Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đang khá mạnh tay trong việc xử lý tình trạng vi phạm công bố thông tin. Tuy nhiên có thể thấy không dễ một sớm một chiều chấn chỉnh được tình trạng này và thời điểm xử lý còn quá chậm.

Ngày 22.12.2021, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán đối với ông Đinh Văn Quân, tổng số tiền 90 triệu đồng do từ ngày 26.2.2019 đến ngày 06.5.2019, ông Đinh Văn Quân đã mua và bán cổ phiếu SHI của CTCP Quốc tế Sơn Hà nhưng không công bố thông tin báo cáo khi sở hữu từ 5% trở lên số cổ phiếu đang lưu hành có quyền biểu quyết của một công ty đại chúng, khi có thay đổi về số lượng cổ phiếu sở hữu vượt quá các ngưỡng 1% và khi không còn là cổ đông lớn.

Với lý do vi phạm quy định về công bố thông tin, Công ty Thủy sản Cadovimex cũng vừa bị UBCKNN phạt 70 triệu đồng vì đã không công bố thông tin về hàng loạt các báo cáo quan trọng theo quy định như Báo cáo tài chính , báo cáo kiểm toán, báo cáo thường niên….từ năm 2017 cho đến nay. Cũng với lỗi tương tự trong tuần qua, UBCKNN đã xử phạt công ty Điện nhẹ Viễn thông 100 triệu đồng.

Đó là ba ví dụ điển hình và không hề hiếm thấy khi thống kê các trường hợp bị xử phạt ở mỗi tuần giao dịch. Tính đến giữa tháng 12/2021, đã có hơn 270 quyết định xử phạt của UBCKNN ban hành, cao hơn 26,5% so với cả năm 2020. Sai phạm chủ yếu do không đăng ký báo cáo giao dịch khi là người nội bộ của công ty, cổ đông lớn hoặc các giao dịch để trở thành cổ đông lớn hay không còn là cổ đông lớn.

Có nhiều trường hợp nghiêm trọng hơn như của Công ty Cổ phần Tập đoàn Apec Group khi liên tiếp bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt hành chính với tổng số tiền hàng tỷ đồng, do đã có nhiều hành vi vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán, điển hình như phát hành "chui" hơn 500 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp mà không đăng ký với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Theo luật sư Nguyễn Thanh Nhã, văn phòng luật DBS, mặc dù thời gian qua khung phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán ngày càng được nâng lên. Nhưng điều đáng nói là vẫn có độ trễ lớn giữa thời gian vi phạm và thời gian xử phạt. Các vi phạm về công bố giao dịch thường diễn ra từ nửa năm trước hoặc xa hơn. Nhiều công ty đại chúng đã bỏ bê công bố báo cáo tài chính từ năm 2016 đến nay mới chịu án phạt.

Đối với những nhà đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu thì việc doanh nghiệp bị xử phạt do vi phạm công bố thông tin khiến họ thiệt hại vì giá cổ phiếu bị ảnh hưởng không nhỏ, nhất là khi doanh nghiệp đồng thời xuất hiện thông tin tiêu cực về hoạt động kinh doanh. Mặc dù doanh nghiệp đã giải trình, tuy nhiên với các nhà đầu tư, việc giải thích này cũng không giúp lấy lại những tổn thất của họ do đã dựa trên những thông tin không chính xác mà doanh nghiệp cung cấp để đưa ra quyết định giao dịch. Ngoài ra, một điểm cần chú ý đó là vi phạm công bố thông tin cũng có thể là một chỉ báo về khả năng có giao dịch nội gián, luật sư Nguyễn Thanh Nhã nêu quan điểm.