VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng vừa ra thông báo rút kinh nghiệm về kiểm sát giải quyết vụ án tranh chấp hợp đồng vay tài sản giữa nguyên đơn là bà THH, ông NBB và bị đơn là bà PTN.
Từ năm 2011 đến 2013, bà H cho bà N vay tiền 25 lần, tổng cộng 3,13 tỉ đồng. Mỗi lần vay đều viết giấy ghi thời hạn trả, lãi suất cho vay thỏa thuận bằng miệng. Riêng giấy vay tiền ngày 12-10-2012 thỏa thuận mức lãi suất 1%. Theo bà H thì bà N đã trả được hơn 1,3 tỉ đồng, còn nợ tiền gốc hơn 1,8 tỉ đồng và tiền lãi.
Bà N thừa nhận 25 giấy vay tiền do bà H cung cấp là của bà ký vay với lãi suất 12%-30%/tháng và đã trả cho bà H 31 lần, tổng cộng gần 3,3 tỉ đồng. Như vậy, bà đã trả dư gần 154 triệu đồng. Bà N cũng không đồng ý tính lãi của bà H và đề nghị áp dụng hết thời hiệu tính lãi.
Bà N có đơn phản tố đề nghị bà H trả lại số tiền đã trả dư gần 154 triệu đồng và trả nợ 100 triệu đồng mà bà H đã mượn của bà vào ngày 6-3-2013. Tổng cộng là gần 254 triệu đồng.
Tháng 6-2021, TAND TP Kon Tum (tỉnh Kon Tum) xử sơ thẩm, chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện, một phần yêu cầu phản tố, tuyên buộc bà N phải trả cho bà H hơn 1 tỉ đồng. Sau phiên sơ thẩm, cả nguyên đơn và bị đơn đều kháng cáo.
Tháng 12-2021, TAND tỉnh Kon Tum xử phúc thẩm, chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện, một phần yêu cầu phản tố, một phần kháng cáo của nguyên đơn. Tòa sửa bản án sơ thẩm, tuyên buộc bà N trả cho bà H hơn 1,75 tỉ đồng.
Đến tháng 2-2022, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng chấp nhận kháng nghị giám đốc thẩm của viện trưởng VKS cùng cấp, hủy bản án phúc thẩm, giao hồ sơ cho TAND tỉnh Kon Tum xét xử phúc thẩm lại.
Theo VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng, TAND tỉnh Kon Tum chấp nhận 25 tờ chứng cứ do bà N cung cấp với số tiền đã trả là gần 2,25 tỉ đồng tiền gốc và lãi, không chấp nhận sáu tờ chứng cứ do bà N cung cấp với số tiền hơn 1 tỉ đồng.
Riêng tờ giấy trả nợ ghi ngày 14-4-2012 với số tiền 740,3 triệu đồng, bà N khai đã trả, còn bà H cho rằng chưa nhận số tiền này. Tuy nhiên, giấy ngày 14-4-2012 do bà H ghi có nội dung: “Tháng 3+4, H đã nhận đủ số lãi 740,3 triệu đồng, ngoài ra còn ghi chữ xong và ký tên”.
Tòa phúc thẩm nhận định bà N trả cho bà H 740,3 triệu đồng tiền lãi nhưng do không rõ trả lãi cho khoản tiền gốc nào nên không chấp nhận số tiền này của bà N là nhận định và đánh giá chứng cứ không khách quan, toàn diện, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bà N.
Ngoài ra, các hợp đồng vay tài sản giữa hai bên được xác lập trước ngày 1-1-2017 và đang thực hiện. Theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 2 và điểm about khoản 2 Điều 4 Nghị quyết 01/2019 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao thì phải áp dụng quy định của Bộ luật dân sự năm 2005 để giải quyết.
Tòa cần áp dụng Quyết định số 2868 ngày 29-11-2010 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về mức lãi suất cơ bản bằng đồng Việt Nam là 9%/năm từ ngày vay đến khi kết thúc thời hạn vay với số tiền gốc mà bị đơn vay là 3,13 tỉ đồng.
Trong khi đó, TAND tỉnh Kon Tum lại áp dụng Điều 468 Bộ luật dân sự 2015 và Điều 9 Nghị quyết 01/2019 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao để tính lãi suất 20% là không đúng quy định, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bị đơn.