"Đây là một ngày lịch sử cho sức khỏe người dân của chúng ta. Thuốc lá vẫn là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến những cái chết vốn có thể tránh được ở New Zealand, và gây ra 1/4 số ca ung thư", tờ New Zealand Herald dẫn lời Bộ trưởng Y tế Ayesha Verrall của New Zealand nói ngày 9-12. Bà Verrall khẳng định kế hoạch này sẽ giúp y tế công tiết kiệm đến 4,7 tỉ USD.
Thủ tướng Ardern cho biết kế hoạch này sẽ tập trung ngăn giới trẻ bắt đầu thói quen hút thuốc lá. Theo đó, từ năm sau, những thiếu niên từ 14 tuổi trở xuống sẽ bị cấm mua thuốc lá, và độ tuổi sẽ được nâng dần lên hằng năm, đồng nghĩa với việc thế hệ tiếp theo này sẽ không bao giờ được phép mua thuốc.
"Chúng tôi muốn đảm bảo rằng những người trẻ tuổi không bao giờ bắt đầu hút thuốc, vì vậy chúng tôi sẽ coi việc bán hoặc cung cấp các sản phẩm thuốc lá dạng hút cho các nhóm thiếu niên này là phạm luật. Những người từ 14 tuổi khi luật có hiệu lực sẽ không bao giờ có thể mua thuốc lá một cách hợp pháp", bà Verrall giải thích.
New Zealand cũng sẽ thực hiện các biện pháp khiến việc hút thuốc tốn kém và khó khăn hơn, với mục tiêu hoàn toàn không còn khói thuốc trong vòng 4 năm tới. Chính phủ sẽ hạ mức nicotine cho phép trong thuốc lá, bớt số cửa hàng được phép bán các sản phẩm này, tăng quỹ cho các dịch vụ cai nghiện.
Tuy nhiên, New Zealand sẽ không hạn chế bán vape, một dạng thuốc lá điện tử. Theo Thủ tướng Ardern, đây là một cách an toàn giúp người hút thuốc bỏ thuốc.
Theo bà Ardern, các biện pháp loại bỏ thuốc lá mạnh mẽ hơn là điều cần thiết, bởi việc cứ tiếp tục tăng giá thuốc lá không còn hiệu quả.
Dù vậy, vẫn còn nhiều ý kiến lo ngại các biện pháp này có thể khiến thị trường chợ đen phát triển.
"Số lượng sản phẩm thuốc lá nhập lậu vào New Zealand đã tăng lên đáng kể những năm gần đây, và các nhóm tội phạm có tổ chức liên quan đến buôn lậu quy mô lớn", chính phủ nước này cũng thừa nhận khi đề xuất kế hoạch.
Thuốc lá: Thu 300 tỉ USD, thiệt hại 1.400 tỉ USD và hàng triệu nhân mạng TTO - Tổng số tiền thuế các nước thu được từ các doanh nghiệp thuốc lá là 269-300 tỉ USD/năm, nhưng cái giá phải trả cao gấp nhiều lần: hơn 8 triệu người chết mỗi năm, môi trường bị tàn phá, tổn thất kinh tế 1.400 tỉ USD, bằng 1,8% GDP toàn cầu.