Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) ngày 15/12 cho biết họ sẽ kết thúc việc mua trái phiếu thời kỳ đại dịch vào cuối tháng 3, mở đường cho 3 đợt tăng lãi suất dự kiến với biên độ 0,25 điểm phần trăm vào cuối năm 2022, khi nền kinh tế tối đa hóa việc làm và ngân hàng trung ương đối phó với sự gia tăng lạm phát.

Kết thúc cuộc họp hai ngày 14-15/12, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), cơ quan lập chính sách của FED, thông báo giữ nguyên lãi suất ở 0 - 0,25%. Mức lãi suất 0-25% được thiết lập trong bối cảnh đại dịch từ tháng 3/2020.

Chủ tịch FED Jerome Powell phát biểu trong cuộc họp báo rằng: "Nền kinh tế đã không còn cần chính sách hỗ trợ". Ông đối chiếu tình hình kinh tế gần như suy thoái trong bối cảnh đại dịch 2020 với môi trường hiện tại. Giá cả và tiền lương tăng đã nhanh chóng cải thiện thị trường việc làm.

Sau cuộc họp chính sách kéo dài hai ngày của FED, Jerome Powell cho biết tốc độ lạm phát cao một cách đáng lo ngại, song đã có những tiến triển nhanh chóng để đạt đến tối đa hóa việc làm. Điều này đã thuyết phục tất cả quan chức FED chấm dứt các chính sách về đại dịch được áp dụng cách đây 2 năm.

Ngân hàng trung ương đưa ra kịch bản trong tuyên bố chính sách mới và các dự báo kinh tế. Bất chấp sự lây lan của biến thể Omicron, lạm phát sẽ giảm, lãi suất tăng tương đối chậm và tỷ lệ thất nghiệp được giữ ở mức thấp 3,5% trong 3 năm.

Trong các dự báo kinh tế mới của mình, các nhà hoạch định chính sách dự báo lạm phát sẽ ở mức 2,6% trong năm tới, cao hơn mức dự đoán 2,2% được đưa ra hồi tháng 9. Nhưng lạm phát sau đó sẽ giảm xuống 2,3% vào năm 2023 và 2,1% vào năm 2024.

Tỷ lệ thất nghiệp được cho là sẽ giảm xuống còn 3,5% trong năm tới, thấp hơn nhiều so với mức mà các quan chức FED cảm thấy là bền vững về lâu dài và duy trì mức đó cho đến năm 2024.

Theo kết quả từ sự kết hợp giữa giá cả và việc làm tăng mạnh, các quan chức dự đoán lãi suất trung bình của FED cần tăng từ mức cận 0 lên 0,90% vào cuối năm 2022. Điều này sẽ mở ra một đợt tăng lãi suất theo chu kỳ mà lãi suất sẽ tăng 1,6% vào năm 2023 và 2,1% vào năm 2024.

FED thừa nhận lạm phát đã vượt quá mục tiêu 2% trong một thời gian. Lạm phát hàng năm đã cao hơn gấp đôi mục tiêu của FED trong những tháng gần đây.

Để mở đường cho việc tăng lãi suất, FED tuyên bố giảm lượng mua trái phiếu, đúng theo lộ trình kết thúc mua trái phiếu kho bạc và chứng khoán được đảm bảo bằng thế chấp (MBS) vào tháng 3. Gần đây, ngân hàng trung ương đã mua 120 tỷ USD trái phiếu và MBS mỗi tháng để giúp thúc đẩy sự phục hồi kinh tế.

Sau tuyên bố của FED, chứng khoán Mỹ chuyển sang sắc xanh, chỉ số S&P 500 tăng hơn 1,6% trong khi lợi suất chứng khoán kho bạc và đồng đô la đều tăng.

Các nhà giao dịch lãi suất tương lai đang dự đoán một đợt tăng lãi suất đầu tiên vào tháng 5 và hai đợt nữa trước cuối năm 2022.

Cho dù FED thực hiện bất kỳ đợt nâng lãi suất nào tùy theo tình hình thị trường việc làm được cải thiện, các dự báo chính sách mới khiến không ít người nghi ngờ rằng chi phí đi vay sẽ tăng trong năm tới. Tất cả 18 nhà hoạch định chính sách đều đồng ý rằng cần có ít nhất một đợt tăng lãi suất vào cuối năm 2022.

Các dự báo và tuyên bố chính sách mới bắt đầu xác định kế hoạch của ngân hàng trung ương nhằm chấm dứt chính sách tiền tệ bất thường được áp dụng từ mùa xuân năm 2020, giúp điều nền kinh tế vượt qua hậu quả của đại dịch.

FED thừa nhận rằng cuộc khủng hoảng sức khỏe vẫn đang diễn ra, với biến thể mới làm tăng thêm sự bất ổn về diễn biến của nền kinh tế. Tuy nhiên, chủ tịch FED cũng hạ thấp các rủi ro kinh tế tiềm ẩn của Omicron.

Các quan chức FED dự báo tăng trưởng kinh tế của Mỹ là 4,0% trong năm tới, tăng so với mức dự báo 3,8% vào tháng 9 và cao hơn gấp đôi so với xu hướng cơ bản của nền kinh tế.

Trong một số tuyên bố rõ ràng nhất của ông về lạm phát, Powell nói rằng giá cả tăng mạnh hiện đang nổi lên như một mối đe dọa lớn đối với thị trường việc làm hơn là đại dịch.

Khánh Ly