UBND TP.HCM vừa có báo cáo tổng kết 9 năm thi hành luật phòng chống mua bán người. Theo đánh giá, trong thời gian tới tình hình tội phạm mua bán người sẽ diễn biến tính vi, phức tạp.
9 vụ, 26 bị can bị truy tố
Theo báo cáo của UBND TP.HCM, thời gian qua, tình hình tội phạm mua bán người trên địa bàn thành phố không xảy ra nhiều nhưng vẫn tiềm ẩn phức tạp. Đặc biệt, báo cáo cũng nêu, tội phạm mua bán người chủ yếu lợi dụng địa bàn thành phố làm nơi “tập kết” trung chuyển nạn nhân.
Trong 9 năm, Công an TP đã tiếp nhận 28 tin báo, tố giác tội phạm về mua bán người. Trong đó đã xứ lý, giải quyết 26 tin báo, tố giác.
Cụ thể, tính từ năm 2012 đến 8 – 2020, Công an TP đã truy tố 9 vụ, 26 bị can. Trong đó, có 6 vụ và 13 bị can đã đưa ra xét xử (3 vụ, 13 bị can chưa xét xử).
Ngày 3-8-2020, Cơ quan công an huyện Kỳ Sơn (Nghệ An) đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Cụt Thị Oanh (32 tuổi, trú xã Chiêu Lưu, huyện Kỳ Sơn) về tội mua bán người. Ảnh: NTV
Bên cạnh đó, Công an TP đã triệt phá, ngăn chặn 39 vụ môi giới hôn nhân trái phép với người nước ngoài, xử lý hành chính 168 đối tượng cò mồi, môi giới dẫn dắt.
Trong số đó có 76 người Việt Nam, 21 người Đài Loan, 30 người Hàn Quốc, 41 người Trung Quốc. Ngoài ra, trong giai đoạn từ năm 2016 - 2020, Công an TP đã triệt phá ngăn chặn 2 vụ, 4 nghi phạm hoạt động môi giới lao động ra nước ngoài.
Giai đoạn này, thành phố đã tiếp nhận 16 nạn nhân bị mua bán và đã tiến hành các thủ tục cấp giấy chứng nhận cho 16/16 nạn nhân về nước.
Thủ đoạn của tội phạm
Thủ đoạn phổ biến của tội phạm mua bán người là lợi dụng phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn, thiếu hiểu biết hoặc phụ nữ đơn thân hứa hẹn giúp đỡ tìm việc làm có thu nhập cao.
Đặc biệt, các tội phạm còn hứa hẹn giới thiệu lấy chồng nước ngoài giàu có, có thể đổi đời để tạo lòng tin. Ngoài ra, các tội phạm còn thông qua mạng xã hội để gọi điện làm quen với nạn nhân, giá vờ yêu, tổ chức đám cưới, cho cuộc sống đầy đủ về vật chất, rủ đi chơi hoặc khống chế, đe dọa nạn nhân. Sau đó bán họ ra nước ngoài.
Theo UBND TP.HCM, tình trạng mua bán, chiếm đoạt mô, bộ phận cơ thể người cũng diền biến phức tạp. Thời gian gần đây xuất hiện thủ đoạn mới của tội phạm mua bán người dưới hình thức mang thai hộ, mua bán bào thai, trẻ sơ sinh.
Tội phạm thường tìm đến những phụ nữ mang thai ngoài ý muốn hoặc có hoàn cảnh khó khăn dụ dỗ đưa ra nước ngoài, nhất là Trung Quốc để sinh con. Sau đó bán trẻ sơ sinh cho người dân địa phương.
UBND TP đánh giá phương thức hoạt động tội phạm luôn được thay đổi thường xuyên, liên tục, các đối tượng không trực tiếp đưa nạn nhân ra nước ngoài mà gửi hình ảnh cho phía nước ngoài xem mặt chọn lựa. Sau đó, số phụ nữ được chọn lựa tự mua vé máy bay và xuất cảnh đến các nước, chủ yếu là Trung Quốc, Malaysia, Singapore.
Riêng các tội phạm sẽ không trực tiếp đi cùng nạn nhân mà đi khác chuyến bay hoặc liên lạc bằng điện thoại với đối tượng ở nước ngoài để giao nhận nạn nhân và nhận tiền lợi nhuận thông qua chuyển khoản hoặc bằng hình thức khác gửi qua người thân quen.
Sau khi xuất cảnh, các nạn nhân bị thu giữ hết giấy tờ tùy thân, lừa bán vào các quán bar, nhà hàng làm gái bán dâm hoặc bị sắp đặt những cuộc hôn nhân không như mong đợi, bị đánh đập, ngược đãi.
Khi nạn nhân muốn trở về Việt Nam thì các đối tượng ra điều kiện phải nộp tiền chuộc từ vài chục đến vài trăm triệu đồng mới trao trả hộ chiếu, vé máy bay để về nước.
UBND TP cũng nêu tình hình mua bán, chiếm đoạt người dưới 16 tuổi đã phát sinh một số vụ chiếm đoạt trẻ em. Theo đó, tội phạm lợi dụng mối quan hệ quen biết hoặc quan hệ huyết thống để dàn cảnh bắt cóc con về nuôi hoặc bắt cóc trẻ em đem bán, trả thù cá nhân.
Nguyên nhân chủ yếu khiến nạn nhân rơi vào cạm bẫy là do kinh tế còn nghèo khó, trình độ dân trí thấp, thiếu hiếu biết hoặc không có việc làm, lười lao động... Bên cạnh đó, công tác quản lý nhà nước nói chung chưa theo kịp sự phát triển và thay đổi của nền kinh tế mở, hội nhập quốc tế nên tội phạm lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội.
Ngoài ra công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, đặc biệt là các ngành, nghề kinh doanh, dịch vụ như hoạt động môi giới nuôi con nuôi, hỗ trợ kết hôn, giới thiệu việc làm, đưa người đi lao động hoặc du lịch ở nước ngoài... có nơi bị buông lỏng.
Việc điều tra, truy tố, thu thập chứng cứ về bọn tội phạm còn gặp nhiều khó khăn do tính chất, thủ đoạn và phạm vi hoạt động của loại tội phạm này rất phức tạp, do đó nhiều kẻ buôn người chưa bị phát hiện, trừng trị thích đáng cũng là nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng của tệ nạn này.
| Địa bàn môi giới hôn nhân, mua bán trẻ sơ sinh Công an Thành phố đã tăng cường công tác nghiệp vụ, nắm chắc tình hình địa bàn thường tập trung các đối tượng môi giới hôn nhân trái phép (quận Bình Tân; khu vực cầu số 2 - quận Tân Phú; xã Bình Hưng - huyện Bình Chánh; quận Tân Bình; khu Phú Mỹ Hưng - quận 7; quận 11), những nơi nghi vấn xảy ra các vụ mua bán trẻ sơ sinh, mang thai hộ (khu vực bệnh viện phụ sản Từ Dũ, Hùng Vương, Mê Kông, Bệnh viện Nhi Đồng 1, Nhi Đồng 2). Đặc biệt, Công an Thành phố đưa vào quản lý 101 đối tượng có tiền án, tiền sự về hành vi mua bán người, mua bán trẻ em, hoạt động môi giới hôn nhân trái phép. |
