Liên quan đến vụ chắn thác 5 tầng làm thuỷ điện, sáng 27-11, ông Phan Nhật Thanh, chủ tịch UBND huyện Đắk R’lấp (Đắk Nông), cho biết Sở Kế hoạch đầu tư tỉnh đã có quyết định chấp thuận giãn tiến độ dự án thủy điện Đắk R’keh – thượng nguồn cụm thác 5 tầng – một danh lam nằm giữa xã Đắk Sin và Nam Bình, huyện Đắk R’lấp.

Dự án do Công ty cổ phần thủy điện Đại An làm chủ đầu tư được chấp thuận đầu tư lần đầu vào năm 2009, quyết định điều chỉnh vào năm 2016, có công suất 5MW nhưng mãi đến nay chưa thể triển khai dù tỉnh ủng hộ nhưng người dân kịch liệt phản đối để giữ lại "cảnh đẹp cho con cháu".

Thác 2 trên hệ thống tháng 5 tầng - Ảnh: TRUNG TÂN

Trước yêu cầu của người dân, năm 2019, Thường trực Tỉnh ủy Đắk Nông có chỉ đạo yêu cầu tỉnh buộc chủ đầu tạm dừng thi công, đánh giá toàn diện dự án, có điều chỉnh thiết kế cho phù hợp, đảm bảo cảnh quan, sinh thái cho cụm thác 5 tầng ở hạ du.

Tuy nhiên, sau thời gian dừng thi công, chủ đầu tư đã có tờ trình xin giãn và ngày 23-11, Sở kế hoạch và đầu tư tỉnh Đắk Nông đã ý quyết định chấp thuận. Theo tiến độ mới, thời gian chuẩn bị mặt bằng sẽ vào tháng 12-2020, việc triển khai xây dựng bắt đầu từ tháng 1 đến tháng 12-2021 và dự kiến đưa dự án vào hoạt động từ tháng 1 đến tháng 6-2022.

Trước đó, sau nhiều lần gia hạn chủ trương, UBND tỉnh Đắk Nông có "tối hậu thư" yêu cầu, việc khởi công dự án là ngày đầu tháng 1-2017. Quá thời hạn trên, Công ty Cổ phần Thủy điện Đại An không khởi công theo quy định, UBND tỉnh sẽ thu hồi chủ trương đầu tư và không chịu trách nhiệm về các khoản chi phí mà công ty bỏ ra để thực hiện dự án.

Tuy nhiên, đến tháng 6-2018, dự án này lại được Sở Kế hoạch và Đầu tư chấp thuận giãn tiến độ đầu tư sang các năm từ đầu 2019 đến cuối 2020. Như vậy, đây là lần giãn tiến độ thực hiện lần thứ 2 của dự án thủy điện Đắk R’Keh, Đa Anh Kông.

Theo hồ sơ, dự án có 2 đập trên các dòng suối Đắk R’ké cao 7m, hồ hơn 1ha (dung tích hơn 20.000m3) và đập chính trên dòng Da Anh Kông cao 6m, hồ chiếm đất hơn 2ha (dung tích hơn 430.000m3), hai suối thông nhau bằng ống thông hồ nên hỗ trợ nguồn nước qua lại.

Chủ đầu tư cam kết, nguồn nước duy trì cho cụm thác 5 tầng là 0,89m3/s và trong các tháng 2,3,4 hàng năm, nhà máy không phát điện để đảm bảo nguồn nước cho dòng thác vào mùa khô. Công ty cổ phần Đại An cũng cam kết rằng việc phát triển thủy điện góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương, không ảnh hưởng gì đến cụm thác 5 tầng.

Khoản "đóng góp cho địa phương" như chủ đầu tư khẳng định, theo ông Lê Văn Thị - giám đốc Sở Công thương Đắk Nông, hàng năm thủy điện này cung cấp cho lưới điện quốc gia khoảng 18 triệu KWh, doanh thu khoảng 17,7 tỉ đồng, qua đó nộp các loại thuế 4 tỉ đồng/năm.

Như Tuổi Trẻ Online đã đưa tin, dự án thủy điện Đắk R’ké có tổng công suất 5MW với tổng mức đầu tư ban đầu hơn 128 tỉ đồng được cấp chủ trương đầu tư lần đầu vào năm 2009 cho Công ty cổ phần thủy điện Đắk Nông.

Theo chủ trương đầu tư ban đầu, dự án này bao chiếm gần 270ha đất tại khu vực này và đi vào hoạt động vào năm 2011. Tuy nhiên, sau đó dự án được ‘bán’ lại cho Công ty cổ phần Đại An (Đắk Nông).

Ông Nguyễn Văn Xưởng (50 tuổi, trú thôn 5, xã Đắk Sin) cho biết thác 5 tầng này được người dân tự phát hiện, chưa được đầu tư. Nếu thuỷ điện chặn trên thuượng nguồn nguy cơ phá vỡ cảnh quan - Ảnh: TRUNG TÂN

Năm 2016, UBND tỉnh Đắk Nông có quyết định điều chỉnh dự án và vẫn giữ công suất 5MW nhưng giảm số diện tích bao chiếm đất còn hơn 24ha. Riêng đập chắn nước dự án này vẫn nằm ngay thượng nguồn thác 1 trong cụm thác 5 tầng.

Đây là điều khiến người dân khu vực và khách du lịch rất lo lắng vì nguy cơ dự án thủy điện sẽ phá vỡ cảnh quan, khai tử cụm thác tuyệt đẹp này.