Giao công trình nghìn tỷ cho đơn vị không đủ năng lực
VKSND Tối cao vừa ban hành cáo trạng truy tố ông Đinh La Thăng, nguyên Chủ tịch HĐQT tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN); Trịnh Xuân Thanh, nguyên Chủ tịch HĐQT tổng công ty cổ phần Xây lắp dầu khí (PVC), cùng 10 bị can khác (gồm nhiều cựu lãnh đạo và nhân viên công ty CP Hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí - PVB) trong vụ án Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, xảy ra tại PVB.
Bị can Đinh La Thăng tại tòa.
Theo cáo trạng, ngày 17/7/2007, HĐQT PVN giao cho Tổng giám đốc PVN xây dựng Đề án đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu ở phía Bắc. Ba tháng sau, ông Đinh La Thăng – Chủ tịch HĐQT PVN ký ban hành Nghị quyết về việc chấp thuận chủ trương đầu tư nhà máy sản xuất Ethanol khu vực phía Bắc, giao cho công ty TNHH MTV Chế biến và Kinh doanh sản phẩm Dầu mỏ (PDC) xây dựng phương án thành lập công ty cổ phần để thực hiện dự án. Ông Đinh La Thăng làm Trưởng ban dự án nhiên liệu sinh học.
Quá trình thực hiện dự án nhà máy sản xuất Ethanol khu vực phía Bắc, ngày 11/8/2008, PVB và công ty cổ phần thiết kế công nghiệp hóa chất (CECO) ký hợp đồng về tư vấn lập dự án đầu tư xây dựng công trình và lập hồ sơ mời thầu lựa chọn nhà thầu chìa khóa trao tay. Tổng mức đầu tư dự án lên tới hơn 1.317 tỷ đồng, địa điểm xây dựng ở huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ, diện tích sử dụng đất 517.981,7m2.
Để tham gia sơ tuyển và đáp ứng các yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm theo quy định tại hồ sơ mời sơ tuyển, ngày 30/9/2008, bị can Đỗ Văn Quang – Trưởng ban Kinh tế kế hoạch PVC đã soạn thảo công văn để bị can Trịnh Xuân Thanh – Tổng giám đốc PVC ký gửi PVB xin gia hạn thời gian nộp hồ sơ dự sơ tuyển và đề nghị hạ một số tiêu chí đánh giá về năng lực kỹ thuật, năng lực tài chính và kinh nghiệm của nhà thấu, nhưng PVB không chấp thuận.
Kết quả chấm sơ tuyển, cả sáu nhà thầu đều chưa đạt 100% tiêu chí đánh giá về năng lực, kinh nghiệm theo quy định tại hồ sơ mời sơ tuyển.
Mặc dù biết PVC chưa từng thực hiện dự án nào về lĩnh vực Ethanol, nhưng từ trước khi PVB triển khai lựa chọn nhà thầu thi công xây dựng Nhà máy Ethanol Phú Thọ, với vai trò là Chủ tịch HĐQT PVN, Trưởng ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, ông Đinh La Thăng đã chủ trì nhiều cuộc họp của PVN và ban Chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, định hướng việc giao thầu cho PVC theo như đề nghị của bị can Trịnh Xuân Thanh.
Ông Đinh La Thăng giữ vai trò chính trong vụ án
Cơ quan tố tụng xác định, với việc ban hành chủ trương và chủ trì các cuộc họp để kết luận chỉ đạo quyết liệt PVB, PVC hoàn tất thủ tục chỉ định thầu cho liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T thực hiện gói thầu TK05 dự án Ethanol Phú Thọ trái quy định tại khoản 3 Điều 10, khoản 1 Điều 96 luật Xây dựng năm 2003 dẫn đến hậu quả Dự án phải dừng thi công, gây thiệt hại cho PVB tính từ ngày dự án dừng thi công đến ngày khởi tố vụ án là hơn 543 tỷ đồng.
Cơ quan tố tụng nhận định: Hành vi của ông Đinh La Thăng đã phạm vào tội Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng, theo khoản 3 Điều 224 BLHS năm 2015. Ông Thăng được xác định là người giữ vai trò chính trong vụ án.
Quá trình điều tra, bị can Đinh La Thăng có thái độ thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra, trước đây có nhiều thành tích trong công tác. Đây là những tình tiết giảm nhẹ để xem xét áp dụng khi xét xử.
Đối với bị can Trịnh Xuân Thanh, với vai trò Tổng Giám đốc, Chủ tịch HĐQT PVC, biết rõ liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện gói thấu TK05 dự án Ethanol Phú Thọ nhưng vẫn tiếp nhận sự chỉ đạo của bị can Đinh La Thăng, Trần Thị Bình để xin được chỉ định thầu, gây thiệt hại đặc biệt lớn cho PVB.
Ngoài hành vi trên, lợi dụng chức vụ, quyền hạn là Chủ tịch HĐQT PVC có tỷ lệ góp vốn tại PVC Kinh Bắc, bị can Trịnh Xuân Thanh đã bàn bạc với bị can Đỗ Văn Hồng về việc đầu tư mua 3.400m2 đất tại thôn 1, thị trấn Tam Đảo, huyện Tam Đảo, Vĩnh Phúc của công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Công nghệ Mefrimex bằng tiền tạm ứng cho thực hiện dự án của PVC.
Bị can Thanh chỉ đạo cán bộ dưới quyền tại PVC cho PVC – Kinh Bắc tạm ứng trái quy định 25 tỷ đồng; bản thân bị can Thanh hưởng lợi 3 tỷ đồng.
Như vậy, VKS truy tố bị can Trịnh Xuân Thanh phạm 2 tội Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng và tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Tại 2 bản án hình sự phúc thẩm số 298/HSPT ngày 14/5/2018 và bản án hình sự phúc thẩm số 408/HSPT ngày 26/6/2018, bị cáo Đinh La Thăng bị TAND Cấp cao tại Hà Nội xử phạt 13 năm và 18 năm tù cùng về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Tổng hợp hình phạt chung cho cả hai bản án mà bị cáo Đinh La Thăng phải chấp hành là 30 năm tù.