Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị cấp cao ASEAN - Mỹ ngày 14-11 - Ảnh: NHẬT ĐĂNG
Sáng 14-11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, chủ tịch ASEAN 2020, đã chủ trì Hội nghị cấp cao ASEAN - Mỹ lần thứ 8, diễn ra theo hình thức trực tuyến.
Tham dự có lãnh đạo các nước ASEAN, tổng thư ký ASEAN, và cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Robert C. O’Brien.
Tại hội nghị, ASEAN hoan nghênh Mỹ đóng góp tích cực cho duy trì hòa bình, ổn định an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.
Theo Bộ Ngoại giao, ASEAN cũng mong Mỹ ủng hộ các nỗ lực đề cao luật pháp quốc tế, hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.
Trong các trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực, lãnh đạo các nước ASEAN khẳng định các quốc gia cần chung tay đóng góp để duy trì môi trường hòa bình, ổn định ở khu vực và thế giới.
Nhấn mạnh vùng biển Thái Bình Dương rộng lớn gắn chặt với không gian an ninh và phát triển của các quốc gia ASEAN và Mỹ, các lãnh đạo bày tỏ quan ngại tại Biển Đông vẫn tiềm ẩn các nguy cơ đe dọa hòa bình, an ninh và ổn định và những hành động đi ngược lại luật pháp quốc tế, gây bất ổn, làm phức tạp tình hình và gây quan ngại cho các quốc gia trong khu vực.
Đồng thời, các nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại, xây dựng lòng tin, thượng tôn pháp luật, không quân sự hóa, kiềm chế, không có hành động làm phức tạp tình hình, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, coi đây là cơ sở pháp lý cho mọi hoạt động trên biển.
Về phía Mỹ, cố vấn an ninh O’Brien cũng tái khẳng định tầm quan trọng của việc tuân thủ luật pháp quốc tế, thương mại không bị cản trở, ủng hộ các quốc gia ven biển thực thi quyền chủ quyền đối với các nguồn tài nguyên trên biển phù hợp với quy định của Công ước UNCLOS 1982.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định trong hơn 4 thập kỷ qua, ASEAN và Mỹ duy trì quan hệ trên cơ sở tin cậy, tôn trọng và hiểu biết lẫn nhau, vì mục tiêu chung thúc đẩy hòa bình, ổn định, phát triển và hợp tác cùng có lợi.
Thủ tướng hoan nghênh Mỹ, đối tác chiến lược của ASEAN, đóng góp xây dựng, trách nhiệm vào các nỗ lực tăng cường lòng tin, đối thoại và hợp tác ở khu vực thông qua các khuôn khổ do ASEAN chủ trì.
Đặc biệt, trước những tác động của đại dịch COVID-19, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao Mỹ là một trong những đối tác tích cực thúc đẩy nhiều sáng kiến hợp tác thiết thực nhằm hỗ trợ các nước ASEAN và khu vực Đông Nam Á nâng cao năng lực ứng phó dịch bệnh.
ASEAN hoan nghênh Mỹ dành 3,5 tỉ USD nâng cao năng lực y tế công cộng của các nước ASEAN trong 20 năm qua; đề nghị Mỹ triển khai sáng kiến tương lai y tế ASEAN - Mỹ.
TTO - Trong các hội nghị cấp cao của ASEAN với đối tác Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ ngày 12-11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tái khẳng định lập trường của Việt Nam và ASEAN ở Biển Đông, nhấn mạnh giá trị luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982.