Vào bốn năm trước, chỉ mười hai giờ sau khi truyền thông Mỹ tuyên bố rằng ông Donald Trump là tổng thống tiếp theo của Mỹ, các quan chức tại trụ sở Tuần tra Biên giới ở Washington, D.C. đã lặng lẽ khởi động một chiến dịch mới, không phải để bắt những kẻ buôn lậu ma túy hoặc buôn người, mà để thu hút sự chú ý những người sẽ được ông Trump bổ nhiệm, những người sẽ nắm quyền kiểm soát chính phủ mới.
“Chúng ta đang phải tiến hành mọi việc nhanh chóng tại trụ sở chính để chuẩn bị cho chính quyền mới” - người đứng đầu các hoạt động thực thi pháp luật email cho các đồng nghiệp để hối thúc quá trình chuyển giao quyền lực mới vào ngày 9-11-2016, một ngày sau khi bầu cử diễn ra.
Không tiến hành được quá trình chuyển giao quyền lực
Trong năm nay, tiến trình chuyển giao quyền lực trong năm nay vẫn chưa diễn ra khi Tổng thống Donald Trump tiếp tục thách thức kết quả bầy cử, tuyên bố cuộc bầu cử bị gian lận và đâm đơn kiện kết quả bỏ phiếu ở nhiều nơi. Trong khi đó, hiện vẫn còn nhiều bang chưa kiểm phiếu xong.
"Hai quá trình chuyển giao quyền lực hoàn toàn trái ngược nhau" - một quan chức giấu tên của Mỹ cho biết.
Hàng trăm email của trụ sở Tuần tra Biên giới mà đài ABC News thu được thông qua Đạo luật tự do thông tin đã cung cấp một cái nhìn hiếm hoi về việc các cơ quan chính phủ làm gì để chuẩn bị cho một chính quyền mới.
“Như chúng ta đều biết, một trong những chủ đề chiến dịch trọng tâm của Tổng thống đắc cử Donald Trump là an ninh biên giới. Nhiệm vụ ưu tiên của chúng ta là sẵn sàng cung cấp thông tin chính xác và tốt nhất, càng nhanh càng tốt để tận dụng mọi cơ hội để cho chính quyền mới thấy được chúng ta là ai, chúng ta làm gì và chúng ta cần gì để hoàn thành sứ mệnh của mình"- quyền Phó giám đốc hoạt động của Cơ quan Tuần tra Biên giới ở Washington D.C. gửi email cho các quan chức cấp cao khác vào ngày 10-11-2016.
Các quan chức chính phủ hiện tại nói với đài ABC News rằng việc lập kế hoạch chi tiết như vậy không diễn ra trong năm nay, cũng như các cuộc họp giao ban để bàn giao tài liệu cũng chưa được diễn ra, các quan chức chính phủ hiện tại cho biết.
Ông Trump đến nay vẫn chưa chịu nhượng bộ và không chấp nhận kết quả bầu cử. Ảnh: GETTY IMAGE
Tại Bộ quốc phòng, một quan chức cấp cao đã ban hành hướng dẫn cho toàn bộ lực lượng lao động của mình một tuần sau cuộc bầu cử diễn ra.
"Mọi điều vẫn ở chế độ như trước bầu cử" - theo bảng hướng dẫn mà đài ABC News có được cho thấy.
“Cho đến khi Quản trị viên của GSA chính thức xác định được người chiến thắng, các Bộ phận và cơ quan không được phép tham gia vào bất kỳ nhóm chuyển đổi nào. Chúng tôi không biết khi nào điều đó sẽ xảy ra” - hướng dẫn của Bộ Quốc phòng cho biết thêm.
Tại Bộ Tư pháp, nhiều quan chức sự nghiệp, những người vào thời điểm này bốn năm trước đã tập hợp các tài liệu mô tả các cuộc điều tra tội phạm đang diễn ra thì năm nay vẫn chưa bắt đầu công việc chuyển giao cho nhóm của ông Biden "do tình hình" hiện nay, một nguồn thạo tin với vấn đề nói với ABC News.
Chậm chuyển giao quyền lực gây nguy hiểm cho an nình quốc gia
Trên thực tế, các quan chức an ninh quốc gia hiện tại và trước đây nói rằng việc chính quyền Tổng thống Trump chậm trễ chia sẻ các tài liệu liên quan đến chính sách có thể chỉ gây ra sự khó chịu. Tuy nhiên, việc chậm trễ trong việc chia sẻ thông tin về các mối đe dọa và các thông tin tình báo ngoại giao khiến họ lo ngại hơn nhiều.
“Đó là điều nguy hiểm” - ông Jordan Strauss, một cựu quan chức Bộ Tư pháp và Nhà Trắng, người đã giúp biên soạn các tài liệu liên quan đến an ninh quốc gia cho quá trình chuyển đổi sắp vào bốn năm trước nhận định.
Theo luật, các cơ quan chính phủ phải bắt đầu biên soạn tài liệu tóm tắt cho chính quyền mới ngay cả trước khi cuộc bầu cử diễn ra. Tuy nhiên, những tài liệu đó không thể được chia sẻ với ban quản trị sắp tới cho đến khi Cơ quan Quản lý Dịch vụ Tổng hợp (GSA) “xác định được” người chiến thắng.
Ông Biden lo ngại việc chậm chuyển giao quyền lực sẽ gây ảnh hưởng nhiều đến an ninh quốc gia và trước mắt là vấn đề chống dịch COVID-19. Ảnh:AFP
Bất chấp việc chuyển đổi đang bế tắc các nhân viên trong một số cơ quan chính phủ vẫn đang soạn thảo các bản ghi nhớ bổ sung, để đến khi ông Biden chính thức được xác định là tổng thống thì họ sẽ chia sẻ các thông tin đó cho ông, một quan chức Mỹ cho biết.
Tuần trước, ông Biden đã mô tả sự chậm trễ trong việc xác định người chiến thắng là "hoàn toàn vô trách nhiệm", nói rằng "không có lý do gì" cho việc chính quyền Tổng thống Trump không chia sẻ thông tin và tài liệu liên quan đến đại dịch COVID-19 nói riêng.
“Tôi không biết động cơ của ông ấy, nhưng tôi nghĩ điều đó hoàn toàn vô trách nhiệm. Tôi muốn biết chính xác chính quyền ông Trump đang thực hiện chương trình phát triển vaccine ngừa COVID-19 Warp Speed như thế nào và cách họ lập kế hoạch. Các thống đốc nói rõ rằng việc đánh bại COVID-19 sẽ đòi hỏi tất cả chúng ta phải hợp tác cùng nhau”- ông Biden bức xúc.