Krish Foundary Inc - tổ hợp các tòa nhà tại thành phố Beaver Dam, nơi ở của 16.000 dân, cách Milwaukee khoảng 1 giờ lái xe - khởi đầu năm 2020 với việc chứng kiến số lượng đơn hàng tăng vọt, một phần nhờ vào việc các khách hàng lớn chuyển hướng sang hợp tác với các lò đúc trong nước thay vì tại Trung Quốc như trước.

Chưa dừng lại ở đó, họ còn nhận được nhiều đơn hàng lớn chế tạo linh kiện sản xuất máy thở từ General Electrics nhằm đối phó với đà lan rộng của dịch bệnh Covid-19.

Mùa hè đến, tình hình kinh doanh của công ty bắt đầu đi xuống. Hiện tại, tình hình vẫn không khả quan hơn, và đó cũng là tình trạng chung của ngành sản xuất, mà đối với nhiều người, tưởng chừng như rất vững chắc nhưng thực chất lại rất dễ bị ảnh hưởng bởi các tác động thị trường.

Các chỉ số đo lường hoạt động sản xuất, ví dụ như chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) của Viện Quản lý Nguồn cung (ISM), cho thấy ngành sản xuất đang có những bước phục hồi từ những tác động của Covid-19.

Nhưng quãng đường quay trở lại thời kỳ vinh quang không hề bằng phẳng. Fed ngày 17/11  cho biết trong khi sản lượng sản xuất các mặt hàng tiêu dùng đã hồi phục tương đương với mức trước đại dịch, nhưng sản lượng của những công ty sản xuất hàng phụ trợ lại chưa đạt được những bước tăng trưởng đáng mơ ước như vậy.

Nhân viên làm việc tại Kirsh Foundry, Beaver Dam, bang Wisconsin, Mỹ, năm 2018. Ảnh: Reuters.

Nhưng một phân khúc trong ngành sản xuất Mỹ, nơi bao gồm các công ty như của Krish, chuyên bán hàng hóa cho các công ty khác, và nhiều công ty khác nữa lại không thể phát triển mạnh mẽ do lực cầu yếu của thị trường.Thực tế, một vài ngành công nghiệp tại Mỹ đang bùng nổ nhanh chóng, và thậm chí nguồn cung một số mặt hàng tiêu dùng còn bị thiếu hụt. Người dân Mỹ, vốn đang buộc phải ở nhà nhiều hơn và hạn chế đi lại đường không, đang có xu hướng mua nhiều hơn các mặt hàng như xe tải, vật dụng dân dụng, các phương tiện giải trí và cả thuyền.

Caterpillar, công ty được coi là một trong những cánh chim đầu đàn trong lĩnh vực sản xuất của Mỹ, báo cáo doanh thu giảm ít nhất 20% trong 3 mảng kinh doanh chính trong quý III. Trong khi đó, 3M cũng cho biết doanh thu sụt giảm, chỉ bằng một nửa so với cùng kỳ năm ngoái. Ông lớn ngành hàng không Boeing đang “chìm sâu” trong khủng hoảng.

Một làn sóng Covid-19 mới, đang bao phủ khu vực thượng trung tây, nơi nhiều công ty trong ngành có các cơ sở sản xuất, là trở ngại lớn nhất. Nếu như các nhà chức trách quyết định cho tạm dừng tất cả hoạt động sản xuất, kinh doanh nhằm kìm chế đà lan rộng của dịch bệnh, điều đó sẽ khiến cho nỗi đau của các nhà sản xuất linh kiện cũng như nhiều doanh nghiệp khác, vốn lệ thuộc vào nguồn chi tiêu doanh nghiệp mạnh mẽ, càng kéo dài thêm.

“Ở thời điểm hiện tại, tôi mới chỉ dám chắc rằng 2021 sẽ là một năm tồi tệ, cho dù ai sẽ trở thành tổng thống”, theo Krish, đang điều hành doanh nghiệp của gia đình được ông nội thành lập vào năm 1937, giữa thời kỳ Đại khủng hoảng.

Cuộc khủng hoảng 'không theo quy luật'

Không có nhiều ngành cơ bản hơn là những lò đúc. Những nhà máy đó, chuyên sản xuất các sản phẩm kim loại đúc sẵn, là thước đo vô cùng hữu hiệu cho sức khỏe của cả ngành sản xuất rộng lớn hơn.

9 trong 10 vật dụng sử dụng được trong một khoảng thời gian dài có bao gồm những linh kiện đúc bằng kim loại, vốn được chế tạo bằng việc đổ kim loại lỏng vào những chiếc khuôn nhằm tạo ra những bộ phân sau đó được mài dũa và đánh bóng trước khi được vận chuyển tới các nhà máy khác. Trong khi vật liệu đúc được tìm thấy trong nhiều sản phẩm hàng hóa tiêu dùng, trong đó bao gồm xe hơi và máy giặt, nhưng phần lớn đầu ra của ngành công nghiệp này lại chủ yếu được sử dụng trong các sản phẩm như máy ủi, cần cẩu và máy bay.

Krish ước tính doanh thu của công ty sẽ giảm khoảng 11% trong năm nay, kết quả tạm coi là chấp nhận được trong bối cảnh có thời điểm doanh thu của họ sụt giảm tới một nửa. Ông cho nghỉ việc 1/3 trong tổng số 115 nhân viên, trong đó bao gồm cả nhân viên toàn và bán thời gian, cho dừng tất cả dự án vốn (các dự án đầu tư trong dài hạn, thâm dụng vốn với mục đích xây dựng, bổ sung hoặc cải thiện giá trị các tài sản vốn).

12 khách hàng lớn nhất của công ty, trong đó bao gồm Caterpillar, Deere & Co và nhà chế tạo động cơ Cummins, đã cắt giảm các đơn hàng, và không thể dự báo đến bao giờ các đơn hàng mới quay trở lại tương đương với thời kì tiền Covid-19. Nhưng, một dấu hiệu tích cực, ông cho biết, đó là khối lượng đơn hàng đã tăng lên nhanh chóng trong khoảng thời gian vài tuần trở lại đây, dẫn đầu bởi Deere.

Nhân viên làm việc tại Kirsh Foundry, Beaver Dam, bang Wisconsin, Mỹ, năm 2018. Ảnh: Reuters.

Điều khiến ông cảm thấy lo ngại về đà sụt giảm này, đó chính là tính chất “không theo quy luật”. “Ngay cả trong cuộc khủng hoảng 2008-2009, sau một thời điểm cụ thể, bạn sẽ nhìn thấy tình hình bắt đầu xoay chuyển. Bạn biết rằng mọi thứ sẽ quay trở lại bình thường”, ông nói. “Đây là một cuộc khủng hoảng kinh tế bất bình thường”.

Hiện tại, ông gặp rất nhiều khó khăn trong việc vận chuyển các đơn hàng công ty có, vì dịch bệnh đã trực tiếp ảnh hưởng đến lò đúc.

Trong tháng 9, một trong số những quản lý của ông có kết quả xét nghiệm dương tính, sau khi người đó có tiếp xúc gần với khoảng 12 công nhân trong khắp nhà máy. Sau đó, trưởng phòng kế hoạch, một trong những nhân viên quan trọng nhất của công ty, cũng được ghi nhận mắc Covid-19, điều đó có nghĩa nhân viên quản lý vận chuyển, người làm việc rất gần với cô ấy, phải cách ly.

Có thời điểm, nhà máy có tới 19 công nhân viên, chiếm 1/4 lực lượng lao động sau khi đã bị cắt giảm, bị ốm hoặc phải thực hiện cách ly. Số lượng đó giờ chỉ còn một người. Nhưng việc tính toán của Krish về số lượng nhân viên mà ông cần là một bài toán khó, bởi ông còn phải cân nhắc tới lực lượng lao động phòng bị trong trường hợp nhiều nhân viên phải nghỉ phép với các lý do liên quan Covid-19. Ông đang cố thuê thêm công nhân, một phần là để bù đắp cho số lượng công nhân khác nghỉ phép, một phần là để đáp ứng số lượng đơn hàng tăng lên trong khoảng thời gian gần đây.

Krish là thành viên của Grey Iron Founders Association, một nhóm bao gồm 16 lò đúc, họp mặt hàng quý tại Chicago, bang Illinois, để thảo luận về tình hình kinh doanh. Trong cuộc gặp gần đây nhất, phần lớn các doanh nghiệp đều gặp phải những vấn đề tương tự nhau.

“Phần lớn chúng tôi bị thiệt hại khoảng 30% trong năm nay”, ông nói.

Thomas Teske, giám đốc điều hành của EJ, lò đúc tại East Jordan, Michigan, cho biết doanh nghiệp của ông ít bị ảnh hưởng vì chuyên cung cấp sản phẩm cho các dự án cơ sở hạ tầng của chính phủ.

“Chỉ có một bang duy nhất cho dừng toàn bộ các hoạt động xây dựng, đó là Pennsylvania, nhưng điều đó cũng chỉ xảy ra trong một vài tuần”, ông cho biết. “Tuy nhiên chúng tôi không phải là không lo lắng”, vì các dự án cơ sở hạ tầng lớn của chính phủ phụ thuộc vào nguồn thu thuế.

“Vốn sẽ trở thành một vấn đề lớn”, Teske chia sẻ. “Thật khó để có thể dự đoán trước được tương lai”.