Ngày 9-12, Cơ quan CSĐT Công an TP Cam Ranh (Khánh Hòa) ban hành quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với bà Nguyễn Thị Kim Phương (51 tuổi, ngụ phường Cam Lợi, TP Cam Ranh).
Hành vi không cấu thành tội
Theo quyết định của Cơ quan CSĐT Công an TP Cam Ranh, sau khi tiến hành điều tra nhận thấy bà Nguyễn Thị Kim Phượng mua nhà của ông Lê Định (quê TP Cam Ranh, quốc tịch Nhật Bản) là có thật và đã được ông Định giao chìa khóa nhà. Việc bà Phương mở khóa và thuê người sửa chữa nhà, không có việc phá khóa, đập phá tài sản của bà Lê Thị Liêng (ngụ phường Cam Lợi).
Mặc dù bà Phương có hành vi đập phá nhà nhưng việc đập phá thay đổi nguyên trạng là sửa chữa, làm mới nhà, làm tăng thêm giá trị sử dụng của ngôi nhà, không nhằm mục đích làm hư hỏng hay hủy bỏ căn nhà để người khác không dùng được.
Vì vậy, hành vi của bà Phương không cấu thành tội cố ý làm hư hỏng tài sản quy định tại Điều 108 BLHS năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.
Bà Nguyễn Thị Kim Phương chỉ vị trí nhà mà bà đã sửa dẫn đến bị khởi tố. Ảnh: TẤN LỘC
Cơ quan CSĐT Công an TP Cam Ranh quyết định đình chỉ điều tra đối với bà Nguyễn Thị Kim Phương đã bị cơ quan này khởi tố ngày 7-9-2017 về tội cố ý làm hư hỏng tài sản.
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, bà Phương cho biết bà sẽ yêu cầu cơ quan tố tụng của TP Cam Ranh chịu trách nhiệm trong việc khởi tố oan sai đối với bà phải tổ chức xin lỗi công khai, phục hồi danh dự cho bà theo quy định pháp luật. Sau đó, bà sẽ yêu cầu bồi thường oan theo Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước.
“Tôi sửa chữa căn nhà đã mua mà lại khởi tố, bị cấm đi khỏi nơi cư trú, bị cơ quan điều tra triệu tập làm việc liên tục. Từ khi bị khởi tố, cuộc sống, công việc của vợ chồng tôi bị đảo lộn, không thể mua bán. Tôi mua nhà nhưng gia đình không có nhà để ở. Gần bốn năm qua, vợ chồng tôi phải sống trong đau khổ, tủi nhục!” - bà Phương nghẹn ngào.
Sửa nhà bị khởi tố
Theo hồ sơ, năm 2003 ông Lê Định được cha mẹ có di chúc giao phần trước ngôi nhà tại 2361 Hùng Vương, phường Cam Lợi, TP Cam Ranh để thờ cúng ông bà.
Tháng 2-2012, ông Định vay của bà Lê Thị Liêng 900 triệu đồng. Trong giấy vay mượn tiền, ông Định cam kết nếu ông không trả được số tiền này, bà Liêng có quyền sử dụng phần tài sản theo di chúc thừa kế mà cha mẹ ông để lại. Đến ngày 12-4-2013, ông Định làm thủ tục ủy quyền cho bà Liêng được quản lý, sử dụng (nhưng không được thế chấp) căn nhà trên.
Bà Nguyễn Thị Kim Phương trao đổi cùng luật sư. Ảnh: TẤN LỘC
Tháng 6-2015, ông Lê Định lập giấy sang nhượng căn nhà và đất ở tại 2361 Hùng Vương với giá 700 triệu đồng cho vợ chồng bà Nguyễn Thị Kim Phương (cùng ngụ phường Cam Lợi).
Đến tháng 5-2017, gia đình bà Phương thuê nhân công đến sửa chữa lại căn nhà. Cụ thể, xây kín lại hai cửa bên hông nhà, đập bỏ vách ngăn tường xây nhà vệ sinh, sơn mới lại, đào đất lên để làm hầm rút nhà vệ sinh…
Bà Liêng gửi đơn tố cáo bà Phương xâm phạm chỗ ở bất hợp pháp, hủy hoại tài sản của bà. Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự TP Cam Ranh kết luận các phần bị đập phá, sửa chữa làm thay đổi nguyên trạng căn nhà có giá trị 10 triệu đồng.
Đến tháng 9-2017, Cơ quan CSĐT Công an TP Cam Ranh khởi tố bà Phương tội cố ý làm hư hỏng tài sản. Ngày 5-2-2018, VKSND TP ban hành cáo trạng đầu tiên truy tố bà Phương về tội danh trên.
Quá trình điều tra vụ án, tháng 10-2017, Cơ quan CSĐT Công an TP Cam Ranh ra thông báo truy tìm ông Lê Định. Tuy nhiên, đến nay các cơ quan tố tụng TP Cam Ranh vẫn chưa liên lạc được với ông này.
10 lần trả hồ sơ nhưng không thể xét xử
Ngày 16-4-2018, TAND TP Cam Ranh trả hồ sơ yêu cầu VKS cùng cấp điều tra hành vi xâm phạm chỗ ở của công dân đối với bà Phương. Tuy nhiên, VKS trả lời không có căn cứ để truy cứu tội xâm phạm chỗ ở của công dân.
Tháng 8-2018, TAND TP Cam Ranh mở phiên tòa đầu tiên xét xử vụ án trên, tiếp tục trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Đến khi đình chỉ bị can, vụ án trên đã 10 lần phải điều tra bổ sung nhưng không thể đưa ra xét xử. Điều khó hiểu là có những nội dung yêu cầu điều tra bổ sung và kết luận điều tra bổ sung cứ lặp đi lặp lại liên tục.
VKSND TP Cam Ranh bốn lần yêu cầu Cơ quan CSĐT Công an TP Cam Ranh thay đổi quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can từ tội cố ý làm hư hỏng tài sản sang tội xâm phạm chỗ ở của công dân. Tuy nhiên, cả bốn bản kết luận điều tra bổ sung của cơ quan điều tra đều cho là chưa có căn cứ để thay đổi tội danh.
Những lần khác, quyết định trả hồ sơ của VKSND TP Cam Ranh yêu cầu điều tra bổ sung nhiều vấn đề liên quan đến vụ án. Tuy nhiên, sau đó, các bản kết luận điều tra bổ sung đều có nội dung giống nhau là “quá trình điều tra vụ án, cơ quan điều tra đã thu thập đủ tài liệu chứng minh, làm rõ các nội dung nêu trên”.
Trong suốt quá trình điều tra, truy tố, bà Nguyễn Thị Kim Phương liên tục kêu oan, cho rằng bà chỉ sửa chữa căn nhà mà bà đã mua chứ không hề có hành vi cố ý làm hư hỏng tài sản.