Bức tranh ảm đạm 

Nhìn vào những hạn chế được áp dụng trong năm qua, có thể thấy các lệnh cấm đi lại sẽ tiếp tục tác động tiêu cực đến hoạt động du lịch. Sự không chắc chắn, nhiều thay đổi của chính sách đi lại khiến nhu cầu du lịch giảm mạnh. Dù nhiều người vẫn mong muốn đi du lịch bất kể đại dịch, điều mà họ e sợ chính là các tuyến đường bị hủy hoặc viễn cảnh bị mắc kẹt ở nơi xa lạ. Các nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào ngành du lịch thậm chí còn chịu tác động tiêu cực trầm trọng hơn, điển hình như Nam Phi.

Một góc sân bay quốc tế Bangkok mới trở nên vắng lặng khi lượng khách du lịch đến Thái Lan giảm mạnh vì đại dịch - Ảnh: SNAPPY GOAT

Tiến sĩ Matshidiso Moeti - Giám đốc khu vực châu Phi của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - nhận xét: “Việc hạn chế đi lại có thể đóng một vai trò trong việc giảm nhẹ sự lây lan của COVID-19 nhưng lại tạo ra gánh nặng cho cuộc sống và sinh kế. Nếu các hạn chế được thực hiện, chúng không được vượt quá mức cần thiết, và phải dựa trên cơ sở khoa học”.

Tại châu Âu, những hạn chế phòng dịch đang tác động đến các ngành du lịch vốn đã tổn thương và làm tăng thêm bầu không khí ảm đạm vào giữa mùa lễ quan trọng của năm. Du khách buộc phải sắp xếp lại hoặc hủy chuyến đi vì các quy định thắt chặt. Amanda Wheelock (29 tuổi) - sinh viên tốt nghiệp tại Đại học Michigan (Mỹ) - đã hủy chuyến đi đến Pháp khi số ca nhiễm COVID-19 tăng đột biến. Dù làn sóng dịch bệnh gia tăng không nhất thiết do Omicron, nhưng sự không chắc chắn về biến thể mới và yêu cầu phải có xét nghiệm âm tính trước khi bay trở lại Mỹ khiến Amanda lo lắng rằng, chuyến đi sẽ trở nên căng thẳng thay vì vui vẻ. Cô sợ viễn cảnh phải dành phần lớn thời gian trong chuyến đi để tránh bị nhiễm bệnh thay vì tận hưởng trải nghiệm lễ hội. Vì vậy, thay vào đó, Amanda chọn đi đến khu vực Anchorage, Alaska, để gặp gỡ bạn bè. 

Tập đoàn Du lịch Advantage - đại diện cho khoảng 350 đại lý du lịch tại Anh - cho biết vào giữa tháng 12, hoạt động kinh doanh đã giảm 40% so với một tháng trước. Những con số đáng thất vọng về các chuyến bay, đặt chỗ du thuyền và kỳ nghỉ trọn gói, cho thấy khó khăn hiện tại của ngành du lịch nước Anh thực sự trầm trọng, khi hoạt động kinh doanh đã giảm 2/3 kể từ khi đại dịch bắt đầu.

Du lịch Đông Nam Á chưa thể hồi phục

Vào tháng 10 vừa qua, Indonesia mở cửa trở lại đảo Bali để đón khách du lịch từ 19 quốc gia được tiêm phòng đầy đủ. Nhưng chỉ có hai công dân nước ngoài đến trong tháng đó bằng đường biển vì sân bay vẫn chưa thể nối lại các chuyến bay quốc tế. Bali nằm trong một vài điểm nóng du lịch ở Đông Nam Á được mở cửa trở lại - ít nhất về mặt kỹ thuật - cho du khách quốc tế trong những tuần gần đây.

Đối với các khách sạn địa phương, các nhà điều hành tour du lịch và các doanh nghiệp khác có thu nhập giảm sút trong đại dịch, tin tức ban đầu mang lại hy vọng rằng năm 2021 có thể kết thúc một cách tích cực. Tuy nhiên thực tế việc di chuyển đến những điểm du lịch này từ các quốc gia khác là một thử thách giữa vô vàn quy định, lệ phí, tình trạng thiếu chuyến bay và sự không chắc chắn về những đợt bùng phát dịch bệnh mới. Bali - nơi du lịch chiếm hơn một nửa nền kinh tế địa phương này trước đại dịch - từng đón hơn 6 triệu lượt khách quốc tế vào năm 2019. Nhưng trong năm 2021, đến nay con số này chỉ vỏn vẹn 45 người.

Ở Malaysia, chỉ có vài trăm khách du lịch nước ngoài đến thăm hòn đảo nghỉ dưỡng Langkawi kể từ khi chính phủ mở cửa một phần cho du khách vào mùa thu 2021, ít hơn nhiều so với con số hàng ngàn mà cơ quan phát triển địa phương dự đoán. Tại Thái Lan, hơn 100.000 du khách nước ngoài đã đến vào tháng 11 theo chương trình nhập cảnh miễn kiểm dịch, dành riêng cho khách du lịch đã tiêm phòng đầy đủ, đến từ hàng chục quốc gia. Nhưng kể từ ngày 8/12, số lượng du khách quốc tế đến Thái Lan đã giảm xuống dưới 3.000 người mỗi ngày do nỗi sợ về biến thể Omicron. Tổng số lượt du khách đến trong năm 2021 của nước này chỉ khoảng 270.000, quá nhỏ so với 40 triệu lượt vào năm 2019.

Một phần của vấn đề đối với ngành du lịch Đông Nam Á là việc Trung Quốc duy trì quá nhiều hạn chế đối với công dân nước này muốn du lịch nước ngoài, bao gồm cả lệnh cách ly 14 ngày khi trở về. Một vấn đề khác là thiếu các chuyến bay thẳng. Campuchia đã mở cửa trở lại cho khách du lịch quốc tế từ tháng 11 và miễn kiểm dịch cho người tiêm phòng đầy đủ, có xét nghiệm âm tính. Tuy nhiên, hầu hết du khách từ bên ngoài châu Á muốn đến thăm đất nước này sẽ cần quá cảnh qua những sân bay khác trong khu vực, chẳng hạn như Malaysia, Singapore và chịu các sàng lọc COVID-19 bổ sung. Nếu chẳng may có kết quả dương tính, kỳ nghỉ sẽ chuyển thành chuyến đi cách ly ở một quốc gia xa lạ. 

Tấn Vĩ (theo Straits Times, AP, WE Forum, The Thaiger)