Theo các doanh nghiệp (DN), chuyển đổi số bắt buộc với mọi DN nhưng dịch Covid-19 như chất xúc tác giúp quá trình chuyển đổi số diễn ra nhanh hơn. Chẳng hạn, ví MoMo đã có thêm 10 triệu người dùng chỉ trong 9 tháng, ngành bán lẻ truyền thống cũng đã phát triển được lượng khách hàng trực tuyến sau thời gian đẩy mạnh hoạt động bán hàng online trong 2 đợt bùng phát dịch Covid-19.

Tiểu thương cũng làm quen với số hóa

Trong lĩnh vực sản xuất - kinh doanh, hầu hết DN đang đầu tư cho thương mại điện tử (TMĐT), lập đội ngũ riêng để kinh doanh online và sẵn sàng thay đổi về logistics để vận hành hệ thống TMĐT. Tháng 11, Phúc Sinh Group vừa công bố việc tiên phong chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp, đồng thời mắt giao diện website, mobile app Kphucsinh và phát động cuộc thi "Sáng tạo không giới hạn" cùng K Coffee và K Pepper. Chuỗi sự kiện này được xem là cột mốc để Phúc Sinh từ vị trí tốp đầu trong ngành sản xuất nông nghiệp lấn sân sang lĩnh vực bán lẻ và cạnh tranh TMĐT.

Ở quy mô DN nhỏ và siêu nhỏ, việc làm quen với TMĐT cũng mở ra cơ hội làm ăn mới. Điển hình là sau thành công của 5 ngày "Chợ phiên online Chợ Lớn" vào cuối tháng 9, Hội DN quận 5, TP HCM đang cùng các đơn vị thành viên trong ban tổ chức tích cực chuẩn bị cho chợ phiên lần 2 kéo dài 3 tuần trong dịp Tết nguyên đán sắp tới.

"Trong lần tổ chức đầu tiên, có 62 DN, hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn quận 5 tham gia bán hàng trên website chung chophiencholon.vn. Kết quả, 80% DN bán được hàng với doanh thu hơn 1 tỉ đồng, DN rất mừng. Càng mừng hơn là đa số DN, thương nhân ở quận 5 hoạt động bán sỉ nên giá hàng hóa đưa lên website chophienonline.vn rất cạnh tranh so với giá bán lẻ của nhiều trang bán hàng qua mạng khác nên được nhiều khách hàng ở miền Bắc, miền Trung liên hệ đặt hàng. Hệ thống siêu thị Aeon, Saigon Co.op cũng đặt vấn đề hợp tác thu mua mặt hàng quần áo may sẵn của một hộ thương nhân chợ An Đông tham gia trên chợ phiên" - ông Trần Huy Cường, Phó Chủ tịch Thường trực Hội DN quận 5, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Phát triển kinh tế và Cung ứng lao động quận 5, nói về lý do số DN, tiểu thương đăng ký tham gia chợ phiên online lần 2 tăng gấp 6 lần so với lần 1.

Việc chuyển đổi sang mô hình kinh doanh trực tuyến đã trở thành giải pháp tất yếu đối với DN, giúp DN, hộ kinh doanh tiếp cận lượng khách hàng mới thông qua kênh mua sắm online nhằm thúc đẩy hoạt động kinh doanh ứng phó với đại dịch và phát triển kinh tế. "Có thể thấy chợ phiên online nói riêng và TMĐT nói chung đáp ứng xu hướng, mục tiêu chuyển đổi số cho các DN nhỏ và vừa. Cụ thể, hình thức bán hàng online tại chợ phiên giúp các DN truyền thống bắt đầu tiếp cận với TMĐT, hiểu được tầm quan trọng của hoạt động chuyển đổi số, thúc đẩy ứng dụng công nghệ hiện đại để thay đổi mô hình hoạt động kinh doanh, cách thức vận hành, nâng cao khả năng cạnh tranh và tạo ra những giá trị mới cho DN" - ông Cường nêu nhận xét.

Nhiều thuận lợi

Theo các chuyên gia về bán lẻ và công nghệ, Việt Nam có nhiều thuận lợi cho quá trình chuyển đổi số như: tỉ lệ và tốc độ internet cao, người dân rất yêu thích công nghệ và chi cho chuyển đổi số ngày càng giảm là những thuận lợi cơ bản. DN nào cũng có thể chuyển đổi số. Những DN lớn cần quy trình, hệ thống phức tạp có thể đầu tư tài chính, nhân sự để xây dựng hệ thống riêng. DN nhỏ và vừa có thể mua hoặc thuê hệ thống, giải pháp của bên thứ ba...

Hiệp hội DN TP HCM (HUBA) nhận định chuyển đổi số là xu thế nhưng cũng là lợi ích cho sự phát triển bền vững của DN trong bối cảnh hội nhập. Tuy nhiên, phần lớn DN nhỏ và vừa còn nhận thức khác nhau về chuyển đổi số, nhiều DN có tâm lý lo ngại hoặc né tránh thực hiện. Trước thực trạng đó và nhu cầu đẩy mạnh chuyển đổi số trong DN, góp phần xây dựng TP thông minh, HUBA đang phối hợp cùng Hội Tin học TP HCM và một số đơn vị thực hiện chương trình hỗ trợ DN chuyển đổi số với mục tiêu từ nay đến giữa năm 2021 có thể tư vấn hỗ trợ cho các DN hiểu đúng, hiểu đủ và nhận thức rõ hơn về chuyển đổi số để có kế hoạch hành động phù hợp. "Tôi tin rằng với những bước khởi đầu vững chắc, sự hỗ trợ mạnh mẽ và kịp thời của các cơ quan nhà nước, các đối tác cung cấp dịch vụ uy tín và quyết tâm của cộng đồng DN nhỏ và vừa TP HCM, chuyển đổi số sẽ không còn là khái niệm xa vời" - ông Chu Tiến Dũng, Chủ tịch HUBA, nói.

Theo ông Trần Anh Tuấn - Phó Chủ tịch Hội Tin học TP HCM, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Công nghệ Sao Bắc Đẩu - vấn đề cốt lõi hiện nay là các đơn vị tư vấn, cung cấp dịch vụ cần đẩy mạnh tiếp thị, truyền thông cho DN hiểu việc thực hiện số hóa ở mức độ đơn giản ban đầu, không đòi hỏi quá nhiều chi phí đầu tư, không cần nguồn nhân lực cũng như tính an toàn, bảo mật thông tin...