Các hải cảng và doanh nghiệp đã phải chiến đấu với cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng toàn cầu kể từ đầu năm 2021. Tưởng chừng mọi thứ bắt đầu ổn định, nhưng một mối đe doạ khác lại lăm le xuất hiện - siêu biến chủng Omicron.

Ông Per Hong - đối tác cấp cao của công ty tư vấn Kearney - cho biết, Omicron là “một thử nghiệm khác về khả năng phục hồi” cho các chuỗi cung ứng vốn đã rất căng thẳng.

Chuyên gia kinh tế hàng đầu Châu Á tại công ty tư vấn tài chính Oxford Economics, bà Sian Fenner, nhận định: “Các chuỗi cung ứng vẫn dễ bị tổn thương do bị gián đoạn liên quan đến đại dịch. Biến thể Omicron xuất hiện cho thấy rằng, cuộc khủng hoảng vẫn chưa kết thúc".

Thế giới lần đầu tiên biết đến biến chủng Omicron mới vào cuối tuần trước, sau khi một nhà khoa học tại Nam Phi phát hiện. Tổ chức Y tế Thế giới đã nhanh chóng xác định đây là một “biến thể đáng lo ngại”, đồng thời nói thêm rằng, nó có khả năng cao lây lan mạnh hơn và trở thành mối nguy cơ toàn cầu.

Kể từ đó, chủng virus này liên tục được tìm thấy trong số các ca nhiễm ở Anh, Pháp, Israel, Bỉ, Hà Lan, Đức, Ý, Úc, Canada và Hong Kong.

Nhiều quốc gia kiểm soát biên giới gắt gao hơn

“Trung Quốc dự kiến ​​sẽ kiểm soát gắt gao hơn. Theo đó, có thể sẽ đóng cửa hàng loạt thành phố, thực thi kiểm dịch cũng như kiểm tra nghiêm ngặt tại các cảng, bao gồm giám sát tàu và hàng hóa để ngăn chặn các trường hợp xâm nhập" - ông Hong cho hay.

Các nhà phân tích khác cũng cảnh báo rằng, Trung Quốc có thể tăng cường các biện pháp Zero-COVID với sự xuất hiện của Omicron.

Theo ông Hong, phản ứng trước những gián đoạn do đại dịch gây ra, các biện pháp đóng cửa ở một quốc gia có tác động trực diện đến cả vùng "thượng nguồn và hạ nguồn", sang cả các khu vực khác.

Ông nói: “Nếu đóng cửa trở lại, không chỉ việc vận chuyển sẽ bị hạn chế, mà chúng tôi chắc chắn sẽ thấy sự thiếu hụt nhiều hơn đối với các thành phần sản xuất quan trọng. Đồng thời, lượng đơn đặt hàng tồn đọng kéo dài với hàng điện tử, ôtô và tiêu dùng cốt lõi cũng bị ảnh hưởng".

Biến thể Omicron có thể làm đứt gãy chuỗi cung ứng, vốn đã bị tổn thương

Chuỗi cung ứng ở khắp mọi nơi đã bị ảnh hưởng do sự gián đoạn lớn trong năm nay. Từ tình trạng thiếu container đến lũ lụt, dịch COVID-19 khiến nhiều hải cảng phải đóng cửa. Cuộc khủng hoảng năng lượng ở Trung Quốc và Châu Âu cũng là yếu tố mới nhất góp phần làm chao đảo ngành vận tải biển.

Bà Fenner nói: “Ngay cả khi sản xuất chuyển sang trực tuyến, vẫn có những thách thức về hậu cần, đặc biệt là vận chuyển hàng hóa, trong đó có hàng không. Cụ thể bao gồm những hạn chế về nguồn cung vận chuyển trong ngắn hạn".

Theo Công ty Oxford Economics, trên toàn cầu, chưa đến một nửa số tàu cập bến đúng giờ trong năm 2021. Sự chậm trễ liên tục kéo dài hơn một tuần so với thời gian quy định. Trong khi năm 2018 và 2019 chỉ khoảng 4 ngày.

Công ty nghiên cứu TS Lombard cho biết, Việt Nam - nhà xuất khẩu chủ chốt ở Châu Á - sẽ giành lại thị phần xuất khẩu sau làn sóng COVID-19 thứ 3. Đại dịch đã khiến quốc gia Đông Nam Á này phải đóng cửa các nhà máy, đặc biệt là gây ra nhiều khó khăn cho các công ty Mỹ có cơ sở sản xuất tại đây.

“Hầu hết chính phủ trong khu vực có khả năng sẽ chống lại việc tái áp đặt các hạn chế nghiêm ngặt. Nhưng điểm mấu chốt là chuỗi cung ứng sẽ vẫn chịu áp lực trong khi mối đe dọa từ COVID-19 vẫn tồn tại" - các nhà phân tích từ TS Lombard nhận định.

Theo Oxford Economics, nếu biến chủng Omicron xâm nhập vào chuỗi cung ứng, nó có thể làm giảm 1,6% tổng sản phẩm quốc nội của Châu Á trong năm tới.