cực lên môi trường hoặc cộng đồng trong khi nếu chỉ xét riêng ngành hàng FMCG, họ là nhóm có mức chi tiêu nhiều hơn so với nhóm không quan tâm, chiếm gần 40% doanh thu FMCG cho tiêu dùng tại nhà.

Cũng theo Kantar, rác thải nhựa là mối quan tâm thứ hai của người Việt Nam, chỉ sau an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, so với trung bình toàn cầu, nhóm người quan tâm ở Việt Nam hiện chiếm tỷ lệ khá khiêm tốn (khoảng 35%), thấp hơn nhiều so với con số 59% toàn cầu.

Đáng chú ý trong phần khảo sát về thói quen tiêu dùng, gần 80% người tiêu dùng Việt vẫn giữ thói quen mua sắm “tay không” như nói trên.

3 lý do đáng suy ngẫm

Có ba lý do hạn chế người Việt hành động hướng đến “cuộc sống xanh” không rác thải: Thứ nhất, những rào cản về kiến thức. 1/3 số người được hỏi không chắc nên làm gì hoặc những hành động nào là thực sự có ích cho môi trường.

Thứ hai, khoảng 40% người dân chưa nhìn thấy được tác hại về lâu dài của môi trường lên cuộc sống của họ, của những người xung quanh.

Thứ ba, được nhiều người đồng ý nhất, là các sản phẩm đem lại sự phát triển bền vững, thân thiện với môi trường hầu như rất khó tiếp cận, không thấy nhiều trên kệ hàng và nếu có thì giá thành lại thường cao hơn mức trung bình.

Đối với người tiêu dùng, hoạt động tái chế vẫn còn rất mơ hồ trong việc phân loại sản phẩm, nơi thu nạp và quy trình chế biến, chất lượng...

Thêm vào đó, 25% số người tham gia nghiên cứu cho rằng việc tái chế hiện nay còn khá bất tiện. Họ có khuynh hướng ưu tiên các giải pháp tiện lợi, dễ dàng như sử dụng bao bì nhựa tái chế 100% hoặc bao bì tự phân hủy sinh học thay vì phải mang theo giỏ. Họ cũng có mong muốn khác nhau cho các từng sản phẩm.