Sáng 1-12, Trung tâm LIFE tổ chức hội thảo Giới thiệu mô hình can thiệp phòng chống HIV cho công nhân nhà máy hướng đến chấm dứt dịch AIDS (SAFE-ZONE) tại TP.HCM.
Đây là mô hình truyền thông can thiệp trong nhà máy, khu công nghiệp (KCN) hướng tới nâng cao kiến thức và kỹ năng chăm sóc sức khỏe tình dục, phòng chống HIV/AIDS và tiếp cận các dịch vụ liên quan đến HIV/AIDS cho công nhân.
Theo TS-BS Nguyễn Thị Minh Tâm, Trưởng phòng dự phòng lây nhiễm HIV (Cục Phòng, chống HIV/AIDS), năm 2022, ước tính số nhiễm HIV toàn quốc là hơn 200 ngàn người. Tỉ lệ mới phát hiện ở nhóm nam cao hơn rất nhiều so với nữ, hầu hết ở nhóm tuổi từ 20-29. Đặc biệt nhóm quan hệ tình dục đồng giới nam (MSM) tỉ lệ mắc mới tăng mạnh.
TS-BS Nguyễn Thị Minh Tâm cho biết năm 2022, ước tính số ca nhiễm HIV trên toàn quốc là hơn 200 ngàn người. Ảnh: THẢO PHƯƠNG |
"Nhóm công nhân trong các nhà máy, KCN có dấu hiệu nhiễm HIV ngày càng tăng, đường lây chủ yếu là quan hệ tình dục không an toàn. Tỉ lệ này tiếp tục tăng mạnh qua các năm và quan hệ tình dục không an toàn trở thành đường lây chính" - BS Tâm cho hay.
Theo một khảo sát, từ tháng 10-2021 đến tháng 9-2022, tại tỉnh Bình Dương, thực hiện xét nghiệm HIV cho 5.311 người, trong đó nhóm công nhân là 2.312 người. Trong số 636 người nhiễm có đến 470 người là thanh niên làm việc trong KCN (chiếm 74%).
Cùng mốc thời gian trên, xét nghiệm tại Trung tâm y tế thị xã Phú Mỹ (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho 720 người, trong đó nhóm công nhân là 546 người. Trong số 44 người nhiễm HIV có đến 25 người là thanh niên trong nhà máy (chiếm 57%).
Từ đó BS Tâm nhận định rằng, công nhân nam trẻ tuổi tại các địa phương có nhiều KCN là một trong những nhóm cần tăng cường cung cấp các kiến thức, hoạt động và dịch vụ phòng chống HIV/AIDS.
Hơn 200 đại biểu tham dự hội thảo. Ảnh: THẢO PHƯƠNG |
Đại diện lãnh đạo Cục Phòng, chống HIV/AIDS cũng nhấn mạnh ý nghĩa và tính cần thiết của mô hình SAFE-ZONE: “Chỉ mới thí điểm mô hình ở bốn nhà máy mà chúng tôi đã tiếp cận với hơn 1.500 công nhân, cung cấp dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV cho 350 người, kết nối dự phòng PrEP cho hơn 60 trường hợp và chuyển gửi 11 ca vào chương trình điều trị ARV qua BHYT”.
Cũng theo BS Tâm, đây là những con số rất khả quan cho thấy tính hiệu quả và khả năng nhân rộng của mô hình này. Các bước triển khai rất rõ ràng, dễ đo lường và dễ áp dụng. Vì thế bất cứ địa phương nào tập trung nhiều KCN, nhà máy với mạng lưới các tổ chức cộng đồng cung cấp dịch vụ HIV/AIDS sẵn có đều có thể cân nhắc điều chỉnh, áp dụng và triển khai mô hình.
Bà Tâm kiến nghị Liên đoàn Lao động cần tăng cường giám sát, hỗ trợ và triển khai các hoạt động phối hợp ngành y tế để chăm lo sức khỏe và quyền lợi của công nhân. Cạnh đó, khuyến khích các tổ chức dựa vào cộng đồng (CBO), tổ chức phi chính phủ (NGO) chung tay với ngành y tế để cung cấp các dịch vụ phòng chống HIV/AIDS trong KCN.
Mô hình SAFE-ZONE đã tổ chức các hoạt động như: Đưa dịch vụ PrEP và xét nghiệm HIV vào khu công nghiệp, khu nhà trọ công nhân; truyền thông trực tiếp nhóm lớn vào KCN, truyền thông nhóm nhỏ tại khu nhà trọ, quán cà phê, dán các tấm pano, áp phích về phòng chống HIV/AIDS trong KCN, truyền thông qua các app và mạng xã hội.
Bà NGUYỄN NGUYÊN NHƯ TRANG - Giám đốc Trung tâm LIFE