Đây là lần đầu tiên hội nghị AMMTC 14 được tổ chức dưới hình thức trực tuyến. Tham dự hội nghị có các Bộ trưởng phụ trách phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia của các nước ASEAN, Tổng Thư ký ASEAN, Chủ tịch Hội nghị những người đứng đầu ASEAN về lãnh sự và xuất nhập cảnh (DGICM).

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Bộ trưởng Tô Lâm và các đại biểu dự lễ khai mạc.

Cùng dự hội nghị tại điểm cầu Hà Nội có Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng; đại diện Ban Thư ký ASEAN và đại diện của 9 Đại sứ quán các nước ASEAN tại Hà Nội; đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, thành phố Hà Nội. Về phía Bộ Công an có các đồng chí Thứ trưởng và lãnh đạo một số cục nghiệp vụ.

Phát biểu chào mừng hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, từ đầu năm 2020, các nước ASEAN đã trải qua những thời khắc khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, cũng như nhiều thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản bởi thiên tai, bão lũ, hạn hán gay gắt.

Tuy vậy, trong hoàn cảnh đó, bản sắc và tình đoàn kết, gắn bó, năng lực tự cường của Cộng đồng ASEAN vẫn tiếp tục được duy trì và đề cao. "Với trọng trách Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam đã đồng hành cùng các nước ASEAN, chủ động thích ứng, thực hiện "mục tiêu kép" vừa đẩy mạnh phát triển, vừa kiểm soát hiệu quả đại dịch", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chào mừng hội nghị.

Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 vừa qua, lãnh đạo các nước ASEAN đã trao đổi, thống nhất nhiều biện pháp, định hướng lớn cho Cộng đồng ASEAN phát triển vững mạnh với người dân luôn ở vị trí trung tâm, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp sớm khắc phục hậu quả dịch bệnh, ổn định đời sống, trật tự xã hội, tăng trưởng kinh tế.

Trong đó, Cộng đồng Chính trị-An ninh là một trụ cột quan trọng để xây dựng Cộng đồng ASEAN đoàn kết, vững mạnh, phát huy vị thế và vai trò trung tâm trong các vấn đề an ninh khu vực. Trong 5 năm đầu thực hiện Kế hoạch tổng thể Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN 2025, đã có 96% dòng hành động được đưa vào thực hiện. "Đây là con số ấn tượng, nhờ sự đóng góp to lớn của cơ chế AMMTC", Thủ tướng khẳng định.

Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam cũng cho biết, vừa chống dịch COVID-19, nhưng các nước cũng đối mặt với một "kẻ thù nguy hiểm" khác, đó là tội phạm xuyên quốc gia ngày càng gia tăng với hình thức, thủ đoạn tinh vi mới.

"Khi các biện pháp chống dịch, làm đình trệ hoạt động sản xuất, kinh doanh, gia tăng tỷ lệ thất nghiệp… góp phần làm phát sinh các loại tội phạm, nhất là tội phạm lợi dụng không gian mạng. Thực tế này đòi hỏi các nước ASEAN, đặc biệt là các cơ quan thực thi pháp luật cần phải tìm ra các giải pháp, phương hướng phòng, chống tội phạm trong tình hình mới", Thủ tướng chỉ rõ.

Hội nghị AMMTC14 được tổ chức theo hình thức trực tuyến. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự và phát biểu chào mừng hội nghị AMMTC 14 tại điểm cầu Hà Nội.

Đánh giá cao chủ đề Hội nghị AMMTC 14 là "ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia" do Bộ Công an Việt Nam đề xuất, Thủ tướng khẳng định điều đó đã thể hiện cam kết và quyết tâm mạnh mẽ của Bộ trưởng các nước ASEAN phụ trách phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, đóng góp vào duy trì môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực.

Trong bối cảnh dịch bệnh và những mối đe dọa về an ninh còn tiếp diễn phức tạp, Thủ tướng nêu ba ưu tiên đề nghị các nước ASEAN thúc đẩy, hướng tới xây dựng một ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, trong đó, thứ nhất, cần tiếp tục gắn kết thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và Tuyên bố Hà Nội về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025, đặc biệt chú trọng xây dựng Cộng đồng Chính trị-An ninh vững mạnh, qua đó khẳng định vai trò của cơ chế hội nghị AMMTC.

Thứ hai, Thủ tướng đề nghị các nước tăng cường xây dựng lòng tin, trao đổi thông tin cấp cao giữa cơ quan thực thi pháp luật các nước ASEAN, không để các tổ chức, cá nhân lợi dụng lãnh thổ nước này chống lại nước kia. Cuối cùng, các nước cần tiếp tục củng cố quan hệ hợp tác, tăng cường chia sẻ thông tin, kinh nghiệm giữa các nước ASEAN trong đấu tranh phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, nhằm đảm bảo an ninh, an toàn cho công dân ASEAN và ngăn chặn các bất ổn xã hội gây ra bởi tác động của đại dịch COVID-19.

"Tôi khẳng định cam kết của Việt Nam nỗ lực hết mình cùng các nước thành viên xây dựng Cộng đồng ASEAN hòa bình, ổn định và phát triển", Thủ tướng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Tô Lâm phát biểu khai mạc hội nghị AMMTC 14.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, để khẳng định sự chủ động, đoàn kết và quyết tâm mạnh mẽ của ASEAN trong việc thúc đẩy hoàn thành các mục tiêu đề ra, theo đề xuất của Bộ Công an Việt Nam, đây là lần đầu tiên hội nghị AMMTC có chủ đề "ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia".

Theo Bộ trưởng Tô Lâm, trong bối cảnh đại dịch COVID-19, nghiên cứu của các tổ chức quốc tế cho biết có khoảng 21 triệu người dân ở khu vực Đông Nam Á có thể mất việc làm. "Tỷ lệ thất nghiệp gia tăng kéo theo các vấn đề về an sinh xã hội, gây áp lực gia tăng tội phạm và phức tạp về trật tự xã hội, gây ra xung đột xã hội và bùng phát tội phạm", Bộ trưởng Tô Lâm nêu rõ.

Bên cạnh đó, dù các quốc gia phải đóng cửa biên giới đã khiến đi lại, giao thương giữa các nước trở nên ngưng trệ, nhưng, tình hình tội phạm xuyên quốc gia không vì thế mà thuyên giảm, trái lại, các băng nhóm tội phạm đã triệt để lợi dụng không gian mạng để gia tăng các hoạt động phạm tội.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Bộ trưởng Tô Lâm chào mừng hội nghị AMMTC 14.

Việc giãn cách xã hội và tăng cường làm việc trực tuyến đã khiến hoạt động tội phạm sử dụng công nghệ cao gia tăng cả về số vụ, tính chất, mức độ nghiêm trọng với nhiều phương thức, thủ đoạn mới, ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều lĩnh vực đời sống xã hội, gây khó khăn trong công tác phòng ngừa, đấu tranh.

"Ngoài ra, vấn nạn tin giả, thông tin sai sự thật liên quan đến dịch bệnh, gây hoang mang trong dư luận xã hội cũng gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh trật tự. Hơn nữa, các nước trong khu vực, trong đó có Việt Nam tiếp tục phải đối mặt trước những diễn biến phức tạp của tội phạm ma túy, tội phạm về môi trường, tội phạm đưa người di cư trái phép", Bộ trưởng Tô Lâm thông tin.

Trước xu hướng hợp pháp hóa việc sử dụng cần sa ở các nước phương Tây, khu vực Đông Nam Á được dự báo sẽ trở thành địa bàn trung chuyển về ma túy, làm gia tăng tội phạm về ma túy, gây mất an ninh trật tự, ảnh hưởng đến sự phát triển ổn định và hòa bình của khu vực.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Bộ trưởng Tô Lâm và các đại biểu dự hội nghị AMMTC 14 từ điểm cầu Hà Nội.

Đáng chú ý, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết thêm, một số nước trong khu vực đã phát hiện sự liên kết giữa băng nhóm tội phạm ma túy với tội phạm khủng bố. Theo đó, các nhóm khủng bố đã thông qua việc buôn bán ma túy trái phép để thu lợi nhuận, mua vũ khí thực hiện các vụ tấn công khủng bố.

Bộ trưởng Tô Lâm nêu rõ, dự báo tình hình thế giới và khu vực vẫn còn diễn biến phức tạp, khó lường. Thực tế, các thách thức và mối đe dọa liên quan đến vấn đề an ninh truyền thống và an ninh phi truyền thống vẫn đang hiện hữu ở khu vực.

"Trong bối cảnh đó, Bộ Công an Việt Nam cam kết tham gia tích cực và có trách nhiệm trong các khuôn khổ hợp tác của ASEAN, góp phần duy trì không gian hòa bình, ổn định để các nước tập trung khắc phục hậu quả dịch bệnh và phục hồi", Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh.

Hội nghị AMMTC 14 với chủ đề “ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia” là hoạt động đối ngoại quan trọng để Bộ Công an Việt Nam cùng cơ quan thực thi pháp luật các nước thành viên ASEAN khẳng định sự chủ động, đoàn kết, thống nhất và quyết tâm mạnh mẽ triển khai các nội dung hợp tác của ASEAN trong lĩnh vực phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia. Đồng thời, thể hiện sự ứng phó, thích ứng với tình hình mới, góp phần giữ vững đà hợp tác, liên kết khu vực, triển khai đầy đủ và đúng lộ trình các mục tiêu đề ra trong Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và Tuyên bố Hà Nội về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025.

Với phương châm gắn kết và chủ động thích ứng, chúng ta đã, đang và sẽ tiếp tục phát huy tinh thần đó để hợp tác đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm xuyên quốc gia trong thời gian tới để xây dựng Cộng đồng ASEAN gắn kết về chính trị, liên kết về kinh tế, có trách nhiệm về xã hội và hợp tác rộng mở với bên ngoài.

Ngay sau lễ khai mạc là phiên họp toàn thể Hội nghị AMMTC 14, do Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an, Trưởng AMMTC Việt Nam, chủ trì.

Tại phiên làm việc, Bộ trưởng các nước ASEAN sẽ cùng nhau đánh giá tình hình thế giới và khu vực có tác động đến diễn biến tội phạm xuyên quốc gia; thống nhất những giải pháp để thúc đẩy các mục tiêu đã đề ra trong Kế hoạch hành động ASEAN về phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia giai đoạn 2016-2025; đồng thời ghi nhận và thông qua các văn kiện về các sáng kiến, ý tưởng của các nước thành viên trong cơ chế AMMTC. Kết thúc phiên toàn thể, Bộ trưởng các nước ASEAN dự kiến thông qua Tuyên bố chung hội nghị AMMTC 14.