Nhiều ý kiến mong muốn cân nhắc nâng tiêu chuẩn khí thải để giảm ô nhiễm môi trường. Trong ảnh: xe máy xả khói trên đường ở TP.HCM - Ảnh: Q.ĐỊNH

Sau bài "Đến lúc khai tử xăng E5RON92?" (Tuổi Trẻ ngày 30-11), nhiều ý kiến cho rằng nên thúc đẩy điều này trong bối cảnh ô nhiễm tại các thành phố nhiều thời điểm đạt mức nguy hại.

Tuy nhiên, ngay lộ trình để thúc đẩy xăng dầu theo tiêu chuẩn EURO 5 dù sát "giờ G" nhưng quy chuẩn cụ thể vẫn chưa được ban hành.

Năm mới sẽ theo tiêu chuẩn mới

Với quyết định 49/2011 của Thủ tướng quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với ôtô, môtô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới, Bộ Công thương đã ban hành hướng dẫn thực hiện phương án áp dụng tiêu chuẩn khí thải theo đúng lộ trình.

Trong đó với xăng RON 95, E5RON92, dầu DO, từ ngày 1-1-2022 tiêu chuẩn khí thải được áp dụng đồng loạt là mức 5 trở lên. Bộ Công thương yêu cầu các địa phương và doanh nghiệp xăng dầu chuẩn bị để thực hiện.

Theo đại diện Petrolimex, để chuẩn bị cho lộ trình được Thủ tướng phê duyệt, từ ngày 1-1-2022 với các dòng ôtô được sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5, tập đoàn đã tính toán để triển khai thay thế xăng Ron 95 tiêu chuẩn Euro 4 (RON 95-IV) bằng tiêu chuẩn Euro 5 (RON 95-V).

Tuy vậy việc triển khai còn phụ thuộc nhu cầu thị trường cùng các yếu tố khác, bởi hiện nay xăng Ron 95-V phải nhập khẩu 100%.

Petrolimex đã kinh doanh dầu diesel 0,001S tiêu chuẩn khí thải mức 5 từ năm 2018, đến nay đã chiếm tỉ trọng 21% trong các sản phẩm dầu của Petrolimex.

Nhưng do đây là những mặt hàng chỉ khuyến khích kinh doanh chứ không bắt buộc, nên theo đại diện Petrolimex, việc hướng tới kinh doanh xăng dầu tiêu chuẩn Euro cao để dần thay thế các sản phẩm có chất lượng thấp hơn phải thực hiện theo quyết định của Chính phủ. Nhất là dầu diesel 0,001S-V tiêu chuẩn Euro 5 vẫn phải nhập khẩu.

Riêng xăng RON 95-IV có thêm nguồn cung từ nhà máy lọc dầu Nghi Sơn.

Lo không tương thích

Chị Mai Dương (TP Thủ Đức, TP.HCM) băn khoăn nếu xe hơi không sử dụng nhiên liệu tương thích liệu có ảnh hưởng và làm hao mòn động cơ, máy móc hay không? Chưa kể không phải trạm xăng nào cũng bán các sản phẩm xăng dầu đạt tiêu chuẩn cao.

Như với chiếc xe 7 chỗ được chị sử dụng từ năm 2019 đến nay có tiêu chuẩn khí thải mức Euro 4, nhưng hầu hết dùng nhiên liệu xăng chỉ đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 3.

Một lãnh đạo của Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil) xác nhận hiện xăng dầu mà doanh nghiệp kinh doanh chủ yếu theo tiêu chuẩn khí thải mức Euro 2 và 3. Với lộ trình về tiêu chuẩn khí thải, doanh nghiệp sẽ tính toán mở rộng các sản phẩm xăng dầu có tiêu chuẩn cao, mức 4 và mức 5.

Tuy nhiên để đưa các sản phẩm vốn chỉ mang tính khuyến khích này ra thị trường, doanh nghiệp cần có cơ chế chính sách với quy định phù hợp, rõ ràng.

"Đây là loại xăng dầu chủ yếu sử dụng xe đời mới, tập trung ở các thành phố lớn nên không thể triển khai đại trà. Chúng tôi sẵn sàng đầu tư và cung ứng mặt hàng này, nhưng phải khảo sát thị trường, nắm rõ lộ trình và quy định cụ thể của Nhà nước, bởi nếu không kinh doanh sẽ rất rủi ro vì hiện nay chưa có quy định rõ về tiêu chuẩn, quy chuẩn với xăng dầu đạt mức Euro 5" - vị này lo lắng.

Chưa rõ khi nào có quy chuẩn

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Trịnh Quang Khanh - phó chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu VN - cho biết đã gửi công văn đề nghị Bộ Khoa học và công nghệ, Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng VN và báo cáo Bộ Công thương đề xuất sớm ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn khí thải đối với nhiên liệu đạt mức 5.

Tuy nhiên sau gần 1 tháng gửi công văn, Hiệp hội Xăng dầu VN vẫn chưa nhận được phản hồi của Bộ Khoa học và công nghệ trong khi lộ trình thực hiện theo quyết định của Thủ tướng chỉ còn vẻn vẹn 5 tuần nữa.

Nếu không có quy chuẩn, tiêu chuẩn khí thải đối với nhiên liệu đạt mức 5 thì doanh nghiệp xăng dầu không thể tạo nguồn, doanh nghiệp đầu mối cũng khó nhập hàng và thông quan được.

Đến lúc khai tử xăng E5RON92?

TTO - Xăng khoáng để pha trộn ra xăng sinh học E5 được bán trên thị trường chỉ đạt tiêu chuẩn mức EURO 2, trong khi nhiều nước trong khu vực đã đáp ứng tiêu chuẩn khí thải từ mức EURO 3 trở lên.