Nhà nước mới chỉ nhận cổ tức từ 14 doanh nghiệp năm 2019

Lan Nhi

(TBKTSG Online) - Năm 2019, các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) do bộ ngành quản lý vẫn làm ăn tốt với 40 trong tổng số 47 doanh nghiệp có lợi nhuận nhưng mới chỉ có 14 doanh nghiệp trong số này chia cổ tức cho Nhà nước.

Vinacafe Biên Hòa là doanh nghiệp làm ăn thua lỗ trong số các doanh nghiệp có vốn nhà nước. Ảnh: Tinnhanhchungkhoan.vn

Trong báo cáo mới nhất gửi Thủ tướng Chính phủ về kết quả giám sát tài chính, đánh giá hiệu quả hoạt động và xếp loại doanh nghiệp năm 2019, Bộ Tài chính cho biết, tổng doanh thu năm ngoái của 138 DNNN do bộ ngành quản lý đạt 924.961 tỉ đồng, tăng gần 25% so với năm trước đó. Riêng doanh thu của 13 doanh nghiệp, tập đoàn lớn thuộc Ủy ban quản lý vốn nhà nước (CMSC) quản lý đã chiếm 72% tổng số doanh thu này. Theo đó, lợi nhuận sau thuế của 138 doanh nghiệp đạt hơn 83.000 tỉ đồng, giảm 5,32%.

Chủ yếu các doanh nghiệp trong danh sách 138 DNNN làm ăn có lãi, số ít thua lỗ. Nhưng bóc tách riêng thì chỉ có 46/138 doanh nghiệp do bộ ngành làm đại diện chủ sở hữu được đánh giá là an toàn về tài chính. Nhiều doanh nghiệp đối diện với nguy cơ rủi ro về tài chính. Trong số các doanh nghiệp do bộ ngành còn quản lý (các doanh nghiệp, tập đoàn lớn đã bàn giao về CMSC quản lý - PV), dù đạt doanh thu năm 2019 lên đến 337.810 tỉ đồng (giảm gần 5% doanh thu) và tăng xấp xỉ 26% lợi nhuận sau thuế (34.408 tỉ đồng) thì chỉ có 14 doanh nghiệp gửi báo cáo cho biết họ đã chia cổ tức cho phần vốn nhà nước với số tiền 16.752 tỉ đồng.

Trước đó, trong Báo cáo về hoạt động đầu tư và quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp năm 2019 mà Chính phủ gửi cho Quốc hội hồi tháng 10 năm nay, kết thúc năm tài chính 2019, có 419 doanh nghiệp do nhà nước nắm 100% vốn điều lệ, 372 doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp của nhà nước. Tổng tài sản của các doanh nghiệp có vốn nhà nước đạt 3,8 triệu tỉ đồng, tăng 3% so với thực hiện năm 2018. Có 107/818 doanh nghiệp bị lỗ.

Báo cáo của Công ty mẹ tập đoàn kinh tế, công ty mẹ Tổng công ty nhà nước, công ty mẹ trong nhóm công ty mẹ - công ty con (sau đây gọi là công ty mẹ) có tổng tài sản là 1,93 triệu tỉ đồng. Trong số đó, tài sản cố định chiếm 18% tổng tài sản. Hệ số tự tài trợ tài sản cố định (vốn chủ sở hữu/giá trị tài sản cố định) của các công ty mẹ năm 2019 là 3,15 lần cho thấy mức độ sử dụng vốn chủ sở hữu để đầu tư vào tài sản cố định phục vụ mục đích sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp khá cao.
Nhưng hệ số quay vòng tổng tài sản (doanh thu thuần/tổng tài sản) của các công ty mẹ năm 2019 là 0,53% (dưới 1) cho thấy việc sử dụng tài sản của doanh nghiệp vào hoạt động sản xuất kinh doanh chưa thực sự hiệu quả. Tuy nhiên, chỉ số này cần được xem xét, đánh giá cụ thể gắn với tính chất ngành nghề kinh doanh của từng doanh nghiệp.