Nhà sáng lập Jack Ma mừng rỡ trong buổi IPO của Alibaba tại Sàn giao dịch chứng khoán New York năm 2014. (Ảnh: Getty Images).
Dữ liệu mới cho thấy Tencent và Alibaba đã rớt khỏi top 10 doanh nghiệp lớn nhất thế giới tính theo vốn hóa, đồng nghĩa với việc không một công ty Trung Quốc nội địa nào có tên trong danh sách.
Cơ sở dữ liệu QUICK-FactSet cho thấy đến cuối năm 2020, Tencent chiếm vị trí thứ 7 còn Alibaba xếp hạng 9. Tencent leo lên vị trí thứ 6 vào tháng 2 trước khi vốn hóa lao dốc khoảng 40%. Kết phiên 17/12, Tencent đứng thứ 11.
Các gã khổng lồ công nghệ Mỹ thống trị danh sách mới này. Apple, Microsoft và công ty mẹ Google là Alphabet chiếm ba vị trí đầu. Saudi Aramco đứng thứ 4, theo sau là Amazon, Tesla và Meta (trước là Facebook). Thứ 8 là hãng sản xuất chip Nvidia, còn tập đoàn đầu tư Berkshire Hathaway của Warren Buffett an vị ở nấc thang thứ 9.
Nhà sản xuất chip Đài Loan Taiwan Semiconductor Manufacturing (TSMC) là công ty giá trị nhất châu Á, xếp thứ 10 trong danh sách toàn cầu.
Chỉ số Shanghai Composite đạt mức cao nhất mọi thời đại hồi năm 2007 dựa trên hy vọng to lớn về kinh tế Trung Quốc. Khi đó, 4 trong số 10 công ty có vốn hóa cao nhất thế giới nằm ở Trung Quốc, công ty dầu PetroChina chễm chệ ở ngôi đầu bảng.
Nguồn: Giang tổng hợp từ QUICK-FactSet, Nikkei Asia.
Giai đoạn sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu chứng kiến sự trỗi dậy của công ty công nghệ Trung Quốc. Vốn hóa của những công ty này phình to nhanh chóng nhờ mô hình kinh doanh mới và khả năng tiếp cận thị trường nội địa khổng lồ. Nhưng đợt trấn áp ngành công nghệ của Bắc Kinh và căng thẳng Mỹ-Trung đã tàn phá giá trị thị trường của chúng.
Đầu tháng 12, công ty gọi xe Didi Global quyết định hủy niêm yết khỏi Sàn giao dịch chứng khoán New york chỉ 5 tháng sau khi lên sàn.
Chính phủ Trung Quốc đã tăng cường giám sát những công ty niêm yết ở nước ngoài với lo ngại rằng các cơ quan quản lý ngoại quốc sẽ tiếp cận được dữ liệu nhạy cảm của nước này.
Mặt khác, chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng gia tăng áp lực lên doanh nghiệp Trung Quốc. Ngày 16/12, Mỹ trừng phạt nhà sản xuất drone DJI và hàng chục thực thể Trung Quốc khác với cáo buộc tham gia vào hoạt động vi phạm nhân quyền hoặc phát triển quân sự.
Trên thực tế, các động thái của Nhà Trắng đã ngăn người Mỹ đầu tư vào một số công ty Trung Quốc và áp đặt lệnh cấm vận thương mại đối với phần còn lại, theo Nikkei Asia.
Ông Toru Nishihama, nhà kinh tế trưởng tại Phòng Nghiên cứu Kinh tế của Viện Nghiên cứu Cuộc sống Dai-ichi đánh giá triển vọng của cổ phiếu Trung sẽ phụ thuộc vào "mức độ nghiêm túc của Mỹ trong việc chặn dòng vốn chảy vào Trung Quốc".