Ngày 29-12, TAND tỉnh Sơn La tuyên án đối với 8 bị cáo trong vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, xảy ra tại Sở Y tế tỉnh miền núi Tây Bắc này.
Trong số này có 4 cán bộ Sở Y tế, gồm Nguyễn Thị Kim An và Sa Văn Khuyên - nguyên Giám đốc và Phó Giám đốc, cùng bị phạt 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Bùi Thị Hoa và Mai Anh Tuấn - nguyên Trưởng phòng và chuyên viên Phòng Kế hoạch - Tài chính, bị phạt 8 và 5 năm tù về tội vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Cùng tội danh vi phạm quy định đấu thầu là 4 bị cáo đến từ 3 doanh nghiệp liên quan đến việc thông thầu, đục khoét ngân sách này, gồm: Bùi Thị Thu - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thiết bị và Công nghệ Hưng Phát, bị phạt 6 năm 6 tháng tù; Tạ Ngọc Chức - Giám đốc Công ty Đầu tư Toàn cầu, 3 năm 9 tháng tù; Hoàng Vũ Quyển và Trần Minh Đức - đều là cộng tác viên Công ty Thiết bị Y tế Việt Nam (Vietmed), lần lượt chịu án 4 năm tù và 3 năm tù và cho hưởng án treo.
Ngoài trách nhiệm hình sự, tòa chấp nhận sự thỏa thuận và tự nguyện khắc phục hậu quả của các bị cáo với tổng số tiền hơn 1,6 tỉ đồng, buộc Công ty Hưng Phát phải bồi thường số tiền thiệt hại còn lại là hơn 3,2 tỉ đồng.
Các bị cáo trong vụ dùng "quân xanh" thông thầu tại tòa. Ảnh: UYÊN TRANG
Diễn biến vụ án
Theo cáo trạng, năm 2019, Sở Y tế tỉnh Sơn La được dùng 10 tỉ đồng để mua sắm trang thiết bị y tế tuyến xã, cơ sở. Cơ quan này ký hợp đồng với Công ty Toàn Cầu để thẩm định giá.
Do có quen biết từ trước, Bùi Thị Thu nhờ Bùi Thị Hoa giúp Hưng Phát trúng thầu. Nhận lời, bà Hoa yêu cầu cấp dưới thông đồng với Tạ Ngọc Chức - Công ty Toàn Cầu, không tổ chức thẩm định giá nhưng vẫn ban hành chứng thư xác định giá thiết bị 9,995 tỉ đồng.
Tiếp đó, Hoàng Vũ Quyển và Trần Minh Đức - Công ty Vietmed đến gặp bà Hoa, xin làm tư vấn đấu thầu. Dù chưa mở thầu nhưng bà Hoa nói gói thầu đã có người thực hiện và giới thiệu Đức gặp Thu để hợp tác.
Theo thỏa thuận, Đức được bán hàng theo danh mục trong gói thầu cho Thu. Đổi lại, Đức lập hai hồ sơ dự thầu làm "quân xanh" tham gia đấu thầu với nhiệm vụ bỏ giá cao để tạo lợi thế cho Hưng Phát.
Sau khi giàn xếp, tháng 7-2019, Sở Y tế Sơn La thông báo mở thầu để 3 đơn vị tham gia. Do 2 "quân xanh" cố ý đưa mức giá cao nên Hưng Phát nghiễm nhiên trúng thầu.
Để triên khai gói thầu, Thu chỉ đạo công ty sân sau của mình mua thiết bị y tế từ Vietmed giá hơn 4,1 tỉ đồng, rồi bán cho Hưng Phát giá hơn 6,7 tỉ đồng. Cuối cùng, Hưng Phát bán cho Sở Y tế Sơn La theo giá bỏ thầu là hơn 9,9 tỉ đồng, tức tăng hơn 2 lần so với giá ban đầu.
Cơ quan tố tụng xác định có 107 thiết bị y tế do Công ty Hưng Phát giao không đúng danh mục; 41 thiết bị khác giá thực chỉ hơn 1,7 tỉ đồng nhưng ngân sách đã phải chi tới hơn 5,6 tỉ đồng.
Tổng cộng, trong số 2.534 thiết bị thuộc gói thầu thì có 148 thiết bị được nâng giá hoặc không đúng danh mục, gây thiệt hại hơn 4,8 tỉ đồng.
Trong vụ án này, cơ quan tố tụng không chứng minh được sự liên quan, tiếp tay của hai cựu lãnh đạo Sở Y tế là bà Nguyễn Thị Kim An và ông Sa Văn Khuyên. Tuy nhiên, chiếu theo Bộ luật Hình sự, hai vị này đã thiếu kiểm tra, giám sát, không thực hiện nhiệm vụ được giao dẫn tới cấp dưới thông thầu, gây thiệt hại cho tài sản nhà nước. Vì vậy, cả hai cũng phải chịu trách nhiệm hình sự về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng - tội danh có khung hình phạt nhẹ hơn tội vi phạm quy định đấu thầu.
Cũng liên quan đến vụ án này, ông Lê Hồng Minh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Sơn La bị xác định ký các văn bản giao Giám đốc Sở Y tế thẩm định kế hoạch và lựa chọn nhà thầu, dù thẩm quyền này thuộc Chủ tịch UBND tỉnh.
Đây là hành vi làm trái, vượt thẩm quyền. Tuy nhiên, cơ quan tố tụng cho rằng thiệt hại 4,8 tỉ đồng là do hành vi thông thầu của các bị can gây ra, nên không đủ cấu thành về hậu quả để xử lý hình sự với ông Minh.
Tháng 5-2021, ông Minh bị Tỉnh ủy Sơn La và Thủ tướng kỷ luật khiển trách vì có vi phạm, khuyết điểm trong công tác.
