Theo thống kê mới nhất của Tổng cục Thuế, tổng số thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) 10 tháng đầu năm 2020 đạt hơn 100.413 tỉ đồng, tăng hơn 4% so với cùng kỳ năm trước.

Đóng góp lớn nhất vào số thu thuế TNCN là từ tiền lương, tiền công với gần 72.548 tỉ đồng; thu từ chuyển nhượng bất động sản, nhận thừa kế và quà tặng từ bất động sản và thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán lần lượt đạt 12.589 tỉ đồng và 1.699 tỉ đồng.

Ngược lại, thuế thu nhập từ hoạt động sản xuất kinh doanh của cá nhân và thu nhập từ cho thuê tài sản giảm nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.

Đáng chú ý, vừa qua, theo phản ánh trên một số báo đài, một số giáo viên có thu nhập từ nhiều nơi (viết sách, thỉnh giảng...) bỗng bị cơ quan thuế gửi 'trát' truy thu thuế TNCN nhiều năm với số tiền lên đến hàng trăm triệu đồng, trong đó gần một nửa là tiền phạt và chậm nộp.

Theo phản ánh của các giáo viên, trước khi trả thu nhập cho họ, các đơn vị đều khấu trừ thuế TNCN 10%. Do đó, các giáo viên nghĩ rằng đã nộp thuế đủ, cuối năm chỉ ủy quyền quyết toán thuế phần thu nhập đã nộp tại phòng tài vụ nhà trường. Bất ngờ gần đây họ nhận "trát" truy thu thuế TNCN trong 6 năm, từ 2014 đến 2019, với số tiền lên đến vài trăm triệu đồng.

"Tôi đã đến cơ quan thuế làm việc và được giải thích theo quy định lẽ ra mỗi cuối năm tôi phải tổng hợp các nguồn thu nhập để quyết toán thuế TNCN theo biểu thuế lũy tiến từng phần. Còn số tiền mà các bên chi trả thu 10% chỉ là tạm khấu trừ. Do tôi không tổng hợp lại để quyết toán nên cơ quan thuế tính tiền chậm nộp 0,03%/ngày, tương đương 10,8%/năm, dẫn đến số tiền phạt, chậm nộp thuế từ năm 2014 đến nay lên đến gần 65% số tiền thuế thiếu”, một giảng viên cho hay.

Lý giải việc truy thu thuế này, Tổng cục Thuế cho biết, Thông tư 156/2013/TT-BTC và Thông tư 92/2015/TT-BTC đã quy định rõ, trường hợp người nộp thuế là cá nhân cư trú có nhiều nguồn thu nhập từ tiền lương, tiền công có số thuế phải nộp thêm thì có trách nhiệm khai quyết toán thuế TNCN.

Trường hợp người nộp thuế khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp đã bị cơ quan thuế kiểm tra phát hiện, ngoài việc bị xử phạt nộp đủ số tiền thuế thiếu, tiền chậm nộp tiền thuế vào ngân sách nhà nước còn bị xử phạt về hành vi khai sai theo quy định tại Điều 10 Nghị định 129/2013/NĐ-CP ngày 16/10/2013 của Chính phủ.

Theo quy định, người nộp thuế tự khai, tự chịu trách nhiệm. Ngành thuế được quyền truy thu số thuế còn thiếu trong vòng 10 năm.

Ông Nguyễn Duy Minh, Vụ phó Vụ quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh, cá nhân, thời gian qua, cơ quan thuế các cấp đã thường xuyên tuyên truyền, rà soát, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện nghĩa vụ thuế của các cá nhân, đặc biệt là các cá nhân có nhiều nguồn thu nhập. Qua đó, đôn đốc các cá nhân khai, nộp bổ sung số thuế còn thiếu vào ngân sách nhà nước.

Tuấn Nguyễn