Hiệp định Thương mại tự do Liên minh châu Âu (EU) - Việt Nam (EVFTA) không chỉ giúp xuất khẩu nông sản Việt Nam sang EU gia tăng mà người tiêu dùng Việt Nam cũng được hưởng lợi. Theo EVFTA, Việt Nam cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với 48,5% số dòng thuế, tương đương 64,5% kim ngạch xuất khẩu của EU ngay khi EVFTA có hiệu lực (ngày 1-8). Tiếp đó, sau 7 năm, 91,8% số dòng thuế, tương đương 97,1% kim ngạch xuất khẩu, từ EU sẽ được miễn thuế.

Chen nhau mua hàng EU khuyến mãi

Trưa 13-11, chưa phải cuối tuần nên siêu thị Big C Miền Đông (quận 10, TP HCM) khá vắng khách nhưng nhiều quầy nông sản thực phẩm EU lại đông nghẹt nhờ các chương trình khuyến mãi, giảm giá. Gian hàng táo Gala Pháp có chương trình khuyến mãi với giá chỉ 39.900 đồng/kg (giá gốc 49.900 đồng/kg) nên các bà nội trợ tranh thủ mua vài ký, nhân viên siêu thị phải châm hàng liên tục, nhiều người lựa hàng ngay trong thùng, không chờ hàng lên kệ. Gian hàng cá hồi có chương trình "giá sốc", trong đó phần vây lườn cá hồi từ biển Bắc (Anh - nước này vẫn thực thi EVFTA đến hết năm 2020) giá chỉ 39.900 đồng/kg. Nhân viên tại quầy cho biết mặt hàng này rất dễ chế biến, có thể nấu canh chua hoặc tẩm bột chiên đều ngon nên nhiều người chọn mua và hết hàng khá sớm vì vậy một số khách hàng chuyển sang mua lườn cá hồi với giá 69.900 đồng/kg.

Tại siêu thị còn có điểm trưng bày riêng dành cho hàng mới về, trong đó, sữa EU (thương hiệu Bridel xuất xứ Slovenia) có giá chỉ 30.000 đồng/hộp 1 lít, giảm gần 5.000 đồng/hộp so với trước.

Cũng là sữa tươi EU, hàng do Vinamilk nhập khẩu có giá gốc hơn 34.000 đồng/hộp 1 lít nhưng hiện bán với giá khoảng 30.000 đồng/hộp 1 lít - bằng, thậm chí rẻ hơn một số sản phẩm tương đương của Việt Nam.

Chị Trần Thị Hoa (ngụ quận Bình Thạnh, TP HCM) cho biết cuối tuần qua đi siêu thị Co.opmart Rạch Miễu (quận Phú Nhuận) mua về 1 túi củ hành tây lớn dù không có dự định từ trước. "Củ hành tây Đà Lạt giá 35.900 đồng/kg còn hàng nhập khẩu Hà Lan giá chỉ 25.000 đồng/kg. Chỉ nhìn giá thôi đã muốn mua rồi, về ăn thử thấy rất ngon, vị rất đậm đà nên sau này tôi sẽ mua thường xuyên" - chị Hoa bày tỏ.

Tại một cửa hàng thực phẩm hữu cơ trên đường Nguyễn Đình Chiểu (quận 3, TP HCM), sản phẩm EU khá phong phú gồm ngũ cốc, gia vị, nước ép, sữa… đa phần đều bán khá chạy. "Cùng là mặt hàng quinoa (hạt diêm mạch) hữu cơ, giá bằng nhau nhưng hàng của Pháp (thương hiệu Priméal) được người tiêu dùng ưa chuộng hơn hẳn so với hàng nhập khẩu từ Malaysia" - nhân viên cửa hàng cho hay.

Ồ ạt nhập khẩu

Đại diện một doanh nghiệp (DN) tại TP HCM mới tham gia nhập khẩu và phân phối hàng tiêu dùng EU nhận xét các nhà bán hàng EU tận dụng rất tốt EVFTA. "Họ đã gia tăng xuất khẩu hàng sang Việt Nam ngay khi EVFTA có hiệu lực, thuế suất nhập khẩu hàng EU giảm mạnh, nhiều mặt hàng thuế từ 30% giảm còn 10%, nhiều dòng từ 10% lại giảm còn 5% đến 0%. Do vậy, chúng tôi đang bán hàng EU với giá giảm từ 25%-45% và ghi nhận lượng đơn đặt hàng rất lớn. Hàng EU nổi tiếng về chất lượng, tiêu chuẩn khắt khe nay giá rẻ nữa nên cạnh tranh rất tốt với những mặt hàng cùng loại trên thị trường và người tiêu dùng được hưởng lợi nhất" - đại diện DN nhận định.

Tháng 9 vừa qua, Chính phủ ban hành Nghị định 111/2020/NĐ-CP về biểu thuế xuất nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện EVFTA giai đoạn 2020 - 2022. Trong đó, nêu rõ những lô hàng đăng ký tờ khai hải quan từ ngày 1-8, nếu đáp ứng quy định để hưởng ưu đãi và đã nộp mức thuế cao hơn sẽ được cơ quan hải quan xử lý tiền thuế nộp thừa.

Theo ông Trương Đình Hòe, Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), hầu hết khách mua thủy sản Việt Nam tại EU cũng chính là nhà xuất khẩu thủy sản EU sang Việt Nam nên khi chúng ta ban hành biểu thuế ưu đãi có tác động rất tốt về mặt tâm lý cho họ. "Thủy sản EU dễ thấy nhất trên thị trường Việt Nam là cá hồi, vốn đã rất quen thuộc với người tiêu dùng Việt. Ngoài ra còn có tôm nước lạnh, vẹm, hàu… ở những phân khúc không cạnh tranh trực tiếp với thủy sản Việt Nam ở thị trường nội địa" - ông Trương Đình Hòe đánh giá.

Ông Trần Văn Trường, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Quốc tế Hải sản Hoàng Gia, cho hay những mặt hàng như cá hồi và cua king crab Na Uy, hàu và cua nâu Ireland đều được giảm thuế. Nhờ vậy, giá những mặt hàng này đã hợp lý hơn, giúp người Việt có thể dễ dàng tiếp cận những loại hải sản cao cấp từ EU.