Cùng với sự phát triển của hạ tầng internet và các dịch vụ nội dung số, quảng cáo trên mạng đang tăng trưởng nhanh chóng và trở thành xu hướng tại Việt Nam. Song, thực tế vẫn còn tồn tại không ít bất cập trong hoạt động quảng cáo trên mạng, đặt ra thách thức trong công tác quản lý Nhà nước.
Với vai trò quản lý hoạt động quảng cáo trên mạng, chiều 30/11, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) tổ chức hội nghị đánh giá thực trạng hoạt động quảng cáo trên mạng tại Việt Nam, vi phạm còn tồn tại và giải pháp cần triển khai trong thời gian tới nhằm bảo đảm môi trường mạng lành mạnh và phát triển bền vững.
Ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, Bộ TT&TT
Quảng cáo nhãn hàng gắn tràn lan trên video xấu độc
Theo ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ TT&TT), trên không gian mạng đang có tình trạng quảng cáo của các nhãn hàng, thương hiệu Việt Nam bị gắn tràn lan vào nội dung chống phá Đảng, Nhà nước, sai sự thật; khiêu dâm, trái với thuần phong mỹ tục; giật gân, câu view, vi phạm bản quyền ở rất nhiều video xấu độc trên YouTube, Facebook…
“Ngoại trừ một số nhãn hàng lớn khi đặt quảng cáo có yêu cầu đại lý quảng cáo áp dụng một số quy định chặt chẽ, hầu hết thương hiệu còn lại chỉ yêu cầu số lượng view và khá dễ dãi trong đặt điều kiện nội dung gắn kèm, vì thế các đại lý thả lỏng và nhiều sản phẩm quảng cáo gắn với các nội dung xấu độc”, ông Lê Quang Tự Do cho biết.
Ngoài ra, việc các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ quảng cáo tại Việt Nam “tiết kiệm” các công cụ chặn lọc mà chỉ tập trung số lượng view càng khiến tình trạng quảng cáo bẩn kéo dài dai dẳng.
“Đáng nói là trong 6 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ quảng cáo tại Việt Nam, chỉ có duy nhất một doanh nghiệp áp dụng bộ chặn lọc quảng cáo có nội dung xấu độc… Vì vậy, trong thời gian qua, mặc dù cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý nhiều vi phạm về quảng cáo trên mạng, nhưng nhìn chung chưa có nhiều chuyển biến. Bộ TT&TT, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đã làm việc nhiều lần với các nền tảng nhưng cũng rất chậm trong khắc phục xử lý, nhất là Facebook”, ông Do cho hay.
Trong thời gian qua, cơ quan quản lý đã thực hiện kiểm tra với 15 tổ chức, cá nhân thực hiện quảng cáo và đã xử lý vi phạm hành chính với 15 tổ chức, cá nhân này với số tiền 210 triệu đồng. Đồng thời, kiểm tra 6 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ quảng cáo tại Việt Nam. Cục cũng đã công bố 73 trang thông tin điện tử vi phạm quy định pháp luật tại Việt Nam.
Ông Lê Quang Tự Do nêu thực trạng, thời gian gần đây diễn ra World Cup 2022, Facebook xuất hiện rất nhiều quảng cáo liên quan đến cá độ bóng đá, nhưng gần như nền tảng này không có động thái nhằm ngăn chặn, xử lý.
“Sắp tới chúng tôi sẽ tiếp tục kiến nghị các nền tảng mạng xã hội siết chặt hơn nữa bộ lọc, đồng thời xử lý nhanh chóng những nội dung vi phạm so với pháp luật Việt Nam”, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử nhấn mạnh.
Toàn cảnh hội nghị
Ông Lê Quang Tự Do cũng nêu một số bất cập, khó khăn trong quản lý quảng cáo trên không gian mạng. Cụ thể, người kinh doanh dịch vụ quảng cáo nước ngoài chưa nghiêm túc tuân thủ quy định pháp luật Việt Nam; không thông báo thông tin liên hệ hoặc thông báo chưa đầy đủ; công cụ kỹ thuật để kiểm soát nội dung quảng cáo, vị trí quảng cáo chưa đảm bảo hiệu quả.
Siết chặt công tác thanh, kiểm tra trong năm 2023
Về các quy định về quản lý quảng cáo trên môi trường mạng, hiện đã có Nghị định số 70/2021/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 15/9/2021 (sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 181/2013/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quảng cáo. Tuy nhiên, theo đánh giá của Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử Lê Quang Tự Do, dù đã có quy định, song các doanh nghiệp, nhãn hàng, đơn vị quảng cáo trong và ngoài nước lại chưa tự giác thực hiện. Cơ quan quản lý nhà nước yêu cầu, thậm chí yêu cầu nhiều lần vẫn để vi phạm xảy ra, nhất là các nền tảng xuyên biên giới như Facebook, YouTube…
Vì vậy, trong thời gian tới, cơ quan quản lý sẽ áp dụng một số giải pháp: Xử lý người kinh doanh dịch vụ quảng cáo nước ngoài không thông báo thông tin liên hệ theo Nghị định số 70/2021/NĐ-CP (có thể áp dụng biện pháp ngăn chặn). Đối với doanh nghiệp thông báo không đặt máy chủ tại Việt Nam, Bộ TT&TT sẽ phối hợp với các nhà mạng viễn thông xác minh và xử lý nếu có sai phạm.
Cùng với đó, cơ quan quản lý tăng cường rà quét và xử lý vi phạm quảng cáo trên mạng, nhất là các nền tảng phát hành quảng cáo. Công bố công khai các nhãn hàng, đại lý quảng cáo, nền tảng phát hành quảng cáo, trang thông tin điện tử vi phạm và khuyến cáo không hợp tác quảng cáo các đối tượng đó. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, thanh tra đối với các đại lý quảng cáo và nền tảng phát hành quảng cáo có nhiều vi phạm; xây dựng danh sách nội dung “sạch” trên mạng Việt Nam (White list) để các nhãn hàng, đại lý ưu tiên quảng cáo… White list sẽ được công bố trên cổng thông tin điện tử của Bộ TT&TT và website của Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử từ đầu năm 2023.
Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm phát biểu tại hội nghị.
Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm cho biết, để bảo vệ sự an toàn cho các thương hiệu, hướng tới xây dựng môi trường kinh doanh quảng cáo lành mạnh, an toàn, cạnh tranh bình đẳng giữa doanh nghiệp trong và ngoài nước, Bộ TT&TT sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm bảo đảm thực hiện mục tiêu: Ủng hộ, ưu tiên quảng cáo trên các nền tảng truyền thông số Việt Nam nói riêng và các nền tảng tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam nói chung.
Các doanh nghiệp quảng cáo, các nhãn hàng quảng cáo càng lớn càng phải có trách nhiệm tuân thủ luật pháp Việt Nam, giữ gìn uy tín thương hiệu.
“Bộ TT&TT sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về hoạt động quảng cáo trên mạng. Bộ sẽ đối xử bình đẳng với các doanh nghiệp trong và ngoài nước, đặc biệt trong vấn đề xử lý các vi phạm. Các doanh nghiệp quảng cáo xuyên biên giới nếu không tuân thủ luật pháp Việt Nam sẽ không được tạo điều kiện hoạt động tại Việt Nam”, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh.