Ngày 29/12/2008, ông Richard Hendryx, khi đó 78 tuổi, ở Morristown, hầu tòa Arizona khi thừa nhận đã sắp xếp một chuyến đi hai ngày tới Mexico vào tháng 4 cùng năm để quan hệ tình dục với hai cậu bé dưới 12 tuổi.
Hendryx không hay biết, trong khi gọi điện thoại và gửi tin nhắn e-mail để sắp xếp chuyến đi, ông ta thực sự đang liên lạc với các nhân viên thực thi pháp luật bí mật.
Hình phạt cao nhất cho hành vi này lên tới 30 năm tù, chịu giám sát suốt đời sau khi ra tù và khoản tiền phạt 250.000USD (khoảng 350.000 USD ngày nay). Công tố viên xét các yếu tố khoan hồng đến mức tối đa, đề nghị thẩm phán phạt bị cáo 11 năm tù.
Vụ án nổi tiếng toàn bang do là một phần của dự án "Tuổi thơ An toàn", một sáng kiến toàn quốc nhằm chống lại nạn bóc lột và lạm dụng tình dục trẻ em đang gia tăng, do Bộ Tư pháp khởi xướng vào tháng 5/2006. Dự án được lãnh đạo bởi Văn phòng Luật sư Hoa Kỳ và Cục Hình sự, nhằm định vị, bắt giữ và truy tố những cá nhân bóc lột trẻ em qua Internet, cũng như để xác định và giải cứu nạn nhân.
Ra tòa trong bối cảnh này, bị cáo 75 tuổi bị người dân khắp Arizona lên án, và được truyền thông dự đoán, nắm chắc án tù ít nhất 11 năm. Kết quả nằm ngoài dự đoán khi ông Richard Hendryx chỉ bị phạt 2 năm tù. Tất cả nhờ vào đoạn phim "kỳ diệu" dưới đây.
Video 'lấy nước mắt' do luật sư chuẩn bị, khắc họa bị cáo Richard Hendryx là người chồng, người cha tận tụy, công dân lương thiện, gương mẫu, ngoan đạo, mắc bệnh tuổi già.. Video: Vod Progresive
Đoạn video trên giới thiệu một bức tranh nhân văn về Hendryx trong vai một ông già đau buồn về tinh thần, và thể chất bệnh tật, lú lẫn, "không hiểu mình đã làm gì"; kêu gọi sự cảm thông và cầu xin khoan hồng cho một người không còn sống được bao lâu. Tại Mỹ, các video này được gọi với tên "xin giảm án".
Đây là một dạng phim tài liệu được quay bởi các luật sư của bị cáo, đưa ra những lời ủng hộ hoặc ca ngợi sự lương thiện. Nó giống như một dạng "lời nói sau cùng" của bị cáo song với sự tham gia của nhiều người thân, bạn bè, sử dụng nghệ thuật kể chuyện khéo léo, dựng cảnh như phim, hiệu ứng âm thanh gây xúc động và không quá dài.
Những video này là một phần của xu hướng ngày càng tăng trong tư pháp hình sự, dựa trên quy định của Tòa án tối cao Mỹ, cho phép luật sư có thể đưa ra bất cứ bằng chứng, luận điểm gì để thân chủ được giảm nhẹ, trong giai đoạn nghỉ nghị án.
Còn các công tố viên phản đối loại bằng chứng này vì cho rằng, họ mất quyền chất vấn những nhân chứng xuất hiện trong video, và thông tin các nhân chứng đưa ra rất cảm tính, không được kiểm chứng.
Trong khi các cuộc tranh luận về tính hợp pháp về mặt đạo đức và pháp lý của việc sử dụng các kỹ thuật như vậy vẫn sôi nổi trong hơn mười năm, có khả năng công chúng nói chung thậm chí chưa bao giờ nghe nói về chủ đề này, cho đến khi một bài báo được đăng trên The New York Times vào tháng 12/2017.
Bài báo kèm theo một đoạn video của hội thảo luật sư New Orleán, nơi một luật sư tên Doug Passon khoe khoang đã xây dựng một video xin giảm án, giúp thân chủ phạm tội bắt cóc, chỉ phải nhận án tù 3 tháng. Trong khi tội danh này, theo luật liên bang Mỹ, vẫn là một trọng tội với án tù tối thiểu là 20 năm.
Thân chủ của Doug Passon là Joseph DeRusse, một người đàn ông tinh thần không ổn định, đã bắt cóc bạn gái cũ của mình từ Austin đến Wichita bằng cách đe dọa cô ấy bằng khẩu súng lục giả . Bị cáo Joseph khai chỉ cố gắng hàn gắn lại mối quan hệ với bạn gái.
Đoạn video cho thấy Joseph với nụ cười thân thiện từ những bức ảnh anh ta đã chụp. Nó cũng cho thấy bạn bè và gia đình của Joseph thổn thức, không thể tin anh ta lại có ác ý như vậy. Những giọt nước mắt và sự đồng cảm dường như là thứ khiến vị thẩm phán cảm động để họ giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.
Tại hội nghị, luật sư Doug Passon đã chiếu một đoạn video về một vụ án khác, trong đó bị cáo được giới thiệu là một Cơ đốc nhân sùng đạo phải thực hiện các vụ cướp có vũ trang vì thiếu tiền trong khi vợ đang nằm viện vì suy thận. Bị cáo ra tòa cũng được hưởng mức án giảm nhẹ đến khó tin. Những người tham dự hội thảo ca ngợi hai video của luật sư này "rung động lòng người".
Ông thậm chí còn tổ chức Liên hoan phim Tuyên án và Hậu kết án, trao giải những video xin giảm nhẹ thành công nhất năm. Theo cách nói của luật sư này, mục tiêu chính của các video là "làm cho các thẩm phán đau khổ".
"Nếu bạn có thể xé nát trái tim của một thẩm phán, bạn có thể nhận được sự khoan hồng", luật sư này lập luận. "Các nhà tù của chúng ta đã quá đông đúc, tại sao lại phải nhồi nhét thêm một con người tử tế như người mà bạn vừa xem trong một đoạn video dài ba phút?".
Ở chiến tuyến đối lập, nhiều chuyên gia tư pháp phê phán những thẩm phán này là "cảm tính" và các video là "cường điệu, màu mè, sướt mướt" và điều cần thiết nhất không thấy trong các video này, là sự ân hận và hậu quả của những hành vi phạm tội này.
Năm 2010, chuyên gia luật của Đại học Pennsylvania, bà Regina Austin viết một bài báo về các video này, trong đó, bà thẳng thắn chỉ ra, chúng "có vấn đề" vì cách kể không hợp lý, nhạc nền buồn và lan man. "Điều quan trọng là phải hỏi liệu đây có phải là một cách thông cảm phù hợp với tội phạm hay không? Có nên đưa sự thương hại vào phòng xử án?", bà lập luận.
Giới nghiên cứu luật nước Mỹ xác định, sẽ rất khó để xác định tác động của các video giảm nhẹ hình phạt này, nhưng thực tế là một tội nghiêm trọng như của ông Richard Hendryx, với mức án 30 năm tù, có thể được giảm xuống còn ba tháng là điều đáng lo ngại.
Dù bản chất của tất cả phim tài liệu tiểu sử này là khuếch đại các phần tính cách tốt của một bị cáo, bằng cách đánh vào cảm xúc, nhưng việc sử dụng kỹ thuật này lại đặt ra một thách thức với tính công bằng của các quyết định tư pháp.
Hải Thư (Theo Department of Justic US, Sword and Scale)
Xem thêm: lmth.4333454-nahp-maht-yl-mat-gnut-oaht-ym-us-taul-hcac-na-maig-nix-oediv/ten.sserpxenv