B-Wine và Vsoul biểu diễn ca khúc Bỏ túi trong chương trình Rap Việt mùa 2 - Ảnh: HTV

Đó là một phần lời thực sự rất hay mà B-Wine viết cho bản rap Bỏ túi trong phần đối đầu với Vsoul trong vòng đối đầu của Rap Việt mùa 2.

Cũng là tiền và cách tiêu tiền, cũng là kiểu sân khấu với những đồng tiền nhấp nháy tuôn ra xối xả, nhưng nếu như ở mùa 1, Tiền nhiều để làm gì của Gducky khi ấy đã tạo nên một cơn sốt với cả chục triệu lượt xem trên YouTube thì Bỏ túi, dù cũng được đánh giá cao, chỉ có hơn 200.000 lượt.

Sáng tạo trong khuôn khổ

Vấn đề của Bỏ túi khi nhìn rộng hơn là vấn đề của toàn bộ Rap Việt mùa 2. Chất lượng không hề đi xuống, thậm chí Rap Việt mùa 2 còn có những thí sinh vốn là rapper kỳ cựu, như Blacka hay Sol7, những người mà khán giả thậm chí cho rằng "out trình (vượt qua) huấn luyện viên", còn huấn luyện viên thì đùa rằng họ là khách mời của chương trình.

Vậy nhưng tại sao Rap Việt mùa 2, sau một vài tập đầu gây sốt, lại dần không giữ được sức hút như mùa trước?.

Câu hỏi này lại dẫn về vấn đề mà trong một bài viết năm ngoái cũng trên báo Tuổi Trẻ, người viết đã từng đặt ra: sự hấp dẫn của rap vốn đến từ xuất xứ "ngầm", vậy thì một dòng nhạc "giang hồ" phải xoay xở thế nào khi đã "phóng hạ đồ đao"?.

Rap đáng ra phải quay lưng lại mọi lề luật, nhưng khi một game show đi tới mùa thứ 2, ta bắt đầu nhận ra rằng rap, ít nhất là trong khuôn khổ cuộc thi này, cũng bị trói buộc vào luật lệ của một trò chơi, như vòng chinh phục thì vẫn phải lựa chọn một ca khúc đại chúng trước đó để rap hóa.

Năm ngoái thì Ricky Star dựa theo Bắc Kim Thang, Dế Choắt dựa theo bài thơ Lượm, thì năm nay Blacka dùng Sài Gòn đẹp lắm hay Kellie dựa trên một bài hát của Lê Cát Trọng Lý. Họ vẫn sáng tạo, nhưng sáng tạo ấy theo cách nào đó đã thành sáng tạo trong khuôn khổ.

Thiếu yếu tố tạo nên cơn ngất ngây tập thể

Nhớ lại, mùa thu năm ngoái, cùng một lúc hai game show về rap lên sóng, rap từng bước tiến vào cả những đền đài như nhạc Trịnh.

Khi ấy, rap bùng nổ vì nhiều khán giả vẫn còn định kiến rap chỉ có thể kể câu chuyện đường phố với ngôn từ "trần trùng trục", người ta không ngờ rap có thể khiến ta khóc nghẹn về miền Trung lũ lụt, băn khoăn về biến đối khí hậu, ngẫm ngợi về sự trưởng thành sau ngàn lần tranh đấu, hay ồ à lên khi rap được kết hợp cùng nào là hát xẩm, nào là nhạc phẩm của Beethoven.

Hiệu ứng Rap Việt mùa 1 vì vậy không chỉ đến từ người yêu rap, mà đến từ những người tò mò, những người quan tâm tới vấn đề xã hội, quan tâm tới văn hóa cổ điển.

Còn ở mùa 2, dù đã đi qua nửa chặng đường nhưng chương trình đến nay gần như vắng bóng những màn trình diễn kết nối trực tiếp với các sự kiện lớn của thời đại.

Ở vòng đối đầu, những bản rap về tuổi trẻ như Hơn cả nó kìa của Mai Ngô và 16BRT, về cái tôi như Hẹn thư sau của Arthur và Blacka, về chuyện thị phi như Dramasita của Seachains, Sidie và Shanhao, về tình cảm gia đình như Vĩnh biệt của Xám và Killie, tất cả đều hoặc thiếu sự xúc động, hoặc thiếu sự giật gân, hoặc thiếu tính thời sự, hoặc thiếu cả ba yếu tố vốn để tạo nên một cơn ngất ngây tập thể.

Điều đó không phải không tốt. Rap, hay bất cứ dòng nhạc nào, đều không có nghĩa vụ phải trở thành cơ quan ngôn luận cho những vấn đề xã hội. Nhưng nó giải thích được tại sao Rap Việt mùa 2 không tạo nên hiệu ứng như mùa 1.

Khi những người hiếu kỳ rơi rụng dần, chỉ còn những người thật sự quan tâm tới rap ở lại. Họ thích rap chỉ vì rap, vì những câu punchline "chất như nước cất", vì sự gần gũi với thơ ca, vì sự khéo léo trong vần điệu, chứ họ không thích rap vì rap có thể nói lên chính xác một nội dung gì đó. Cho nên, ít sốt hơn, nhưng lại bớt đi sự lạm phát trong cách nhìn nhận về vai trò của rap.

Binz gây tranh cãi ở Rap Việt, NSND Bạch Tuyết: 'Tôi phải học Diệu Hiền hát nhiều lắm'

TTO - Binz gây tranh cãi ở 'Rap Việt'; NSND Bạch Tuyết: 'Tôi phải học Diệu Hiền hát nhiều lắm'; Đào Ái Nhi đăng quang Hoa hậu doanh nhân Việt Nam 2021; Cao Thái Hà hạ gục Quỳnh Thư trên võ đài... là những thông tin được quan tâm ngày 26-12.